Με αυξήσεις στα επιτόκια των προθεσμιακών καταθέσεων απαντούν οι τράπεζες στη συνεχιζόμενη άνοδο των επιτοκίων, ανοίγοντας παράλληλα την αγορά στα έντοκα γραμμάτια του δημοσίου χωρίς προμήθεια αλλά και σε ομολογιακά αμοιβαία, μεγάλης διάρκειας –συνήθως την 5ετία ή ακόμη και την 3ετία– που μπορούν να δώσουν καλύτερες αποδόσεις στο τέλος της επένδυσης και ετήσιο μέρισμα.
Μετά την έντονη παρότρυνση του υπουργείου Οικονομικών, οι τράπεζες που είχαν ξεκινήσει τις πρώτες αυξήσεις στις προθεσμιακές καταθέσεις τον Νοέμβριο, έλαβαν το μήνυμα και προχωρούν σε νέες κινήσεις με έμφαση τους καταθέτες που είναι πρόθυμοι να δεσμεύουν τα χρήματά τους για ένα χρόνο τουλάχιστον ή και παραπάνω, μεγιστοποιώντας την απόδοση όσο αυξάνεται το ποσό και η διάρκεια της κατάθεσης.
Στη λογική αυτή είναι το step up προθεσμιακό καταθετικό προϊόν που προωθεί από τη Δευτέρα η Alpha Bank, το οποίο αυξάνει την απόδοσή του ανά τρίμηνο με μέγιστη διάρκεια τα 2 χρόνια. Εκτός από τη διάρκεια, το επιτόκιο θα διαφοροποιείται ανάλογα με το ποσό της κατάθεσης, που θα ξεκινάει και για κάτω από 100.000 με μικρότερες αποδόσεις, αλλά θα μεγιστοποιείται για ποσά άνω των 300.000 ευρώ με ανώτερη απόδοση το 1,80%. Στα ευνοϊκά χαρακτηριστικά του προϊόντος είναι ότι ο πελάτης δεν θα επιβαρύνεται με πέναλτι στην περίπτωση που «σπάσει» την κατάθεση νωρίτερα από τη 2ετία, αλλά θα λαμβάνει το επιτόκιο που αναλογεί στο τρίμηνο, όπως αυτό έχει συμφωνηθεί με την τράπεζα.
Δεδομένου ότι οι καταθέσεις φτάνουν τα 185 δισ., οι τράπεζες δεν έχουν λόγους να μάχονται μέσω προσφορών για υψηλότερα επιτόκια.
Εως 1% διαμορφώνεται το επιτόκιο της προθεσμιακής κατάθεσης «Στα Μέτρα Σου» που ανακοίνωσε η Τράπεζα Πειραιώς και το οποίο αφορά ποσά άνω των 250.000 ευρώ, ενώ για μικρότερα ποσά το επιτόκιο διαμορφώνεται στο 0,50%. Με νέα προθεσμιακά προϊόντα βγαίνει στην αγορά από αύριο Δευτέρα και η Eurobank, με ανώτερο επιτόκιο 1% για ποσά άνω των 200.000 ευρώ και για χρονική διάρκεια 15 μήνες, ενώ οι αποδόσεις για μικρότερα ποσά π.χ. των 50.000 ή των 100.000 ευρώ διαμορφώνονται στο 0,70% και στο 0,80% αντίστοιχα.
Τα επιτόκια των προθεσμιακών καταθέσεων απέχουν πολύ από την κάλυψη των απωλειών στο διαθέσιμο εισόδημα που προκαλεί ο πληθωρισμός και η αιτία είναι η αυξημένη ρευστότητα που υπάρχει στο τραπεζικό σύστημα. Γι’ αυτό οι κινήσεις των τραπεζών είναι και θα παραμείνουν συντηρητικές τουλάχιστον για το ορατό μέλλον, περνώντας ένα μικρό μέρος της αύξησης των επιτοκίων της ΕΚΤ στα επιτόκια των καταθέσεων.
Το ύψος των καταθέσεων που έχουν οι επιχειρήσεις και τα νοικοκυριά στις τράπεζες αγγίζει σήμερα τα 185 δισ. ευρώ και με δεδομένο ότι οι ελληνικές τράπεζες έχουν πουλήσει το μεγαλύτερο μέρος των κόκκινων δανείων που είχαν στους ισολογισμούς τους, η σχέση δανείων προς καταθέσεις διαμορφώνεται κάτω από το 70% (από τα χαμηλότερα στην Ε.Ε.), δημιουργώντας πλεόνασμα ρευστότητας για νέες χορηγήσεις. «Οι τράπεζες δεν έχουν λόγους να μάχονται μέσω προσφορών για υψηλότερα επιτόκια, όχι για λόγους έλλειψης ανταγωνισμού, αλλά γιατί η υπερβάλλουσα ρευστότητα που υπάρχει στο τραπεζικό σύστημα υπολογίζεται ότι ξεπερνάει τα 50 δισ. ευρώ», σημειώνουν τραπεζικά στελέχη και γι’ αυτό ο ανταγωνισμός στις καταθέσεις προβλέπεται βελούδινος.
