Μεταξύ 2,70% έως 3,30% –ανάλογα με το επιτόκιο αναφοράς– ορίστηκε το ανώτατο όριο με βάση το οποίο τιμολογείται ένα στεγαστικό δάνειο κυμαινόμενου επιτοκίου μετά την απόφαση «παγώματος» που ανακοίνωσαν οι τράπεζες. Το πλαφόν ορίστηκε κατά 0,20 (20 μονάδες βάσης) χαμηλότερα σε σχέση την τιμή που είχε το επιτόκιο αναφοράς την 31η Μαρτίου, μεγιστοποιώντας το όφελος για όσους έχουν πάρει δάνειο με κυμαινόμενο επιτόκιο έως τις 31 Δεκεμβρίου 2022. Αυτά τα επιτόκια αποτελούν τη βάση αναφοράς πάνω στην οποία κάθε τράπεζα εφαρμόζει το δικό της περιθώριο (spread), το οποίο διαφοροποιείται ανά πελάτη και δεν μεταβάλλεται.
Ετσι, το συνολικό επιτόκιο κάθε στεγαστικού δανείου θα διαμορφωθεί με βάση το παραπάνω επιτόκιο, στο οποίο προστίθεται το αντίστοιχο περιθώριο που προβλέπεται στη δανειακή σύμβαση, καθώς και η προβλεπόμενη από τον νόμο εισφορά 0,12%. Με αυτόν τον τρόπο «παγώνουν» τα επιτόκια των στεγαστικών δανείων στα επίπεδα του Μαρτίου και οι δανειολήπτες προστατεύονται από τις νέες αυξήσεις επιτοκίων που αναμένονται από την ΕΚΤ το προσεχές διάστημα.
Το «πάγωμα» αφορά τα δάνεια που εκτοκίζονται με βάση το euribor 1 ή 3 μηνών, το βασικό επιτόκιο της ΕΚΤ και το επιτόκιο saron (πρώην libor) με βάση το οποίο τιμολογούνται τα δάνεια που έχουν συναφθεί σε ελβετικό νόμισμα. Με βάση τις ανακοινώσεις των τραπεζών, τα επιτόκια «παγώνουν»:
• Στο 2,70%-2,72% για όσα δάνεια συνδέονται με το euribor 1 μήνα, από 2,915% που ήταν το αντίστοιχο επιτόκιο την 31η Μαρτίου.
• Στο 2,83%-2,85% για όσα δάνεια συνδέονται με το euribor 3 μηνών, από 3,038% που ήταν το αντίστοιχο επιτόκιο την 31η Μαρτίου.
• Στο 3,30% για όσα δάνεια συνδέονται με το βασικό επιτόκιο χρηματοδότησης της ΕΚΤ, από 3,50% που ήταν το αντίστοιχο επιτόκιο την 31η Μαρτίου.
Βασική προϋπόθεση, να παραμείνουν ενήμερα τα δάνεια καθ’ όλη τη διάρκεια του προγράμματος.
• Στο 1,20% για όσα δάνεια συνδέονται με το saron (πρώην libor), από 1,4186% που ήταν το αντίστοιχο επιτόκιο την 31η Μαρτίου.
Οπως ανακοίνωσαν οι τράπεζες Alpha, Εθνική, Eurobank και Πειραιώς, το πρόγραμμα ανταμοιβής –όπως ονομάζεται– αφορά όλα τα στεγαστικά δάνεια των φυσικών προσώπων που είναι ενήμερα, δηλαδή αυτά που δεν εμφανίζουν ληξιπρόθεσμες οφειλές με ημερομηνία αναφοράς τη 2α Απριλίου για τη Eurobank ή την 28η Απριλίου 2023 για την Alpha Bank και την Εθνική Τράπεζα. Αυτό σημαίνει ότι στο πρόγραμμα εντάσσονται όλα τα ενήμερα δάνεια που έχουν στο χαρτοφυλάκιό τους οι τράπεζες, αλλά και όσα καταστούν ενήμερα, δηλαδή οι οφειλέτες φροντίσουν να αποπληρώσουν τα οφειλόμενα ποσά έως τη συγκεκριμένη ημερομηνία που ορίζει κάθε τράπεζα. Να σημειωθεί ότι η Eurobank εντάσσει στο πρόγραμμα και όλα τα δάνεια με υποθήκη ακίνητο (home equity), δηλαδή και τα καταναλωτικά δάνεια. Βασική προϋπόθεση είναι επίσης αυτά τα δάνεια να παραμείνουν ενήμερα για τη 12μηνη διάρκεια του προγράμματος. Σύμφωνα με τους υπολογισμούς των τραπεζών πρόκειται για 500.000 δάνεια που βρίσκονται στα χαρτοφυλάκιά τους, ανεξάρτητα εάν η διαχείρισή τους έχει ανατεθεί σε servicers, ενώ το κόστος που θα βαρύνει εξ ολοκλήρου τις τράπεζες υπολογίζεται σε περίπου 200 εκατ. ευρώ.
