Οι μικροί οφειλέτες της εφορίας κάνουν χρήση των ευνοϊκών διατάξεων του υπουργείου Οικονομικών, εντάσσοντας τα χρέη τους σε κάποια από τις ρυθμίσεις των 72 ή 120 δόσεων που έχουν θεσμοθετηθεί, ή ακόμα και στην πάγια ρύθμιση. Αντίθετα οι μεγάλοι οφειλέτες, οι οποίοι χρωστούν και το μεγαλύτερο τμήμα του χρέους προς την εφορία, δεν φαίνεται να ενδιαφέρονται για τις ρυθμίσεις του υπουργείου Οικονομικών και την αποπληρωμή των οφειλών τους. Συγκεκριμένα πάνω από 10.000.000 ευρώ οφείλουν 1.325 φορολογούμενοι, με το χρέος τους να ξεπερνάει τα 67,7 δισ. ευρώ. Ωστόσο, το ποσό που έχουν ρυθμίσει ανέρχεται μόλις σε 201 εκατ. ευρώ.
Σύμφωνα με τα στοιχεία της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων (ΑΑΔΕ), από τα 113,7 δισ. ευρώ που ανέρχεται το συνολικό ληξιπρόθεσμο χρέος, μόλις 4,689 δισ. ευρώ είναι ρυθμισμένο. Δηλαδή, το 4,1% του συνολικού χρέους ή το 5,3% του πραγματικού εισπράξιμου χρέους έχει ενταχθεί σε κάποια ρύθμιση. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζουν τα στοιχεία που δείχνουν ότι στις κατηγορίες οφειλής μέχρι 300.000 ευρώ συγκεντρώνεται η πλειοψηφία του ρυθμισμένου υπολοίπου, ήτοι 73,4% (3,441,3 δισ. ευρώ). Στις κατηγορίες οφειλής άνω των 300.000 ευρώ συγκεντρώθηκε το 26,6% του ρυθμισμένου υπολοίπου, δηλαδή 1,247,7 δισ. ευρώ.
Επιπλέον, από τις συνολικές εισπράξεις έτους 2022, το 48,3% (2,50 δισ. ευρώ) προέρχεται από οφειλές οι οποίες έχουν ρυθμιστεί. Πιο συγκεκριμένα, τα ποσά ανά ρύθμιση ανήλθαν:
• 1,88 δισ. ευρώ αφορούσε την πάγια ρύθμιση του υπουργείου Οικονομικών (Ν. 4646/2019).
• 0,24 δισ. ευρώ από τη ρύθμιση των 120 δόσεων (Ν. 4611/2019).
• 0,20 δισ. ευρώ από τη ρύθμιση των 72 δόσεων για τα χρέη που δημιουργήθηκαν την περίοδο της πανδημίας (Ν. 4821/2021).
• 0,15 δισ. ευρώ από τη ρύθμιση των 100 δόσεων του Ν. 4321/2015.
Σε ό,τι αφορά το παλαιό χρέος, δηλαδή αυτό που δημιουργήθηκε προ του 2022, το μεγαλύτερο μέρος των εισπράξεων (88,1%) προέρχεται από τρεις κατηγορίες φόρων. Συγκεκριμένα, το 35,8% προέρχεται από φόρους εισοδήματος, το 31,9% από ΦΠΑ και το 20,4% από φόρους στην περιουσία.
Τι δείχνουν τα στοιχεία
Στις κατηγορίες οφειλών μικρότερες των 3.000 ευρώ συγκεντρώθηκε το προηγούμενο έτος η πλειοψηφία των οφειλετών, δηλαδή 81,2% του συνόλου των οφειλετών (3.990.717 οφειλέτες), με ληξιπρόθεσμες οφειλές ποσοστού 1,4% ή διαφορετικά 1,638,2 δισ. ευρώ.
Πάνω από 10 εκατ. ευρώ οφείλουν 1.325 φορολογούμενοι. Χρωστούν 67 δισ. ευρώ, ωστόσο το ποσό που έχουν ρυθμίσει ανέρχεται μόλις σε 201 εκατ. ευρώ.
