Στην Ουάσιγκτον, η εισαγωγή του νόμου για τη μείωση του πληθωρισμού (IRA) αφορούσε στην πραγματικότητα πρωτίστως την εσωτερική πολιτική. Δεν πέρασε από το μυαλό των Αμερικανών ότι οι σύμμαχοί τους στην Ευρώπη (και στην Ασία) μπορεί να αγανακτούν για αυτή την ένεση πολλών δισεκατομμυρίων δολαρίων στη βιομηχανία τους ή ότι μπορεί ακόμη και να εγείρουν την άσχημη κατηγορία του προστατευτισμού. Φαίνεται ότι η κυβέρνηση των Δημοκρατικών υπό τον Τζο Μπάιντεν ανησυχούσε περισσότερο για τη θέση της στην Ιστορία και για την επιστροφή των δυσαρεστημένων ψηφοφόρων. Πάντως, θα έχουμε λόγους να τους ευχαριστήσουμε γι’ αυτό, αλλά όχι για το τμήμα της νομοθεσίας που προβλέπει τις υποχρεωτικές προμήθειες από την Αμερική. Αυτό ορίζει ότι ορισμένες από τις επιδοτήσεις θα ισχύουν μόνο για προϊόντα που κατασκευάζονται κυρίως στις ΗΠΑ ή των οποίων τα εξαρτήματα προέρχονται από τη Βόρεια Αμερική. Ας ελπίσουμε ότι θα γίνουν περαιτέρω παραχωρήσεις στους Ευρωπαίους εταίρους. Η Κίνα ανακοίνωσε επενδύσεις άνω των 280 δισ. δολαρίων σε καθαρές τεχνολογίες. Οι ΗΠΑ μέσω του IRA κινητοποιούν περισσότερα από 360 δισ. δολάρια. Η Ιαπωνία, η Ινδία, το Ηνωμένο Βασίλειο, ο Καναδάς και η Νότια Κορέα έχουν επίσης ανακοινώσει παρόμοια προγράμματα. Το φάσμα της αποβιομηχάνισης στοιχειώνει την Ευρώπη. Αλλά ποιος ξέρει; Εκ των υστέρων, αυτή μπορεί να αποδειχθεί η στιγμή που η ωραία κοιμωμένη της ευρωπαϊκής βιομηχανικής πολιτικής αφυπνίστηκε.
Ο φόβος της μετεγκατάστασης εταιρειών και ολόκληρων κλάδων της βιομηχανίας και, ακόμη χειρότερα, ο φόβος να μην εξασφαλίσουμε ένα κομμάτι από την ωραία τούρτα των μελλοντικών κλιματικά ουδέτερων τεχνολογιών υπαγορεύουν έναν εντελώς νέο ρυθμό μεταρρυθμίσεων στην Ευρώπη. Το Βιομηχανικό Σχέδιο Πράσινης Συμφωνίας της Επιτροπής, που παρουσιάστηκε την περασμένη εβδομάδα, πρόκειται τώρα να εφαρμοστεί μέσω νομοθετικών προτάσεων που περιλαμβάνουν κρατικές ενισχύσεις, ταχύτερες εγκρίσεις, εμπορικές συμφωνίες και υποστήριξη για στοχευμένη επαγγελματική κατάρτιση και προσόντα. Το μήνυμα έχει καθυστερήσει και η χρονική στιγμή είναι η ορθότερη: η βιομηχανική και διαρθρωτική πολιτική επιστρέφουν στην Ευρώπη. Μια απλή αντιγραφή και επικόλληση του IRA, φυσικά, δεν είναι η λύση. Οι Ευρωπαίοι πρέπει να βρουν τις δικές τους απαντήσεις, οπότε χρειάζεται υποστήριξη για την εισαγωγή νέων τεχνολογιών, την έρευνα και την ανάπτυξη, καθώς και την ενίσχυση της παραγωγής. Σε αντίθεση με το πώς ήταν στο παρελθόν, τώρα πρέπει να ληφθεί υπ’ όψιν ολόκληρη η αλυσίδα εφοδιασμού. Η Ευρώπη εξακολουθεί να αποτελεί καλό προορισμό για πρωτοποριακή καινοτομία, αλλά χρειάζεται σαφέστερους κανονισμούς προσανατολισμένους σε κοινούς στόχους και καλύτερη εναρμόνιση, καθώς και περισσότερες διασυνοριακές βιομηχανικές συμμαχίες. Αυτό δεν είναι σε καμία περίπτωση αχαρτογράφητη περιοχή. Αλλά μερικά πράγματα σίγουρα μπορούν να αντιγραφούν από τον θείο Σαμ, όπως η ταχύτητα.
Ενώ οι Ευρωπαίοι συζητούν έντονα το θέμα του υδρογόνου ως καθαρής ενέργειας, οι Αμερικανοί είχαν αρχικά δείξει ελάχιστο ενδιαφέρον, τώρα απλά και ήρεμα προχωρούν – και, αν δεν δώσουμε προσοχή, θα μας αφήσουν πίσω. Η Κομισιόν σχεδιάζει τώρα να παρουσιάσει ένα νόμο περί μηδενικών ρύπων στη βιομηχανία έως τα μέσα Μαρτίου. Ο νέος νόμος θα επικεντρωθεί σε βασικές τεχνολογίες, όπως μπαταρίες, ανεμογεννήτριες, αντλίες θερμότητας, ηλιακοί συλλέκτες, συσκευές ηλεκτρόλυσης και δέσμευσης άνθρακα, καθώς και τεχνολογίες αποθήκευσης. Οσον αφορά την κλιματική βιομηχανική πολιτική, η Ευρώπη όχι μόνο πρέπει να αναπτύξει υψηλές ταχύτητες, αλλά πάνω από όλα πρέπει να το κάνει από κοινού.
* Η κ. Κλόντια Ντετς είναι διευθύντρια του κέντρου για την κοινωνικά δίκαιη κλιματική πολιτική της Ευρώπης του Ινστιτούτου Φρίντριχ Εμπερτ (ΙΦΕ).
Το άρθρο δημοσιεύεται στην ιστοσελίδα του ΙΦΕ.
