Προ 10 ημερών περίπου, το έως τότε δεύτερο σε μέγεθος χρηματιστήριο κρυπτονομισμάτων, FTX, πτώχευσε ύστερα από μαζικές αναλήψεις των πελατών του. Προτού φτάσει μέχρι εκεί, όμως, είχε επιτύχει να εμφανίζεται ως η εξαίρεση σε έναν κλάδο με εξαιρετικά κακή φήμη για την έλλειψη ρυθμίσεων. Εμφανιζόταν, εν ολίγοις, ως «το πλέον ρυθμισμένο» χρηματιστήριο κρυπτονομισμάτων στον πλανήτη και καλούσε ευθαρσώς τις Αρχές να το διερευνήσουν διεξοδικώς.
Μετά την κατάρρευσή του και ενώ ο τέως διευθύνων σύμβουλός του, Σαμ Μπάνκμαν Φράιντ, ανακρίνεται από τις Αρχές τόσο στις ΗΠΑ όσο και στις Μπαχάμες, έρχονται στο φως έγγραφα που αποκαλύπτουν την τακτική και τους ελιγμούς του. Ανάμεσά τους η συμφωνία που είχε συνάψει προ μηνών με την ΙΕΧ, την πλατφόρμα διαπραγμάτευσης αμερικανικών μετοχών μέσω υπολογιστή, χωρίς να δημοσιοποιήσει τους όρους της. Οπως προκύπτει από αποκλειστικό ρεπορτάζ του Reuters, η συμφωνία προέβλεπε πως ο Μπάνκμαν Φράιντ αγόραζε μερίδιο 10% στην ΙΕΧ με το δικαίωμα πλήρους εξαγοράς της μέσα στα επόμενα δυόμισι χρόνια. Με τη «συνεργασία» του αυτή, ο τριαντάχρονος επιχειρηματίας αποκτούσε πρόσβαση στη ρυθμιστική αρχή της ΙΕΧ, που δεν είναι άλλη από την αμερικανική Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς. Μπορούσε, έτσι, να ασκήσει παρασκηνιακά πιέσεις σχετικά με την επιβολή ρυθμίσεων στον κλάδο.
Τόσο αυτή η συμφωνία όπως και άλλες που αναφέρονται στα σχετικά έγγραφα με πρακτικά συνεδριάσεων και συναντήσεων με επιχειρήσεις και πολλά άλλα σκιαγραφούν έναν από τους στόχους του FTX: να διαμορφώσει ένα ρυθμιστικό πλαίσιο φιλικό προς το ίδιο εξαγοράζοντας μερίδια σε εταιρείες που διέθεταν ήδη τις σχετικές άδειες από τις Αρχές, παρακάμπτοντας τις συχνά χρονοβόρες διαδικασίες έγκρισης. Ετσι το FTX δαπάνησε περίπου 2 δισ. δολ. σε «εξαγορές με ειδικό σκοπό τη ρύθμιση», όπως προκύπτει από τα έγγραφα του χρηματιστηρίου κρυπτονομισμάτων που περιήλθαν στα χέρια του Reuters. Το περασμένο έτος, για παράδειγμα, εξαγόρασε το χρηματιστήριο προθεσμιακών συμβολαίων LedgerX LLC, μέσω του οποίου απέκτησε μεμιάς τρεις άδειες από την Επιτροπή Ελέγχου Προθεσμιακών Συμβολαίων Εμπορευμάτων. Οι άδειες αυτές του προσέφερε πρόσβαση στις αμερικανικές αγορές παραγώγων εμπορευμάτων, στις οποίες εμφανιζόταν πλέον ως χρηματιστήριο που υπόκειται σε ρυθμίσεις.
Tο FTX δαπάνησε περίπου 2 δισ. δολ. σε «εξαγορές με ειδικό σκοπό τη ρύθμιση», προκειμένου να φαίνεται «καθαρό».
Από τα έγγραφα προκύπτει, άλλωστε, πως αντιμετώπιζε το καθεστώς της ελεγχόμενης και ρυθμιζόμενης επιχείρησης ως όχημα για να προσελκύει νέα κεφάλαια από επενδυτές. Προκειμένου να αποσπάσει τα κεφάλαια ύψους πολλών εκατοντάδων εκατομμυρίων δολαρίων που ζητούσε παρουσίαζε τις άδειες, τις οποίες είχε στην κατοχή του, ως στρατηγικής σημασίας ανταγωνιστικό πλεονέκτημα έναντι άλλων χρηματιστηρίων κρυπτονομισμάτων. Προκύπτει, λοιπόν, από τα έγγραφα ότι το FTX θεωρούσε ότι με τους ρυθμιστικούς αυτούς ελιγμούς έθετε εμπόδια στους ανταγωνιστές του, ενώ το ίδιο αποκτούσε πρόσβαση σε προσοδοφόρες νέες αγορές και σχέσεις συνεργασίας απρόσιτες για όσους παράγοντες της αγοράς δεν υπόκειντο σε ρυθμίσεις. Σε έγγραφο που παρουσίασε στους επενδυτές τον Ιούνιο, ο Μπάνκμαν Φράιντ ανέφερε πως «το FTX είναι η πιο καθαρή εταιρεία στον χώρο των κρυπτογραφημένων αξιών». Σε συνομιλία που είχε μέσα στην εβδομάδα με την ιστοσελίδα Vox που καλύπτει θέματα κρυπτονομισμάτων, ο Μπάνκμαν Φράιντ παραδέχθηκε ότι όλη αυτή η κινητικότητά του με τις ρυθμιστικές αρχές και τις ρυθμίσεις ήταν «απλά δημόσιες σχέσεις» και προσέθεσε πως «οι ρυθμιστικές αρχές τα κάνουν όλα χειρότερα και δεν προστατεύουν ποτέ και καθόλου τους πελάτες».
Οπως έχει αποκαλυφθεί τις τελευταίες ημέρες, το FTX στοιχημάτιζε αναλαμβάνοντας μεγάλο ρίσκο με χρήματα των πελατών του. Και βέβαια, τέσσερις νομικοί που ασχολούνται με το θέμα διαπιστώνουν την αβυσσαλέα έλλειψη ρυθμίσεων στη βιομηχανία κρυπτονομισμάτων, την οποία αποκαλύπτει ακριβώς το γεγονός ότι ο Μπάνκμαν Φράιντ «φλερτάριζε» συστηματικά τις ρυθμιστικές αρχές ενώ παράλληλα στοιχημάτιζε με τα χρήματα των πελατών και έπαιρνε μεγάλα ρίσκα. Οπως χαρακτηριστικά τονίζει ο Αϊτάν Γκέλμαν, νομικός σύμβουλος της εταιρείας Zuckerman Spaeder, «αυτό είναι το πρόβλημα του ρυθμιστικού συστήματος, ότι έχει χάσει πολύ χρόνο και άργησε να προσαρμοστεί στην ανάδυση των κρυπτονομισμάτων».
