Εξαιτίας της υπερβολικής αύξησης του ενεργειακού κόστους με αφορμή την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, η Γερμανία ενδεχομένως τώρα να έχει περιέλθει σε ύφεση, αν και μια ανάκαμψη μπορεί να ξεκινήσει από την άνοιξη του 2023. Μετά τη λήξη της περιόδου θέρμανσης η καταναλωτική εμπιστοσύνη, η οποία είναι στα χαμηλότερά της επίπεδα τώρα, πιθανώς θα ανακάμψει. Τα αποτελέσματα έρευνας του έγκριτου ινστιτούτου ZEW τον Νοέμβριο αντικατοπτρίζουν το δύσκολο τρέχον χειμερινό εξάμηνο, αλλά και την ελπίδα για βελτίωση στη συνέχεια. Ο δείκτης των τρεχουσών συνθηκών ανήλθε κάπως στις -64,5 μονάδες τον Νοέμβριο από τις -72,2 μονάδες τον Οκτώβριο, ίσως βοηθούμενος από το γεγονός ότι η κατάσταση του φυσικού αερίου είναι τώρα λιγότερο τρομακτική από ό,τι ήταν στα τέλη του καλοκαιριού. Ο δείκτης προσδοκιών για την οικονομία το επόμενο εξάμηνο βελτιώθηκε σημαντικά στις -36,7 μονάδες τον Νοέμβριο από τις -59,2 μονάδες τον Οκτώβριο. Πρόκειται για μια σημαντική, αν και όχι πρωτοφανή, ταλάντευση 22,5 μονάδων (η μέση αλλαγή συνήθως είναι 9,1 μονάδες) και εναρμονίζεται με την άποψή μας ότι σε έξι μήνες η οικονομία μπορεί ήδη να εξέλθει από την ύφεση. Ο γερμανικός δείκτης, που καταγράφει τις μεταβολές των προσδοκιών, συχνά ακολουθεί από κοντά τις αλλαγές στον δείκτη DAX στο Χρηματιστήριο της Φρανκφούρτης, προσφέροντας έτσι μια ένδειξη των απόψεων που συνεκτιμώνται στις αποτιμήσεις μετοχών.
Αναφορικά με τη γερμανική βιομηχανία, εκεί παρατηρείται καλυτέρευση των προοπτικών. Οι προσδοκίες κερδών παραμένουν αρνητικές, ειδικά για τον κατασκευαστικό κλάδο και τη μεταποίηση συνολικά, η οποία είναι εκτεθειμένη ιδιαίτερα στο υπερβολικά υψηλό κόστος της ενέργειας και άλλων εισροών, καθώς και για το λιανεμπόριο.
Πέραν της Γερμανίας και η Ευρωζώνη οδεύει σε ύφεση. Τα στοιχεία για το ΑΕΠ που δημοσίευσε η Eurostat επιβεβαίωσαν προηγούμενη εκτίμησή μας ότι η οικονομία της Ευρωζώνης αναπτύχθηκε κατά 0,2% σε τριμηνιαία βάση το τρίτο τρίμηνο. Αναμένουμε ότι η Ευρωζώνη θα περιπέσει σε ύφεση το τέταρτο τρίμηνο του 2022 και το πρώτο τρίμηνο του 2023, αν και λιγότερο βαθιά από τη Γερμανία, η οποία εξαρτάται περισσότερο από τον βιομηχανικό της τομέα και τις εισαγωγές φυσικού αερίου. Ωστόσο, τα αποτελέσματα της έρευνας ZEW είναι πολύ παρόμοια (και ακόμη και λίγο χειρότερα) για την Ευρωζώνη σε σύγκριση με τη Γερμανία. Ο δείκτης τρεχουσών συνθηκών αυξήθηκε στις -65,1 μονάδες τον Νοέμβριο από -70,6 τον Οκτώβριο και το εύρος προσδοκιών βελτιώθηκε στις -38,7 μονάδες τον Νοέμβριο από -59,7 μονάδες τον Οκτώβριο.
* Ο δρ Σάλομον Φίντλερ είναι οικονομολόγος της Berenberg Βank.
