Στη μεγαλύτερη αύξηση επιτοκίων των τελευταίων 30 ετών προχώρησε χθες η Τράπεζα της Αγγλίας, αυξάνοντας το κόστος δανεισμού κατά 75 μονάδες βάσης στο 3%, σε μια προσπάθεια να τιθασεύσει τον πληθωρισμό που έχει υπερβεί το 10%. Eτσι, το κόστος δανεισμού στη Βρετανία βρίσκεται τώρα στο υψηλότερο επίπεδο από τα τέλη του 2008. Η αύξηση των επιτοκίων ήταν άλλωστε η μεγαλύτερη που έχει αποφασίσει η Τράπεζα της Αγγλίας μετά το 1989, με μόνη εξαίρεση μια άνοδο που αντιστράφηκε αμέσως στις 16 Σεπτεμβρίου του 1992 και έμεινε γνωστή ως η Μαύρη Τετάρτη.
Η κίνηση της Τράπεζας της Αγγλίας έπεται κατά μία ημέρα της ίδιας κίνησης από την αμερικανική Federal Reserve και κατά μία εβδομάδα της ισόποσης αύξησης από την ΕΚΤ. Σε αντίθεση, όμως, με την αμερικανική ομοσπονδιακή τράπεζα, που δήλωσε πως θα υπάρξουν κι άλλες σημαντικές αυξήσεις, αλλά ίσως με ηπιότερο ρυθμό, η Τράπεζα της Αγγλίας άφησε να εννοηθεί πως ενδέχεται να μη χρειαστούν επιθετικές αυξήσεις στο μέλλον. Παρά την επιθετική αύξηση, όμως, η στερλίνα υποχώρησε κατά 2% έναντι του δολαρίου, που την Τετάρτη πήρε νέα ώθηση από την απόφαση της Fed, με την ισοτιμία της να διαμορφώνεται στο 1,12 δολ. Η υποχώρηση του βρετανικού νομίσματος οφείλεται εν μέρει στους ήπιους τόνους της ανακοίνωσης, που προετοίμασαν την αγορά για μικρότερες αυξήσεις των επιτοκίων στο μέλλον και όχι για μια επιθετική στροφή σε περιοριστική νομισματική πολιτική.
Στη σχετική ανακοίνωσή της η τράπεζα υπογράμμισε πως η συγκυρία «είναι εξαιρετικά δύσκολη» και σημείωσε πως ίσως να μη χρειαστούν περαιτέρω μεγάλες αυξήσεις του κόστους δανεισμού για να επανέλθει ο πληθωρισμός στον στόχο του 2%. «Δεν μπορούμε να υποσχεθούμε τίποτε για τα επιτόκια», τόνισε ο διοικητής της τράπεζας, Αντριου Μπέιλι, που ωστόσο διευκρίνισε ότι «βάσει του πού είμαστε σήμερα, πιστεύουμε πως θα μπορέσουμε να αυξήσουμε τα επιτόκια λιγότερο από όσο προβλέπουν οι αγορές». Οπως τόνισε ο κ. Μπέιλι, αυτό θα είναι σημαντικό καθώς συνεπάγεται πως «δεν θα χρειαστεί να αυξηθούν τόσο πολύ τα επιτόκια των στεγαστικών δανείων».
Το κόστος δανεισμού στη Βρετανία βρίσκεται τώρα στο υψηλότερο επίπεδο από τα τέλη του 2008.
Ακόμη, πάντως, κι αν τα επιτόκια στη Βρετανία παραμείνουν στο 3%, η Τράπεζα της Αγγλίας εξακολουθεί να προβλέπει πως η οικονομία της χώρας θα διολισθήσει σε ύφεση και θα παραμείνει επί πέντε συναπτά τρίμηνα εξαιτίας των υψηλών τιμών της ενέργειας και του κόστους των στεγαστικών δανείων. Εξάλλου, δύο ημέρες νωρίτερα η Τράπεζα της Αγγλίας έκανε την αρχή και πρώτη ανάμεσα στις μεγάλες κεντρικές τράπεζες άρχισε να αντιστρέφει ενεργά την πολιτική της ποσοτικής χαλάρωσης. Πρόκειται για την πολιτική που υιοθέτησαν οι κεντρικές τράπεζες για να στηρίξουν τις οικονομίες τους εν μέσω της παγκόσμιας χρηματοπιστωτικής κρίσης και πιο προσφάτως εν μέσω της ύφεσης της πανδημίας.
Αρχής γενομένης από την Τρίτη και την πρώτη δημοπρασία ομολόγων αξίας 750 εκατ. στερλινών, αντίστοιχων με 871,5 εκατ. ευρώ, η Τράπεζα της Αγγλίας προχωράει σε σταδιακή μείωση των ομολόγων συνολικής αξίας 838 δισ. στερλινών ή περίπου 974 δισ. ευρώ, που βρίσκονται στο χαρτοφυλάκιό της. Ο τεράστιος αυτός όγκος τίτλων έχει συγκεντρωθεί σταδιακά σε 13 χρόνια, όσο κράτησε δηλαδή έως τώρα στη Βρετανία η περίοδος της ποσοτικής χαλάρωσης. Και όμως, η Τράπεζα της Αγγλίας μέχρι πριν από λίγες ημέρες εξακολουθούσε να αγοράζει ομόλογα του βρετανικού δημοσίου για να ανακόψει τη λαίλαπα που προκάλεσε στις αγορές ο «μίνι προϋπολογισμός» της Λιζ Τρας.
