Ξένα κεφάλαια άνω των 5 δισ. ευρώ έχουν εισρεύσει στην ελληνική οικονομία για την αγορά ακινήτων την περίοδο από το 2017 έως και το 2021, σύμφωνα με τα στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος (ΤτΕ), τα οποία συγκεντρώνονται από τις εγχώριες τράπεζες. Το ποσό αυτό αυξάνεται σε σχεδόν 5,8 δισ. ευρώ, αν συνυπολογιστούν και τα 788 εκατ. ευρώ που έχουν επενδυθεί στην ελληνική αγορά ακινήτων κατά τη διάρκεια του φετινού πρώτου εξαμήνου του έτους, συνιστώντας μάλιστα και αύξηση κατά 61% συγκριτικά με το αντίστοιχο περυσινό διάστημα.
«Χρυσή βίζα»
Αν δεν είχε μεσολαβήσει η πανδημία, η οποία ανέκοψε το «κύμα» αυτό, θεωρείται βέβαιο ότι το ποσό αυτό θα ήταν κατά πολύ υψηλότερο. Ωστόσο, σύμφωνα με τα στοιχεία της ΤτΕ, κατά την περίοδο 2017-2021, από χώρες εντός της Ε.Ε. προήλθαν «μόλις» 1,85 δισ. ευρώ (1,52 δισ. ευρώ εντός Ε.Ε.) έναντι 3,27 δισ. από χώρες εκτός αυτής, δείγμα της απήχησης που είχε το πρόγραμμα της «χρυσής βίζας».
Το συγκεκριμένο πρόγραμμα ξεκίνησε να ισχύει στα μέσα του 2014, αλλά άρχισε πραγματικά να αποδίδει από το 2017 και μετά, κυρίως λόγω των χαμηλών τιμών που είχαν διαμορφωθεί στην ελληνική αγορά και της αύξησης της απήχησης των βραχυχρόνιων μισθώσεων. Υπενθυμίζεται ότι σήμερα τελεί υπό αναθεώρηση, με τη βασικότερη αλλαγή που σχεδιάζεται να αφορά τον διπλασιασμό του ελάχιστου ποσού της επένδυσης, προκειμένου να χορηγηθεί άδεια παραμονής, από τις 250.000 στις 500.000 ευρώ.
Η εικόνα αυτή αποτυπώνεται και στις επιμέρους χώρες. Κυρίαρχο είναι το μερίδιο των κεφαλαίων κινεζικής προέλευσης, τα οποία αγγίζουν το 1,2 δισ. ευρώ από το 2017 έως και το 2021, με εισροές 437 εκατ. ευρώ απευθείας από την Κίνα και 973 εκατ. ευρώ από το Χονγκ Κονγκ.
Αυτή η εξέλιξη εξηγείται από την επιβολή κεφαλαιακών ελέγχων στην Κίνα τα τελευταία χρόνια, με αποτέλεσμα π.χ. το 2020 και λόγω πανδημίας, οι εισροές από την Κίνα να μειωθούν σε μόλις 23 εκατ. ευρώ, έναντι 137 εκατ. ευρώ από το Χονγκ Κονγκ. Επιπλέον 167 εκατ. ευρώ έχουν εισρεύσει και από τη Σιγκαπούρη, σημαντικό ποσοστό των οποίων θεωρείται ότι συνδέεται με Κινέζους επενδυτές, με δεδομένο ότι το 2017 το σχετικό μέγεθος ήταν μόλις 1 εκατ. ευρώ, και το 2019 είχε εκτοξευτεί σε 63 εκατ. ευρώ.
Το 2021, το 40,2% των ξένων κεφαλαίων που επενδύθηκαν στην ελληνική αγορά ακινήτων προήλθε από χώρες της Ε.Ε. και συγκεκριμένα 473 εκατ. ευρώ επί συνόλου 1,17 δισ. ευρώ. Το αντίστοιχο ποσοστό το 2020 ήταν 37%, ενώ το 2019, κατά το οποίο σημειώθηκε η καλύτερη επίδοση μέχρι σήμερα, με συνολικές εισροές 1,45 δισ. ευρώ, το μερίδιο των αγοραστών από την Ε.Ε. δεν ξεπέρασε το 23,3%. Παρ’ όλα αυτά, είναι ξεκάθαρη η ανοδική τάση, καθώς από τα 108 εκατ. ευρώ του 2017, το 2021 επενδύθηκαν 473 εκατ. ευρώ.
