Ενα ρωσικό πρόγραμμα για τη χορήγηση ελαφρύνσεων στην καταβολή δόσεων δανείων σε όσους πολεμούν στην Ουκρανία, καθώς και ένα ακόμη για τράπεζες, υπό την πρόβλεψη του οποίου αυτές διαγράφουν το σύνολο των χρεών εάν σκοτωθούν ή ακρωτηριαστούν, έχει αυξήσει την πίεση για έξοδο προς τους υπόλοιπους δυτικούς τραπεζικούς ομίλους που παραμένουν στη Ρωσία. Σχεδόν έναν χρόνο από τότε που η Μόσχα ξεκίνησε αυτό που αποκαλεί «ειδική στρατιωτική επιχείρηση» στην Ουκρανία, μερικές ευρωπαϊκές τράπεζες, συμπεριλαμβανομένων της αυστριακής Raiffeisen Bank International και της ιταλικής UniCredit, εξακολουθούν να κερδίζουν χρήματα στη Ρωσία. Το πρόγραμμα για μορατόριουμ δανείων δεν προκάλεσε μόνο επικρίσεις από την Κεντρική Τράπεζα της Ουκρανίας, η οποία ζήτησε από τη Raiffeisen και άλλες τράπεζες να σταματήσουν να δραστηριοποιούνται στη Ρωσία, αλλά και από επενδυτές που ανησυχούν για τυχόν επιπτώσεις στη φήμη τους.
Αμφότερες οι Raiffeisen και UniCredit είναι βαθιά ενσωματωμένες στο ρωσικό χρηματοπιστωτικό σύστημα και είναι οι μόνες ξένες τράπεζες στον κατάλογο των 13 «συστημικά σημαντικών πιστωτικών ιδρυμάτων» της κεντρικής τράπεζας της χώρας, υπογραμμίζοντας τη σημασία τους για τη ρωσική οικονομία, η οποία παλεύει με τις σαρωτικές δυτικές κυρώσεις. Ο ρόλος τους στη στήριξη της ρωσικής οικονομίας σε μια κρίσιμη στιγμή για τον πρόεδρο Βλαντιμίρ Πούτιν έχει υποχρεώσει ορισμένους επενδυτές να δημοσιοποιήσουν τις αμφιβολίες τους. «Οι εν λόγω τράπεζες οφείλουν να προσέχουν πολύ», επισημαίνει ο Κιράν Αζίζ του νορβηγικού ταμείου συντάξεων KLP, προειδοποιώντας για τον σημαντικό κίνδυνο που ελλοχεύει να χρησιμοποιηθούν για να «χρηματοδοτήσουν με άλλους τρόπους τον πόλεμο». Το ταμείο KLP κατέχει μετοχές τόσο της Raiffeisen όσο και της UniCredit. Την εποχή που ο νόμος για τις αναστολές πληρωμών συζητείτο στο κοινοβούλιο τον Σεπτέμβριο, ο Βιάτσεσλαβ Βολοντίν, ο ισχυρός πρόεδρος της Κάτω Βουλής, κατέστησε σαφές τη σημασία του για τη Ρωσία. «Στρατιώτες και αξιωματικοί περιφρουρούν την ασφάλεια της χώρας μας και πρέπει να είμαστε σίγουροι ότι θα τύχουν φροντίδας», είπε. Ο Ερικ Κρίστιαν Πέντερσον της Nordea Asset Management, η οποία έχει υπό διαχείριση περισσότερα από 300 δισ. ευρώ, δήλωσε ότι ανησυχεί και αυτός για τη ρωσική παρουσία της Raiffeisen και της UniCredit και το είχε συζητήσει μαζί τους.
Η απαίτηση να παρέχουν οι τράπεζες αναστολή δόσεων σε στρατιώτες «απεικονίζει τους κινδύνους της λειτουργίας σε περιοχές, όπου οι εταιρείες μπορούν… να εξαναγκαστούν σε ενέργειες που αντιβαίνουν άμεσα τις εταιρικές τους αξίες», πρόσθεσε. «Αισθανόμαστε ότι είναι σωστό για τις εταιρείες να αποχωρήσουν από τη Ρωσία, δεδομένης της απρόκλητης επίθεσής της στην Ουκρανία», είπε ο Πέντερσον. Τα στοιχεία της Refinitiv δείχνουν ότι η Nordea κατέχει μετοχές της UniCredit. Οι τράπεζες αναδιάρθρωσαν συνολικά 167.600 δάνεια για στρατιωτικό προσωπικό ή μέλη των οικογενειών τους, αξίας άνω των 800 εκατ. ευρώ, από τις 21 Σεπτεμβρίου έως το τέλος του περασμένου έτους, σύμφωνα με στοιχεία της ρωσικής κεντρικής τράπεζας. Τέλος, η Raiffeisen είπε ότι μόνο το 0,2% των ρωσικών χορηγήσεών της επηρεάζεται από το «επιβληθέν από την κυβέρνηση μορατόριουμ δανείων», ένα ποσό που χαρακτήρισε «αμελητέο». Η τράπεζα έχει συνολικά σχεδόν 9 δισ. ευρώ σε προσωπικά και εταιρικά δάνεια στη Ρωσία, όπου λειτουργεί περισσότερα από 25 χρόνια. Πέρυσι πραγματοποίησε καθαρά κέρδη περίπου 3,8 δισ. ευρώ, χάρις σε μεγάλο βαθμό στα 2 δισ. ευρώ και πλέον που αποκόμισε από τις δραστηριότητές της στη Ρωσία.
