Η Ευρωζώνη αντιμετωπίζει το σοκ του Πούτιν καλύτερα από το προβλεπόμενο. Οι δείκτες εμπιστοσύνης ανακάμπτουν και οι τιμές χονδρικής για το φυσικό αέριο έχουν διορθωθεί. Η πρόσφατη προς τα πάνω αναθεώρησή μας για την ανάπτυξη των ΗΠΑ και της Κίνας ενισχύουν τη θετική δυναμική. Αναμένουμε τώρα ότι η οικονομία της Ευρωζώνης θα αναπτυχθεί 0,7% αντί για 0,5% το 2023 και κατά 1,6% αντί για 1,5% το 2024. Στην αρχή του έτους είχαμε προβλέψει πτώση 0,2% του ΑΕΠ της Ευρωζώνης το 2023. Ως αποτέλεσμα της λιγότερο υποτονικής ανάπτυξης, τώρα διαβλέπουμε πως η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) θα αυξήσει περαιτέρω τα επιτόκια κατά 100 μονάδες βάσης αντί για 75 μ.β., ήτοι με 50 μονάδες βάσης τον Μάρτιο και δύο –αντί για μία– κινήσεις 25 μ.β. το β΄ τρίμηνο. Και μετά; Από τον Δεκέμβριο ήδη η πρόεδρός της, Κριστίν Λαγκάρντ, απέστειλε ένα σαφές μήνυμα: θέλει να προχωρήσει πολύ πέρα από την κίνηση των 50 μ.β. στη συνεδρίαση της ΕΚΤ στις 16 Μαρτίου. Ενδεχομένως, λοιπόν, το επιτόκιο καταθέσεών της να καταλήξει στο 4%, αντί να κορυφωθεί στο 3,5%, όπως προβλέπουμε τώρα.
Η ΕΚΤ είχε υποτιμήσει τη διαρθρωτική ανοδική τάση του υποκείμενου πληθωρισμού επί μακρό χρονικό διάστημα. Πιστεύουμε ότι έχει πλέον περιπέσει στο αντίστροφο λάθος, διότι αναμένει η άνοδος του πληθωρισμού λόγω Πούτιν να διατηρηθεί περισσότερο απ’ όσο φαίνεται πιθανό. Ενώ η ΕΚΤ επιδιώκει ο πληθωρισμός να παραμείνει στον μέσο όρο του 3,4% το 2024, σύμφωνα με τις προβλέψεις του προσωπικού της τον Δεκέμβριο, εμείς προβλέπουμε πτώση στο 2,4% το επόμενο έτος. Η ΕΚΤ ανησυχεί ότι α) οι προσδοκίες για τον πληθωρισμό θα μπορούσαν να είναι αβάσιμες, και β) τα συνδικάτα ενδέχεται να πυροδοτήσουν μια σπείρα μισθών – τιμών. Εάν η πρόβλεψή μας για τον πληθωρισμό είναι σωστή, αυτοί οι δύο κίνδυνοι θα ήταν πολύ πιο περιορισμένοι απ’ ό,τι πιστεύει η ΕΚΤ. Η δυναμική των μισθών της Ευρωζώνης ακολουθεί συνήθως τις μεγάλες διακυμάνσεις του πληθωρισμού με υστέρηση. Μετά από χρόνια πορείας αυτοσυγκράτησης, οι μισθοί ενδέχεται να αυξηθούν κατά 5% φέτος, όπως αναμένει η ΕΚΤ, προτού υποχωρήσει το εν λόγω ποσοστό στο σχεδόν 4% το 2024. Καθώς η ΕΚΤ προβλέπει αύξηση της παραγωγικότητας της εργασίας μόλις 0,1% σε ετήσια βάση για το 2023, εκτιμά πως θα υπάρξει υπερβολικά ισχυρή αύξηση του κόστους εργασίας ανά μονάδα προϊόντος κατά 5%. Ωστόσο πιστεύουμε ότι μια περαιτέρω χαλάρωση των πιέσεων από την πλευρά της προσφοράς θα αυξήσει παραγωγή και παραγωγικότητα κατά 0,5% φέτος. Εάν ναι, η αύξηση του κόστους εργασίας ανά μονάδα προϊόντος, που οι εταιρείες θα θέλουν να μετακυλίσουν στους τελικούς καταναλωτές, θα είναι αντίστοιχα μικρότερη.
*Ο κ. Χόλγκερ Σμίεντινγκ είναι οικονομολόγος της Berenberg Bank.
