Σε τεταμένο κλίμα πραγματοποιήθηκε χθες η συνάντηση που είχε ο υπουργός Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας με τις διοικήσεις των τραπεζών, στην οποία οι τράπεζες παρουσίασαν το πρόγραμμα στήριξης των ευάλωτων νοικοκυριών, αλλά και την πολιτική τους στο θέμα των επιτοκίων καταθέσεων και των τραπεζικών χρεώσεων. Αν και στο θέμα των ευάλωτων νοικοκυριών υπήρξε συμφωνία, από τις δηλώσεις που έκανε λίγη ώρα μετά τη συνάντηση ο Χρήστος Σταϊκούρας, έγινε σαφές ότι το υπουργείο Οικονομικών δεν είναι ικανοποιημένο από τις απαντήσεις που έδωσαν οι τράπεζες στο θέμα των επιτοκίων καταθέσεων και των χρεώσεων στις συναλλαγές, καλώντας τες «να ενεργοποιηθούν εμπροσθοβαρώς», όπως είπε. Είναι χαρακτηριστικό ότι ο υπουργός Οικονομικών περιέγραψε το κλίμα που διεξήχθη η συζήτηση με τη χαρακτηριστική φράση «μπινελικονόμασταν για δύο ώρες», ενώ δήλωσε «ικανοποιημένος» στον βαθμό που σε ό,τι αφορά το θέμα των ευάλωτων, «οι τράπεζες έφτασαν στα όριά τους». Αναφερόμενος σε αυτό, ο υπουργός Οικονομικών σημείωσε ότι «είναι ένα βήμα προς τη σωστή κατεύθυνση. Σώζουμε κάποιους, δεν μπορώ να σώσω παραπάνω. Είναι λύση για αρκετούς δανειολήπτες, περίπου 30.000», συμπλήρωσε.
Ο Χρήστος Σταϊκούρας πίεσε τις τράπεζες να προχωρήσουν σήμερα το αργότερο σε ανακοίνωση για τα μέτρα που πρόκειται να λάβουν, αφήνοντας να εννοηθεί πως εάν η σχετική ανακοίνωση δεν είναι ικανοποιητική, θα υπάρξει εκ νέου πίεση από την κυβέρνηση, αυτή την φορά από το βήμα της Βουλής, κατά τη συζήτηση του προϋπολογισμού.
Η πίεση επικεντρώνεται κυρίως στο θέμα των καταθέσεων, στον βαθμό που αποτελεί άμεσο μέτρο ενίσχυσης των καταθετών. Οι τράπεζες να σημειωθεί ότι έχουν ξεκινήσει την αύξηση των επιτοκίων στις καταθέσεις, με έμφαση κυρίως τους προθεσμιακούς λογαριασμούς, στους οποίους τα επιτόκια διαμορφώνονται πλέον από 0,40% έως 0,70% –για ποσά από 100.000 ευρώ και πάνω– και για διάρκεια άνω του 1 έτους. Οι κινήσεις αυτές που δεν είναι οριζόντιες, αλλά εξαρτώνται από την πολιτική κάθε τράπεζας, αφέθηκε να εννοηθεί ότι δεν είναι ικανοποιητικές, ενώ απόκλιση υπήρξε και στο θέμα των τραπεζικών χρεώσεων.
Εν αναμονή των ανακοινώσεων από την πλευρά των τραπεζών, η πρόταση για τα ευάλωτα νοικοκυριά προβλέπει την αναδρομική επιδότηση της αύξησης της δόσης των στεγαστικών δανείων με την επιστροφή του 50% της αύξησης από τον περασμένο Ιούλιο έως και τα τέλη του 2023. Η πρόταση των τραπεζών προβλέπει την επιδότηση των ενήμερων δανειοληπτών, δηλαδή όσων δεν έχουν καθυστερήσει τη δόση του δανείου για χρονικό διάστημα μεγαλύτερο των τριών μηνών, είτε τα δάνεια οφείλονται στις τράπεζες –συστημικές και μη– είτε οφείλονται στα funds.
Θα επιδοτηθούν περίπου 30.000 δανειολήπτες που έχουν εισόδημα από 7.000 έως 21.000 ευρώ.
Ο «κουμπαράς»
Η επιδότηση, όπως έχει γράψει η «Κ», θα γίνει μέσω ενός κοινού ταμείου με τη μορφή κουμπαρά, που θα δημιουργηθεί στην Ειδική Γραμματεία Ιδιωτικού Χρέους και στον οποίο θα συνεισφέρουν οι τέσσερις συστημικές τράπεζες με στόχο την κάλυψη όσων νοικοκυριών πληρούν τα εισοδηματικά και περιουσιακά κριτήρια που προβλέπει ο νόμος προκειμένου κάποιος να χαρακτηριστεί ευάλωτος. Αφορά περίπου 30.000 ευάλωτους δανειολήπτες που έχουν εισόδημα από 7.000 έως 21.000 ευρώ ανάλογα με τα προστατευόμενα μέλη και έχουν δάνειο με υποθήκη την πρώτη τους κατοικία.
Ο μηχανισμός για την έναρξη καταβολής της επιδότησης θα «πατήσει» στην πλατφόρμα του προγράμματος «Γέφυρα», που λειτουργεί στην Ειδική Γραμματεία Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους. Οι δανειολήπτες που πληρούν τα εισοδηματικά και περιουσιακά κριτήρια, ώστε να χαρακτηριστούν ευάλωτοι, θα μπαίνουν στην πλατφόρμα που θα ανοίξει γι’ αυτό τον σκοπό και θα κάνουν αίτηση για να λάβουν την επιδότηση. Το ποσό της επιδότησης θα πιστώνεται σε ειδικό λογαριασμό. Η δόση όμως που θα πληρώνουν στην τράπεζα θα είναι αυτή που προκύπτει με βάση τη δανειακή τους σύμβαση και δεν θα είναι μειωμένη. Αρα θα πρόκειται για επιδότηση με τη μορφή επιστροφής του ποσού στον λογαριασμό του δανειολήπτη. Αντίστοιχα, το ποσό της επιδότησης θα συγκεντρωθεί από τις τέσσερις συστημικές τράπεζες σε ένα κοινό ταμείο με τη μορφή ενός κουμπαρά, μέσω του οποίου θα πιστώνονται από την ΕΓΔΙΧ τα ποσά στους δικαιούχους.
Κονδύλι 20 εκατ. ευρώ
Σε ό,τι αφορά το κονδύλι για την επιδότηση, αυτό σύμφωνα με τους υπολογισμούς που έχουν κάνει οι τράπεζες θα διαμορφωθεί κοντά στα 20 εκατ. ευρώ, ενώ η περίμετρος των δανείων όπου θα ενταχθούν εκτιμάται πως δεν θα ξεπεράσει τα 2 δισ. ευρώ. Αντίστοιχα ο αριθμός των δανειοληπτών εκτιμάται ότι δεν υπερβαίνει την αρχική πρόβλεψη που έκανε λόγο για έως 30.000 δανειολήπτες, με την προοπτική να αυξηθεί κοντά στις 32.000, εφόσον στο σχήμα της επιδότησης ενταχθούν και οφειλέτες τα δάνεια των οποίων έχουν τιτλοποιηθεί.