Η ομοσπονδιακή τράπεζα των ΗΠΑ συνεχίζει τη στροφή της σε περιοριστική νομισματική πολιτική, αλλά επιβραδύνει τον ρυθμό αυξήσεων του κόστους δανεισμού μετά την αποκλιμάκωση που σημειώνει τελευταία ο πληθωρισμός στην υπερδύναμη. Χθες η Federal Reserve προχώρησε στην όγδοη αύξηση επιτοκίων, καθώς συνεχίζει τη μάχη κατά του πληθωρισμού που παραμένει σε υψηλά επίπεδα στις ΗΠΑ. Αρκέστηκε, ωστόσο, να αυξήσει τα επιτόκια μόνο κατά 25 μονάδες βάσης, με αποτέλεσμα τα επιτόκια του δολαρίου να διαμορφώνονται τώρα στο φάσμα από 4,5% έως 4,75%. Πρόκειται για ένα επίπεδο ιδιαίτερα υψηλό, λαμβανομένου υπόψη ότι μόλις πριν από ένα έτος βρίσκονταν σε σχεδόν μηδενικά επίπεδα.
Στη σχετική ανακοίνωσή της η Fed αναφέρει ότι επίκεινται, πάντως, και άλλες αυξήσεις επιτοκίων στο μέλλον, προκειμένου να διασφαλίσει ότι περιορίζει την οικονομία όσο απαιτείται για να θέσει τον πληθωρισμό υπό έλεγχο. Τονίζει, επίσης, ότι ο πληθωρισμός έχει πράγματι «αποκλιμακωθεί κάπως», αλλά προσθέτει πως παραμένει «σε υψηλά επίπεδα». Εξηγώντας τη συλλογιστική της προσθέτει ότι με τις ηπιότερες αυξήσεις τα στελέχη της θα έχουν τα χρονικά περιθώρια για να αποτιμήσουν τον αντίκτυπο που έχει επιφέρει στην αμερικανική οικονομία η αύξηση του κόστους δανεισμού συνολικά κατά 4,25 εκατοστιαίες μονάδες. Υπογραμμίζει, επίσης, ότι η ηπιότερη αύξηση τής προσφέρει μεγαλύτερη ευελιξία για να προσαρμόσει τη στάση της εάν χρειαστεί.
Οπως τονίζουν οικονομικοί αναλυτές, η ήπια αύξηση κατά 25 μονάδες βάσης φαίνεται να δίνει τέλος, προς το παρόν τουλάχιστον, στην ασυνήθιστα επιθετική στροφή της ομοσπονδιακής τράπεζας σε περιοριστική νομισματική πολιτική. Ο λόγος για τις επτά αυξήσεις επιτοκίων που αποφάσισε η Fed περίπου από τα μέσα του περασμένου έτους, άλλες κατά 50 μ.β. και άλλες κατά 75 μ.β. Ετσι συνολικά στη διάρκεια του περασμένου έτους η Fed αύξησε το κόστος δανεισμού κατά 3,5 εκατοστιαίες μονάδες, σε μια προσπάθεια να ανακόψει έναν ιλιγγιώδη πληθωρισμό που είχε να αντιμετωπίσει η υπερδύναμη εδώ και 40 χρόνια.
Τα επιτόκια του δολαρίου διαμορφώνονται τώρα στο φάσμα από 4,5% έως 4,75%.
Η Fed ήταν, άλλωστε, η πρώτη από τις μεγαλύτερες κεντρικές τράπεζες που συνδύασε αυτές τις επιθετικές αυξήσεις επιτοκίων με την πολιτική της «ποσοτικής σύσφιγξης», δηλαδή τη συρρίκνωση του χαρτοφυλακίου της με πωλήσεις από τα ομόλογα που είχε συγκεντρώσει τα τελευταία χρόνια. Εν ολίγοις η χθεσινή κίνηση της ομοσπονδιακής τράπεζας σηματοδοτεί μια στροφή προς έναν πιο συνήθη ρυθμό αύξησης του κόστους δανεισμού, μιας πιο παραδοσιακής μάχης κατά του πληθωρισμού. Παρά τις επιφυλάξεις που εκφράζουν παράγοντες της αγοράς και οικονομολόγοι σχετικά με το πόσες αυξήσεις επιτοκίων μπορεί να αντέξει ακόμη η οικονομία, η μάχη κατά του πληθωρισμού πρόκειται να συνεχισθεί. Και αυτό γιατί όλα δείχνουν πως τροφοδοτούν τον πληθωρισμό οι αυξήσεις των μισθών και ο μεγάλος αριθμός των κενών θέσεων εργασίας που αναφέρουν οι αμερικανικές επιχειρήσεις. Τον Δεκέμβριο προστέθηκαν άλλες 572.0000 κενές θέσεις εργασίας στις αμερικανικές βιομηχανίες, εντείνοντας την πίεση για προσφορά μεγαλύτερων αποδοχών.
Συνολικά οι κενές θέσεις στην αμερικανική οικονομία φθάνουν στα 11 εκατομμύρια, σύμφωνα με στοιχεία του υπουργείου Εργασίας. Σημειώνουν συνεχή άνοδο, καθώς μόλις τον Νοέμβριο οι κενές θέσεις ήταν 10,46 εκατ., υπερβαίνοντας τις προβλέψεις των οικονομολόγων που προέβλεπαν μείωση στα 10,25 εκατ. Αυτά τα επίπεδα κενών θέσεων είναι εξαιρετικά υψηλά, αλλά παραμένουν σαφώς χαμηλότερα από το επίπεδο-ρεκόρ που κατεγράφη τον Μάρτιο του περασμένου έτους.
Ο πληθωρισμός δεν βοηθάει την ΕΚΤ
Ενώ οικονομολόγοι και αναλυτές συγκλίνουν στην εκτίμηση πως η ΕΚΤ θα αυξήσει σήμερα τα επιτόκια κατά 50 μονάδες βάσης, οι εξελίξεις στο μέτωπο του πληθωρισμού είναι κάπως ενθαρρυντικές, καθώς ο δείκτης αποκλιμακώθηκε για τρίτο συναπτό μήνα τον Ιανουάριο. Σύμφωνα με τη Eurostat, ο γενικός πληθωρισμός στην Ευρωζώνη υποχώρησε στο 8,5% από το 9,2% στο οποίο βρισκόταν τον Δεκέμβριο κι ενώ οι προβλέψεις μιλούσαν για αποκλιμάκωσή του στο 9%. Η εξέλιξη δεν προσφέρει, πάντως, μεγάλα περιθώρια ελιγμών στην ΕΚΤ και δεν αναμένεται να επηρεάσει σημαντικά τις αποφάσεις της για δύο λόγους: πρωτίστως επειδή ο δομικός πληθωρισμός, από τον οποίο αφαιρούνται οι ευμετάβλητες τιμές της ενέργειας και των τροφίμων, επιταχύνθηκε στο 7% από το 6,9%. Παράλληλα, όμως, τα στοιχεία δεν θεωρούνται πλήρως αξιόπιστα καθώς ελλείψει επίσημης αναφοράς της Γερμανίας για τον πληθωρισμό στη μεγαλύτερη οικονομία της Ευρωζώνης, η Eurostat αναπλήρωσε το κενό με μια εκτίμηση που προκύπτει από ένα θεωρητικό μοντέλο.
