Burgernomics: Πώς ένα burger καθορίζει την αξία ενός νομίσματος

Ένα μπέργκερ Big Mac κοστίζει 5,36 δολάρια στις ΗΠΑ αλλά 3,79 λίρες στη Βρετανία, και αυτό το “fast food” στοιχείο αρκεί για να βγάλει κανείς ένα έμμεσο συμπέρασμα για τα δύο νομίσματα.

Η «ισοτιμία των μενού» είναι στο 0,71 την ώρα που η πραγματική συναλλαγματική ισοτιμία μεταξύ των δύο νομισμάτων είναι στο 0,81, γεγονός που υποδηλώνει πως ότι η βρετανική λίρα είναι υποτιμημένη κατά 12,9%, εξηγεί ο Economist.

Με μία διακριτική δόση χιούμορ, ο Economist είχε επινοήσει αυτόν τον «δείκτη Big Mac» το 1986, ως έναν «γαστριμαργικό» οδηγό για το επίπεδο αξίας των νομισμάτων διαφορετικών κρατών, με βάση τις διακυμάνσεις των τιμών στα μπέργκερ.

Βασίζεται στη θεωρία της ισοτιμίας αγοραστικής δύναμης, την ιδέα, δηλαδή, ότι μακροπρόθεσμα οι συναλλαγματικές ισοτιμίες θα πρέπει να κινούνται προς την εξίσωση των τιμών ενός πανομοιότυπου «καλαθιού» αγαθών και υπηρεσιών (στην προκειμένη περίπτωση, ενός μπέργκερ) σε διαφορετικές χώρες.

Με βάση των «δείκτη Big Mac» λοιπόν, λαμβάνοντας ως νόμισμα βάσης το αμερικανικό δολάριο και εξετάζοντας τις διακυμάνσεις των τιμών κατά την περίοδο 2000-2023, στην κορυφή βρίσκεται το ελβετικό φράγκο με ποσοστό +35,4%. Ακολουθεί η Ουρουγουάη (+27,8%) και η κορόνα της Νορβηγίας (+22.9%). Όσο για το ευρώ, φαίνεται πως έχει υποτιμηθεί κατά 1,4%.

Στον «πάτο» της λίστας είναι η Αίγυπτος (-65,6%) και η Ινδονησία (-56,1%). Όσο για την τουρκική λίρα βρίσκεται στο -25,6%

Τα Burgernomics δεν αποτέλεσαν ποτέ εργαλείο ακριβείας για την αξιολόγηση της νομισματικής ανισορροπίας, αλλά απλώς ως βοήθημα που κάνει τη θεωρία των συναλλαγματικών ισοτιμιών πιο εύπεπτη. Ωστόσο, ο δείκτης Big Mac έχει γίνει παγκόσμιο πρότυπο, περιλαμβάνεται σε πολλά οικονομικά εγχειρίδια και αποτελεί αντικείμενο δεκάδων ακαδημαϊκών μελετών.