Η Γερμανία ετοιμάζεται πυρετωδώς για να αντιμετωπίσει αποτελεσματικά ενδεχόμενες γενικές διακοπές στην ηλεκτροδότηση, καθώς πλησιάζουν οι κρύοι μήνες του χειμώνα. Μεταξύ άλλων εξετάζει την προοπτική να αντιδράσει σε ένα μπλακ άουτ επιβάλλοντας capital controls, του είδους που γνώρισε προ ετών η Ελλάδα, με περιορισμούς στις αναλήψεις. Παράλληλα η κεντρική τράπεζα της Γερμανίας, η πανίσχυρη Bundesbank, συγκεντρώνει πρόσθετα κεφάλαια ύψους πολλών δισεκατομμυρίων για να μπορεί να ανταποκριθεί σε μαζικές αναλήψεις μετρητών.
Επικαλούμενο πηγές που εμπλέκονται στις σχετικές συνομιλίες και μίλησαν σε καθεστώς ανωνυμίας, το Reuters αναφέρει πως οι σχετικές προετοιμασίες έχουν επισπευσθεί τις τελευταίες εβδομάδες. Μολονότι οι γερμανικές αρχές έχουν δημοσίως υποτιμήσει τον κίνδυνο ενός μπλακ άουτ, οι προετοιμασίες προδίδουν την ανησυχία τους αλλά και τη σπουδή τους να διασφαλίσουν πως δεν θα παραλύσει η μεγαλύτερη οικονομία της Ευρώπης εξαιτίας της ενεργειακής κρίσης. Στις προετοιμασίες εμπλέκονται επίσης η ρυθμιστική αρχή του χρηματοπιστωτικού κλάδου, η BaFin, όπως και πολλές ενώσεις χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων.
Οπως αναφέρει το Reuters, οι πυρετώδεις προετοιμασίες αντανακλούν επίσης το εύρος και την πολυπλοκότητα των παρενεργειών που έχει ο πόλεμος στην Ουκρανία για τη Γερμανία, καθώς η μεγαλύτερη ευρωπαϊκή οικονομία βασίστηκε επί πολλές δεκαετίες στη φθηνή ενέργεια από τη Ρωσία. Σήμερα βρίσκεται αντιμέτωπη με διψήφιο πληθωρισμό και τον εφιαλτικό κίνδυνο μιας πλήρους διακοπής στην προσφορά καυσίμων και την παροχή ενέργειας. Παράμετρος σε όλα αυτά είναι η προσήλωση που επιδεικνύουν στα μετρητά οι Γερμανοί, καθώς ως λαός τείνουν να προτιμούν αφενός την ασφάλεια και αφετέρου την ανωνυμία. Ως εκ τούτου τείνουν να χρησιμοποιούν ακόμη μετρητά πολύ περισσότερο από τους υπόλοιπους Ευρωπαίους, ενώ δεν είναι λίγοι εκείνοι που εξακολουθούν να κρατούν στο σπίτι τους μερικά γερμανικά μάρκα, 20 και πλέον χρόνια μετά την αντικατάσταση του γερμανικού νομίσματος από το ευρώ.
Ενδεικτική ήταν η αντίδρασή τους όταν στα πρώτα κύματα της πανδημίας ο φόβος τούς έσπρωξε να προχωρήσουν σε αναλήψεις που υπερέβησαν κατά 20 δισ. ευρώ τα κεφάλαια τα οποία αποταμίευσαν το ίδιο χρονικό διάστημα. Επρόκειτο για ιστορικό ρεκόρ, αλλά γενικότερα η προτίμησή τους στις συναλλαγές με μετρητά είναι σαφής.
Περίπου το 60% των καθημερινών συναλλαγών εξακολουθεί να γίνεται με μετρητά στη Γερμανία, σύμφωνα με στοιχεία της Bundesbank, που διαπίστωσε πως οι Γερμανοί κάνουν ο καθένας κατά μέσον όρο αναλήψεις ύψους 6.600 ευρώ ετησίως, κυρίως από τα ΑΤΜ.