Ελκυστική η τοποθέτηση σε κρατικούς τίτλους
Εναλλακτική επιλογή για τους συντηρητικούς αποταμιευτές αποτελεί η τοποθέτηση σε τίτλους του ελληνικού Δημοσίου. Οπως εξηγεί ο διευθύνων σύμβουλος της Πειραιώς ΑΕΔΑΚ Ηρακλής Μπαμπλέκος, «οι τράπεζες μέσω των θυγατρικών τους ΑΕΔΑΚ απαντούν στην ανάγκη των αποταμιευτών για μια αξιοπρεπή άμυνα απέναντι στην αύξηση του πληθωρισμού είτε μέσω αμοιβαίων κεφαλαίων χρηματαγοράς, που συνδυάζουν τοποθετήσεις σε προθεσμιακές καταθέσεις και σε χρεόγραφα κοντινής λήξης (κυρίως έντοκα), είτε μέσω ομολογιακών αμοιβαίων κεφαλαίων, που έχουν χαμηλό επενδυτικό κίνδυνο και καλές αποδόσεις».
Η τάση αυτή αποτυπώνεται και στην απόφαση της Τράπεζας Πειραιώς να προσφέρει δωρεάν την αγορά χρεογράφων του ελληνικού Δημοσίου, καταργώντας πρώτη την προμήθεια που χρεώνουν οι τράπεζες (κοντά στις 20 μονάδες βάσης) και καθιστώντας ακόμη πιο ελκυστική την τοποθέτηση σε κρατικούς τίτλους. Η απόδοση των εντόκων μετά τη βουτιά των τριών τελευταίων χρόνων είναι θετική (στο 2,73% η τελευταία έκδοση για ένα έτος και στο 2,35% για έξι μήνες) και το ρίσκο για τον αποταμιευτή είναι περιορισμένο. Οι τοποθετήσεις σε έντοκα ή ομόλογα του ελληνικού Δημοσίου είναι χωρίς περιορισμό στο ποσό εισόδου και είναι αφορολόγητη η απόδοση για τα πρώτα 15.000 ευρώ, ενώ για ποσά άνω των 15.000 φορολογούνται με 15%, όσο δηλαδή και η απόδοση των καταθέσεων.
Στη λογική αυτή, η Εθνική Τράπεζα «τρέχει» έως τα τέλη του χρόνου, μέσω της θυγατρικής της ΑΕΔΑΚ, το ομολογιακό αμοιβαίο κεφάλαιο πενταετούς χρονικής διάρκειας, το οποίο θα διανέμει κάθε χρόνο μέρισμα. Το προϊόν, εκτός από το κεφάλαιο και την απόδοση στο τέλος της 5ετίας, εξασφαλίζει ετήσιο μέρισμα (για το 2023 εκτιμάται κοντά στο 2,2%), που είναι αφορολόγητα στη λήξη.
Αντιστοίχως, στις αρχές του 2023 η Alpha Bank θα λανσάρει ένα νέο ομολογιακό αμοιβαίο κεφάλαιο προκαθορισμένης λήξης με ορίζοντα πέντε ετών, το οποίο θα «κλειδώνει» την απόδοση και μέρος της θα διανέμεται στους μεριδιούχους κάθε χρόνο ως μέρισμα. Το αμοιβαίο κεφάλαιο επιδιώκει να εκμεταλλευθεί τις ευκαιρίες που παρέχει το σημερινό περιβάλλον των αγορών, δίνοντας στους επενδυτές τη δυνατότητα να τοποθετηθούν εμμέσως σε ομολογιακές εκδόσεις, που εξασφαλίζουν τη δημιουργία τακτικού εισοδήματος υψηλότερου αυτού των προθεσμιακών καταθέσεων.
Σε μια προσπάθεια να διευρύνουν τις επιλογές για τους αποταμιευτές τους, οι τράπεζες σε συνεργασία με τις ΑΕΔΑΚ σχεδιάζουν αμοιβαία κεφάλαια ομολογιακού τύπου με κοντινότερες λήξεις, όπως η 3ετία, και σύμφωνα με πληροφορίες παρόμοιες εκδόσεις εξετάζουν τόσο η Τράπεζα Πειραιώς όσο και η Eurobank.