Κινεζική κυριαρχία στις αγορές ακινήτων μεταξύ των ξένων – Συνολικά την 5ετία 2017-2021 έχουν εισρεύσει ξένα κεφάλαια 5 δισ. ευρώ.
Μεταξύ των Ευρωπαίων, στην κορυφή βρίσκονται οι αγοραστές από την Κύπρο με 466 εκατ. ευρώ, ενώ εκείνοι από τη Γερμανία (μεταξύ των οποίων και πολλοί ομογενείς), έχουν επενδύσει 312 εκατ. ευρώ. Αξίζει να σημειωθεί μάλιστα ότι το 2021 το σχετικό ποσό ήταν υπερδιπλάσιο τόσο του 2020 (61 εκατ. ευρώ), όσο και του 2019 (60 εκατ. ευρώ). Ανάλογη τάση καταγράφεται και μεταξύ των Γάλλων αγοραστών, οι οποίοι το 2021 επένδυσαν 80 εκατ. ευρώ στην Ελλάδα, από 37 εκατ. ευρώ το 2020 και 36 εκατ. ευρώ το 2019. Συνολικά, από το 2017, τα γαλλικά κεφάλαια στην ελληνική αγορά ακινήτων ανέρχονται σε 200 εκατ. ευρώ.
Από την Ελβετία
Επιπλέον 391 εκατ. ευρώ έχουν εισρεύσει από την Ελβετία όπου, ως γνωστόν, φιλοξενούνται τραπεζικοί λογαριασμοί από επενδυτές κάθε εθνικότητας (ενδεχομένως ακόμα και ελληνικής), ενώ οι Βρετανοί αγοραστές έχουν δαπανήσει 176 εκατ. ευρώ για την αγορά ακινήτων στην Ελλάδα, ίσως λιγότερα απ’ όσα θα περίμενε κανείς, με βάση τον αριθμό των τουριστών που επισκέπτονται κάθε χρόνο τους δημοφιλείς τουριστικούς προορισμούς της χώρας.
Αντίστοιχα, οι Ισραηλινοί επενδυτές κατατάσσονται στη 10η θέση, έχοντας τοποθετήσει 161 εκατ. ευρώ στην ελληνική αγορά ακινήτων, με έμφαση στην αγορά παλιών διαμερισμάτων ή ακόμα και ολόκληρων πολυκατοικιών, με στόχο την ανακαίνιση και στη συνέχεια την εκμετάλλευση, μέσω βραχυχρόνιων ή μακροχρόνιων μισθώσεων. Αξια αναφοράς είναι και η επενδυτική δραστηριότητα από τη Βουλγαρία, καθώς έχουν τοποθετηθεί κεφάλαια 125 εκατ. ευρώ από το 2017 μέχρι και το 2021.
Τα παραπάνω στοιχεία επιβεβαιώνονται και από τη ζήτηση που καταγράφουν μεσίτες και πλατφόρμες ηλεκτρονικών αγγελιών, όπως ο Spitogatos.gr. Πριν από μερικές εβδομάδες, ο κ. Δημήτρης Μελαχροινός, διευθύνων σύμβουλος του εν λόγω δικτύου αγγελιών, είχε παρουσιάσει έρευνα, με βάση την οποία το 15% των αναζητήσεων αφορά ξένους υποψήφιους αγοραστές, με τους Γερμανούς να αποτελούν την πολυπληθέστερη ομάδα και μάλιστα με διαφορά από την επόμενη. «Πρόκειται τόσο για Γερμανούς όσο και για Ελληνες ομογενείς, οι οποίοι αναζητούν ακίνητα σε όλη τη χώρα, αλλά περισσότερο σε Θεσσαλονίκη και Χαλκιδική, ενώ ο διαθέσιμος προϋπολογισμός τους είναι της τάξεως των 170.000 ευρώ κατά μέσον όρο», είχε αναφέρει ο κ. Μελαχροινός.
Αμερικανοί
Ακολουθούν οι αγοραστές από τις ΗΠΑ, επίσης με σημαντικό ενδιαφέρον από ομογενείς, που διαθέτουν και τον υψηλότερο προϋπολογισμό με 350.000 ευρώ, για ακίνητα 125 τ.μ. κατά μέσον όρο. Προτιμούν κατοικίες στις Κυκλάδες και στα νότια προάστια της Αττικής. Σημαντική και συνεχή αύξηση καταγράφει και η ζήτηση από τη Γαλλία, με έμφαση στις Κυκλάδες, ιδίως μάλιστα το νησί της Πάρου και δευτερευόντως το κέντρο της Αθήνας.
