Ισχυρές πιέσεις δέχεται η αγορά εργασίας, η οποία οφείλει να προσαρμοστεί στα νέα δεδομένα που δημιούργησε, αφενός, η πανδημία, αφετέρου, οι πρόσφατες γεωπολιτικές κρίσεις. Παράλληλα, λόγω των αλλαγών που παρατηρούνται στη βιομηχανία από την ευρεία υιοθέτηση της τεχνολογίας, την πράσινη μετάβαση και την αναδιάρθρωση των εφοδιαστικών αλυσίδων, επηρεάζεται και ο ρυθμός δημιουργίας νέων θέσεων.
Αναλυτικά, όπως προκύπτει από νέα έκθεση του Παγκόσμιου Οικονομικού Φόρουμ (WEF), «οι βιομηχανίες με μεγάλες προοπτικές για τη δημιουργία θέσεων είναι αυτές στις οποίες οι επενδύσεις οδηγούν σε υψηλό ρυθμό άμεσης και έμμεσης δημιουργίας θέσεων εργασίας. Η άμεση δημιουργία θέσεων ωθείται από την ίδρυση νέων επιχειρήσεων και την ανάπτυξη των υφιστάμενων». Η εν λόγω έκθεση διαβλέπει τρεις τομείς με τις μεγαλύτερες προοπτικές για δημιουργία θέσεων εργασίας στο μέλλον. Πρόκειται για τον τομέα ενέργειας και υλικών, τον τομέα IT (τεχνολογία πληροφοριών) και ψηφιακών επικοινωνιών και, τέλος, τον κλάδο της φροντίδας, προσωπικών υπηρεσιών και ευεξίας.
Ειδικότερα, σύμφωνα με το Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ, η πλειονότητα των χωρών διεθνώς έχει δεσμευτεί για τη μείωση των εκπομπών αερίων ρύπων με στόχο την αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης. Η ενεργειακή μετάβαση αναμένεται να οδηγήσει σε σημαντική αύξηση των θέσεων εργασίας, καθώς ενισχύεται η εγχώρια χωρητικότητα για ΑΠΕ. Σύμφωνα με το WEF, η Κίνα είναι αυτή τη στιγμή κυρίαρχη ισχύς στον κλάδο, παρέχοντας το 42% των θέσεων εργασίας σε ΑΠΕ διεθνώς. Αξιοσημείωτη όμως είναι και η περίπτωση των ΗΠΑ, όπου ο νόμος για τη μείωση του πληθωρισμού (IRA) εκτιμάται πως έχει δημιουργήσει 100.000 σχετικές θέσεις εργασίας από την εφαρμογή του τον Αύγουστο του 2022. Σημειώνεται πως στο πλαίσιο του IRA, η αμερικανική κυβέρνηση έχει δρομολογήσει επενδύσεις και φορολογικά κίνητρα αξίας 370 δισ. δολαρίων για την επιτάχυνση της πράσινης μετάβασης στις ΗΠΑ.
Επίσης, η υιοθέτηση της τεχνολογίας και ο ψηφιακός μετασχηματισμός, κατά τις εκτιμήσεις του WEF, είναι μεν σημαντικοί παράγοντες άμεσης δημιουργίας θέσεων εργασίας, παράλληλα όμως ενισχύουν και την ανάπτυξη σε άλλους τομείς. «Χρησιμοποιώντας τα βασικά οικονομικά μοντέλα ανάπτυξης και πολλαπλασιαστών εργασίας, οι συντάκτες (της έρευνας) εκτιμούν ότι κάθε επιπλέον θέση στην τεχνολογία οδηγεί στη δημιουργία περίπου πέντε νέων θέσεων σε άλλους τομείς», αναφέρεται χαρακτηριστικά στην έκθεση συγκεκριμένα για την Ευρώπη.
Τέλος, επικαλούμενο έρευνα του Παγκόσμιου Οργανισμού Εργασίας, το WEF αναφέρει πως οι επενδύσεις στον τομέα της υγείας θα μπορούσαν να οδηγήσουν στη δημιουργία σχεδόν 300 εκατ. θέσεων εργασίας διεθνώς. Αυτό περιλαμβάνει 96 εκατ. άμεσες θέσεις στη φροντίδα παιδιών, 136 εκατ. θέσεις στη μακροχρόνια φροντίδα, καθώς και 67 εκατ. έμμεσες θέσεις σε άλλους τομείς εκτός φροντίδας. Αξίζει να σημειωθεί ότι από τις νέες θέσεις που θα δημιουργηθούν έως το 2035, στο 78% αυτών υπολογίζεται πως θα απασχολούνται γυναίκες. Ωστόσο, σύμφωνα με την έκθεση, οι νέες θέσεις θα πρέπει να προσφέρουν «δίκαιες αποδοχές, προστασία και ίσες ευκαιρίες για όλους».
Αυτό επισημαίνεται, καθώς εκτιμάται ότι 214 εκατ. εργαζόμενοι διεθνώς ζουν αυτή τη στιγμή σε καθεστώς ακραίας φτώχειας και 60% όσων απασχολούνται στην παραοικονομία είναι ανασφάλιστοι.