Αντίθετα στις κατηγορίες οφειλών μεγαλύτερες των 300.000 ευρώ συγκεντρώθηκε πολύ μικρό ποσοστό οφειλετών, δηλαδή το 0,5% των οφειλετών (20.943 οφειλέτες), οι οποίοι κατέχουν το 85,2% (96,869 δισ. ευρώ του συνολικού ληξιπρόθεσμου υπολοίπου).
Στις ενδιάμεσες κατηγορίες βασικής οφειλής από 3.000 ευρώ έως 300.000 ευρώ βρίσκεται το 18,3% του συνόλου των οφειλετών (731.820 οφειλέτες) και σε αυτούς αντιστοιχεί το 13,4% (15,239 δισ. ευρώ του συνολικού ληξιπρόθεσμου υπολοίπου).
Κατασχέσεις
Περισσότερες από 518.000 κατασχέσεις πραγματοποιήθηκαν το 2022, υπερδιπλάσιες του αμέσως προηγούμενου έτους, όπως προκύπτει από τα απολογιστικά στοιχεία της φορολογικής διοίκησης. Η αύξηση αυτή οφείλεται αφενός στο ότι το πρώτο τετράμηνο του 2021 ήταν παγωμένοι οι πλειστηριασμοί και οι κατασχέσεις, αφετέρου στα νέα αυτοματοποιημένα συστήματα τα οποία φέρνουν στην επιφάνεια τους οφειλέτες για τους οποίους πρέπει να ληφθούν μέτρα αναγκαστικής είσπραξης.
Σύμφωνα με την απολογιστική έκθεση της ΑΑΔΕ, στο τέλος του 2022 το συνολικό πλήθος οφειλετών με ληξιπρόθεσμες οφειλές ανήλθε σε 3.990.717, εκ των οποίων η φορολογική διοίκηση μπορούσε να λάβει μέτρα σε 2.036.867 οφειλέτες.
Ο αριθμός των ΑΦΜ με ληξιπρόθεσμες οφειλές που έχουν υπαχθεί σε αναγκαστικά μέτρα ανήλθε σε 1.412.322.
Από την επεξεργασία των στοιχείων της ΑΑΔΕ προκύπτει ότι ο συνολικός αριθμός των μέτρων αναγκαστικής είσπραξης που ελήφθησαν το 2022 από τις εφορίες και τα ελεγκτικά κέντρα, έφθασαν τις 518.622, σημειώνοντας αύξηση κατά 104,9% έναντι του 2021 που είχαν ληφθεί μέτρα σε 253.083 οφειλέτες.
Οπως προκύπτει και από τον σχετικό πίνακα, οι κατασχέσεις εις χείρας τρίτων (τραπεζικών λογαριασμών, ενοικίων, αποδοχών κ.λπ.) παρουσιάζουν τη μεγαλύτερη συχνότητα και ανήλθαν στο 93,4% των συνολικών κατασχέσεων.
Πλειστηριασμοί
Εντύπωση προκαλούν τα στοιχεία που σχετίζονται με τους πλειστηριασμούς. Αν και το 2022 είχαν εκδοθεί και αναρτηθεί 1.021 προγράμματα πλειστηριασμών, έναντι 620 το 2021, οι πλειστηριασμοί που κατακυρώθηκαν σε υπερθεματιστή για το 2022 ήταν τρεις και για το 2021 δύο.
Σημειώνεται ότι το προηγούμενο έτος πραγματοποιήθηκαν συνολικά 89.961 τηλεφωνικές κλήσεις προς φορολογουμένους έναντι 61.566 κλήσεων το 2021 και αφορούσαν περιπτώσεις μη υποβολής δηλώσεων ΦΠΑ, ΦΕΦΠ, ΦΕΝΠ, ΦΜΥ, φρέσκων ληξιπρόθεσμων οφειλών, κενές δηλώσεις ΦΠΑ, Ε9 Φυσικών και Νομικών Προσώπων.