Στα 62 χρόνια τους, οι Γάλλοι έχουν το χαμηλότερο όριο συνταξιοδότησης στην Ε.Ε. Κι όμως η αναπροσαρμογή του ορίου συνταξιοδότησης στα 64 που επιχειρεί ο πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν χαρακτηρίζεται «πολιτικό στοίχημα», με μεγάλο μάλιστα διακύβευμα.
Εννέα μήνες αφότου διασφάλισε τη δεύτερη προεδρική θητεία του, η κυβέρνησή του παρουσίασε αυτή την εβδομάδα σχέδιο για την αύξηση του ορίου συνταξιοδότησης από τα 62 στα 64 έτη μέχρι το 2030. Ως αντίβαρο, η πρωθυπουργός Ελιζαμπέθ Μπορν ανακοίνωσε αύξηση 100 ευρώ τον μήνα στο κατώτατο ποσό σύνταξης και επιπλέον προνόμια για όσους εργάζονται από μικρή ηλικία και όσους απασχολούνται σε χειρωνακτικά επαγγέλματα.
Για κάποιον που παρακολουθεί τα πράγματα απέξω δεν φαίνεται να είναι και το χειρότερο πρόβλημα. Προκειμένου να λάβουν «πλήρη» σύνταξη οι εργαζόμενοι στη Γαλλία οφείλουν να έχουν δουλέψει 43 χρόνια μέχρι το 2027, από 41 που είναι τώρα. Ωστόσο για πολλούς η ηλικία των 64 ετών, αφότου αυξήθηκε στα 62 από τα 60 το 2010, είναι μεγάλο πρόβλημα, όπως αναφέρει το GZERO.
Αυτή τη στιγμή σχεδόν το 14% των δημοσίων εξόδων της Γαλλίας αφορά το συνταξιοδοτικό, στο υψηλότερο επίπεδο των χωρών του ΟΟΣΑ μετά την Ελλάδα και την Ιταλία. Εάν δεν παρέμβει ο Μακρόν εκτιμάται πως το συνταξιοδοτικό θα κοστίζει 10 δισ. ευρώ κάθε χρόνο μέχρι το 2032. Εν τω μεταξύ, ο δείκτης χρέους – ΑΕΠ στη Γαλλία ανέρχεται σε ιστορικό υψηλό, ενώ η ανάπτυξη αναμένεται να είναι χαμηλή φέτος.
Εκτός του ότι η Γαλλία έχει το χαμηλότερο όριο συνταξιοδότησης στην Ε.Ε., το προσδόκιμο ζωής είναι περίπου 30 χρόνια υψηλότερο απ’ ό,τι ήταν το 1945, όταν εγκαινιάστηκε το πρόγραμμα κοινωνικής ασφάλισης της Γαλλίας. Σε κάθε περίπτωση, σήμερα ένας Γάλλος άνδρας θα περάσει κατά μέσον όρο 23,5 χρόνια σε σύνταξη, σύμφωνα με τον Economist, ενώ μια γυναίκα θα ζήσει το ίδιο χρονικό διάστημα και επιπλέον 3,5 χρόνια. Οσο περνάει ο καιρός, αυτή η ομάδα μη εργαζομένων θα επιβαρύνει περαιτέρω τα δημόσια ταμεία.
Ο Μακρόν έχει καταστήσει τη μεταρρύθμιση του συνταξιοδοτικού συστήματος θεμέλιο της εγχώριας πολιτικής του, υποσχόμενος να την πραγματοποιήσει με κάθε κόστος. Το δύσκολο είναι όμως ότι δεν μπορεί να βασιστεί σε στήριξη από τους ψηφοφόρους, διότι η δημοτικότητά του δεν είναι ικανοποιητική. Αναδείχθηκε σε νικητή των εκλογών τον Απρίλιο με μόλις 38,5% της τελικής ψήφου.
Εκτός αυτού, περίπου το 70% των Γάλλων ψηφοφόρων αντιτίθεται στην αύξηση του ορίου συνταξιοδότησης. Πράγματι, πολλοί εργαζόμενοι του δημοσίου τομέα δηλώνουν ότι είναι διατεθειμένοι να δεχθούν χαμηλότερους μισθούς, εφόσον διασφαλίζουν όμως ότι θα έχουν μια αξιοπρεπή και πρόωρη σύνταξη.
Μεγάλο ρόλο παίζει και το κομμάτι της κουλτούρας. Οι Γάλλοι εργαζόμενοι δουλεύουν για να ζουν και συχνά χλευάζουν τους Αμερικανούς φίλους τους για τις ανθυγιεινές εργασιακές τους συνήθειες, σημειώνει το GZERO. Ως αποτέλεσμα, οι Γάλλοι εργαζόμενοι θεωρούσαν ανέκαθεν την πρόωρη συνταξιοδότηση εθνικό δικαίωμα.
Ο Μακρόν δεν είναι ο πρώτος πρόεδρος που προσπαθεί να αλλάξει τα εργασιακά δικαιώματα και τις συντάξεις στη Γαλλία – και δεν είναι η πρώτη φορά που το επιχειρεί. Το 1995 η πρόταση του Ζακ Σιράκ για μείωση των προγραμμάτων κοινωνικής πρόνοιας οδήγησε σε γενική απεργία, η οποία υποχρέωσε την κυβέρνηση να οπισθοχωρήσει. Αντίστοιχες διαμαρτυρίες ξέσπασαν στην πρώτη προσπάθεια του Μακρόν να αλλάξει το συνταξιοδοτικό το 2019, αλλά το σχέδιο εγκαταλείφθηκε τελικά λόγω του κορωνοϊού.