Οπως δήλωσε ο υπουργός Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας, το πρόγραμμα «προστατεύει τα συνεπή νοικοκυριά από ενδεχόμενες μελλοντικές αυξήσεις επιτοκίων και σε αυτό εκτός από τις τέσσερις συστημικές τράπεζες αναμένεται να προσχωρήσουν και οι μη συστημικές τράπεζες, καθώς και οι διαχειριστές δανείων και απαιτήσεων». Οι ακριβείς όροι από την πλευρά των servicers που διαχειρίζονται στεγαστικά δάνεια ύψους 21,4 δισ. ευρώ για λογαριασμό των funds θα καθοριστούν εντός της εβδομάδας.
Το «πάγωμα» θα τεθεί σε ισχύ άμεσα από την Τράπεζα Πειραιώς, οι πελάτες της οποίας θα δουν το όφελος στη δόση του Μαΐου, ενώ με βάση την ανακοίνωση της Eurobank το όφελος θα αποτυπωθεί στη δόση του Ιουνίου. Οσοι είναι συνεπείς πελάτες με βάση τις ημερομηνίες που ανακοίνωσαν οι τράπεζες θα ενταχθούν αυτόματα στο πρόγραμμα, χωρίς δηλαδή να απαιτείται άλλη ενέργεια εκ μέρους τους, ενώ θα ενημερωθούν για το μειωμένο επιτόκιο του δανείου τους και την αντίστοιχη δόση μέσω των αντιγράφων λογαριασμών που λαμβάνουν σε τακτική βάση. Σύμφωνα με την ανακοίνωση των τραπεζών, εάν κατά τη 12μηνη διάρκεια του προγράμματος τα επιτόκια βάσης μειωθούν από τις κεντρικές τράπεζες σε επίπεδα χαμηλότερα από αυτά που προβλέπονται στο πρόγραμμα, τότε θα ισχύσει το χαμηλότερο επιτόκιο επ’ ωφελεία των πελατών. Οπως διευκρινίζουν στην ανακοίνωσή τους η Eurobank και η Τράπεζα Πειραιώς, το πρόγραμμα δεν αφορά στεγαστικά δάνεια σταθερού επιτοκίου ή στεγαστικά δάνεια που το επιτόκιό τους διαμορφώνεται με βάση το βασικό επιτόκιο στεγαστικής πίστης, καθώς αυτά δεν επηρεάζονται από την άνοδο επιτοκίων αναφοράς που συντελέστηκε κατά τους τελευταίους μήνες.
Το πρόγραμμα ανταμοιβής συνεπών δανειοληπτών έρχεται σε συνέχεια του προγράμματος επιδότησης δόσεων των στεγαστικών δανείων ευάλωτων νοικοκυριών, μέσω του οποίου επιδοτείται το 50% της αύξησης της μηνιαίας δόσης στεγαστικών δανείων με ημερομηνία αναφοράς την 30ή Ιουνίου και για διάστημα 12 μηνών. Για το συγκεκριμένο πρόγραμμα η περίοδος διαθεσιμότητας έχει επεκταθεί μέχρι τις 31 Ιουλίου 2023 (ημερομηνία μέχρι την οποία μπορούν να υποβάλλονται αιτήσεις), ενώ οι πρώτες επιδοτήσεις αναμένεται να δοθούν μέσα στον Απρίλιο. Σε αυτό το πλαίσιο αναμένεται σύντομα και η έκδοση υπουργικής απόφασης που θα αυξήσει τα σχετικά εισοδηματικά και περιουσιακά κριτήρια κατά 30% (μόνο για τους σκοπούς του συγκεκριμένου προγράμματος), διευρύνοντας σημαντικά την περίμετρο των δικαιούχων.