Οι Αρχές θέλουν να διασφαλίσουν ότι δεν θα παραλύσει η οικονομία της χώρας εξαιτίας της ενεργειακής κρίσης.
Το ερώτημα τώρα είναι τι θα γίνει σε περίπτωση ενός μπλακ άουτ, γι’ αυτό και εξετάζονται διάφορα σενάρια και μεταξύ άλλων σκέπτονται ότι αν επιδεινωθεί η ενεργειακή κρίση και αντιμετωπίσει ενεργειακό πρόβλημα η μεγαλύτερη ευρωπαϊκή οικονομία, θα πρέπει μάλλον να περιορίσουν το ύψος των ποσών που θα επιτρέπεται να κάνει ανάληψη κάθε Γερμανός. Στο μεταξύ, οι ρυθμιστικές αρχές του τραπεζικού συστήματος εκφράζουν φόβους πως οι τράπεζες της χώρας δεν είναι κατάλληλα προετοιμασμένες για μεγάλες διακοπές ηλεκτροδότησης και αντιμετωπίζουν το ενδεχόμενο ως έναν νέο και απρόβλεπτο παράγοντα κινδύνου.
Σύμφωνα, άλλωστε, με την οργάνωση Deutsche Kreditwirtschaft, οι γερμανικές τράπεζες θεωρούν «απίθανο» ένα τέτοιο ενδεχόμενο, αλλά «παραμένουν σε επαφή με τα αρμόδια υπουργεία και τις αρχές» για να σχεδιάσουν από κοινού ένα σενάριο αντιμετώπισης του προβλήματος. Ανέφερε, επίσης, ότι σε περίπτωση μπλακ άουτ η χρηματοδότηση πρέπει να αντιμετωπισθεί όπως ακριβώς οι κρίσιμες υποδομές της χώρας.
Στο μεταξύ, τα σχέδια της Bundesbank φαίνεται να προσκρούουν σε ορισμένες τεχνικές λεπτομέρειες όπως, για παράδειγμα, το πώς μπορεί να λειτουργήσει το σύστημα στο οποίο εμπλέκονται εταιρείες ασφάλειας που μεταφέρουν τα χρήματα από την κεντρική τράπεζα στα ΑΤΜ και τα ταμεία των τραπεζών.
Στην κατηγορία αυτή ανήκουν εταιρείες όπως οι Brinks και Loomis, που όπως τονίζει το Reuters δεν καλύπτονται πλήρως από τη νομοθεσία η οποία προβλέπει ότι σε περίπτωση μπλακ άουτ έχουν προτεραιότητα οι τηλεπικοινωνίες σε ό,τι αφορά την πρόσβαση στα καύσιμα. Οπως επισημαίνει η ένωση αυτών των εταιρειών, η BDGW, υπάρχουν μεγάλα κενά στη σχετική νομοθεσία. Την περασμένη εβδομάδα η εν λόγω ένωση διοργάνωσε συνάντηση με στελέχη της κεντρικής τράπεζας και βουλευτές για να θέσει το θέμα. Ο επικεφαλής της BDGW, Αντρέας Πόλικ, υπογράμμισε την ανάγκη «να υπάρξουν προληπτικά μέτρα για να αντιμετωπιστεί ένα ρεαλιστικό σενάριο μπλακ άουτ, καθώς θα ήταν αφελές να μην εξετασθεί κάτι τέτοιο αυτή τη στιγμή». Σύμφωνα, άλλωστε, με δημοσκόπηση που διεξήγαγε την περασμένη εβδομάδα η Funke Mediengruppe, πάνω από το 40% των Γερμανών εκφράζει φόβους πως θα υπάρξουν γενικευμένες διακοπές ηλεκτροδότησης μέσα στους επόμενους έξι μήνες.