Προειδοποίηση ΤτΕ στους ιδιώτες επενδυτές της Attica Bank
«Ανοιχτή σε όλους είναι η αύξηση μετοχικού κεφαλαίου της Attica Bank» που προγραμματίζεται για το α΄ τρίμηνο του 2023 και εξελίσσεται σε σίκουελ με αλλεπάλληλες καθυστερήσεις. Αυτό διαμηνύουν πηγές της ΤτΕ, απευθύνοντας σαφή προειδοποίηση για την τήρηση των συμφωνηθέντων σε ό,τι αφορά τις δεσμεύσεις που έχουν αναλάβει οι υποψήφιοι ιδιώτες μέτοχοι και συγκεκριμένα η κοινοπραξία ΤΜΕΔΕ – Ellington έναντι της εποπτικής αρχής. Σε διαφορετική περίπτωση υπάρχουν άλλες εναλλακτικές επιλογές, αφήνει να εννοηθεί η ΤτΕ, ανοίγοντας το παιχνίδι για τη συμμετοχή άλλων ιδιωτών στην προγραμματισμένη ΑΜΚ.
Η ενόχληση της εποπτικής αρχής έχει να κάνει με τις καθυστερήσεις και τις διαδοχικές παρατάσεις που υπήρξαν μέχρι σήμερα ως προς την υπογραφή της δεσμευτικής συμφωνίας από την κοινοπραξία για τη συμμετοχή τους στην ΑΜΚ, του σχεδίου κεφαλαιακής ενίσχυσης και του πλάνου εξυγίανσης από τον όγκο των κόκκινων δανείων που βαραίνουν την Attica Bank.
Οπως ανακοίνωσε αργά το βράδυ της Παρασκευής η Attica Bank, η τράπεζα υπέβαλε στην TτE το εγκριθέν από το Δ.Σ. επικαιροποιημένο επιχειρηματικό πλάνο των ετών 2022-2025 με ενσωματωμένο το σχέδιο αποκατάστασης κεφαλαιακής επάρκειας και όπως ενημερώνει σε επόμενη συνεδρίαση του Δ.Σ. της τράπεζας θα τεθεί προς έγκριση το σχέδιο διαχείρισης μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων, το οποίο επίσης θα υποβληθεί στην ΤτΕ. Σύμφωνα με την ίδια ενημέρωση, η τράπεζα κοινοποίησε κοινή επιστολή του ΤΧΣ, ΤΜΕΔΕ, Ellington Solutions και Rinoa (ως επενδυτικό όχημα το οποίο συμβουλεύει η Ellington Solutions) περί της συμμετοχής των βασικών μετόχων στην επικείμενη ΑΜΚ της τράπεζας και όπως υποστηρίζει, η υλοποίηση των πράξεων και διαδικασιών κεφαλαιακής ενίσχυσης της τράπεζας εξελίσσεται κατά τον σχεδιασμό και με τη σύγκληση της γενικής συνέλευσης των μετόχων στις 30 Δεκεμβρίου.
Η ανακοίνωση «περί συμμετοχής των βασικών μετόχων στην επικείμενη ΑΜΚ» προκάλεσε την απόσυρση του ενδιαφέροντος από την Thrivest Holding, πηγές της οποίας δήλωσαν ότι μετά την εξέλιξη αυτή «δεν θα ασχοληθούν περαιτέρω με πιθανή επενδυτική της συμμετοχή στην Attica Bank». Σύμφωνα όμως με πληροφορίες, το θέμα δεν θεωρείται λήξαν σε ό,τι αφορά την αναζήτηση εναλλακτικών επιλογών, στον βαθμό που το ζητούμενο δεν είναι η δέσμευση του ΤΧΣ στην επικείμενη ΑΜΚ, αλλά η δέσμευση του Ellington και μάλιστα με τρόπο που να πιστοποιεί την ύπαρξη των χρημάτων. Τίποτα, άλλωστε, δεν έχει κριθεί ακόμη εν αναμονή και της υποβολής του σχεδίου εξυγίανσης από τα κόκκινα δάνεια, αλλά και της έγκρισης του fit & proper των μετόχων, που θα τεθεί σε νέα βάση λόγω της αυξημένης συμμετοχής που διεκδικούν στην Attica Bank.
Υπενθυμίζεται ότι το μεγαλύτερο μέρος της επικείμενης αύξησης των 473 εκατ. ευρώ, που υπολογίζεται στα 330 εκατ. ευρώ, θα καταβληθεί από το ΤΧΣ, ενώ στα 130 εκατ. ευρώ υπολογίζεται η συμμετοχή της κοινοπραξίας ΤΜΕΔΕ – Ellington. Σε επόμενη φάση προβλέπεται η έκδοση εκ νέου warrants, τα οποία θα αναλάβει η κοινοπραξία ΤΜΕΔΕ – Ellington, αποκτώντας έτσι και την πλειοψηφία των μετοχών της Attica Bank στο πλαίσιο της συμφωνίας για την ιδιωτικοποίησή της.
