Τα δύο προηγούμενα χρόνια δεν πραγματοποιούσαν ταξίδια ή δεν διασκέδαζαν εκτός σπιτιού διότι υπήρχαν περιορισμοί για την αποφυγή της διασποράς της COVID-19. Τώρα αποφεύγουν τις παραπάνω δραστηριότητας διότι οι οικογενειακοί προϋπολογισμοί πιέζονται από την ακρίβεια σε σειρά προϊόντων και υπηρεσιών. Ο λόγος βεβαίως για τους καταναλωτές στην Ελλάδα, οι οποίοι κόβουν πλέον σε ποσοστό ακόμη και πάνω από 50% τις δαπάνες για το σούπερ μάρκετ αλλά και το ηλεκτρικό ρεύμα και την ίδια ώρα προχωρούν στην αναζήτηση πρόσθετης εργασίας για να ενισχύσουν το εισόδημά τους ή «βάζουν χέρι» σε αποταμιεύσεις ή καταφεύγουν στις πιστωτικές κάρτες, με όποιες συνέπειες φυσικά συνεπάγεται αυτό στη συνέχεια στην περίπτωση συσσώρευσης οφειλών.
Σύμφωνα, λοιπόν, με την τελευταία έρευνα για τις καταναλωτικές συνήθειες που πραγματοποίησε το Ινστιτούτο Ερευνας Λιανεμπορίου Καταναλωτικών Αγαθών (ΙΕΛΚΑ), τα βασικά μέτρα που λαμβάνουν τα νοικοκυριά για να εξοικονομήσουν χρήματα είναι τα εξής:
• Το 80% δηλώνει ότι έχει ακυρώσει δαπάνες διασκέδασης, όπως είναι η εστίαση, οι διακοπές, τα ταξίδια κ.ά.
• Το 66% δηλώνει ότι έχει μειώσει την κατανάλωση ρεύματος.
• Το 62% του κοινού δηλώνει ότι έχει αναβάλει εργασίες συντήρησης και επισκευής, π.χ. στο σπίτι ή στο αυτοκίνητο.
• Το 55% δηλώνει ότι έχει μειώσει συνολικά τις αγορές σε είδη τροφίμων και είδη παντοπωλείου.
• Το 25% δηλώνει ότι έχει χρησιμοποιήσει χρήματα από τις αποταμιεύσεις του προκειμένου να καλύψει τις αγορές του.
• Το 20% έχει αναβάλει την πληρωμή λογαριασμών ή έχει προχωρήσει σε στάση πληρωμής των υποχρεώσεών του.
• Το 15% δηλώνει ότι έχει αυξήσει τον χρόνο εργασίας ή έχει βρει δεύτερη εργασία προκειμένου να αυξήσει το εισόδημά του.
• Το 10% έχει αυξήσει τη χρήση πιστωτικών καρτών για να καλύψει τις αγορές του.
Τις ίδιες συνήθειες συνεχίζει να έχει, δεν έχει λάβει δηλαδή κανένα μέτρο για να αντιμετωπίσει τις συνέπειες της ακρίβειας, μόλις το 9% των ερωτηθέντων.
Ακόμη μεγαλύτερο ενδιαφέρον έχει το στοιχείο της έρευνας του ΙΕΛΚΑ σχετικά με τα κριτήρια επιλογής τροφίμων που χρησιμοποιούν πλέον οι καταναλωτές, κριτήρια που σχετίζονται άμεσα με την πληθωριστική κρίση και που δείχνουν ότι η τιμή παίζει πλέον τον πρώτο ρόλο εις βάρος ακόμη και της ποιότητας ή της υγιεινής και ασφάλειας. Το 65% δηλώνει ότι επιλέγει τρόφιμα με κριτήριο την τιμή και μόλις το 18% με κριτήριο την ποιότητα, ενώ η υγιεινή και η ασφάλεια αποτελούν πρωταρχικά κριτήρια επιλογής τροφίμων μόνο για το 7% των καταναλωτών. Η επωνυμία δεν παίζει πλέον σχεδόν κανένα ρόλο, γεγονός που εξηγεί σε πολύ μεγάλο βαθμό τη στροφή των καταναλωτών στα προϊόντα ιδιωτικής ετικέτας (μερίδιο 15,9% στο εννεάμηνο και ρυθμός ανάπτυξης 12,8%) και την επένδυση των αλυσίδων σούπερ μάρκετ σε αυτά. Ενα χρόνο πριν η τιμή αποτελούσε πρωταρχικό κριτήριο επιλογής για το 39% των καταναλωτών, η ποιότητα για το 28% και η υγιεινή και ασφάλεια για το 10%.
