Η δυναμική ανάπτυξη του ελληνικού τουρισμού, που οδηγήθηκε τα τελευταία χρόνια από τα πολυτελή resorts και τα πεντάστερα ξενοδοχεία πόλης, διαχέεται πλέον και σε μικρότερες ξενοδοχειακές μονάδες. Οι μονάδες αυτές περιμένουν κατά μέσον όρο αύξηση των πωλήσεών τους κατά 10% ετησίως (13% για τις πιο εξωστρεφείς εξ αυτών) για την επόμενη τριετία, αλλά παράλληλα δηλώνουν πως αντιμετωπίζουν πρόβλημα στην εξεύρεση του απαραίτητου προσωπικού για να εξυπηρετήσουν την αυξημένη ζήτηση, παρά το γεγονός ότι καταβάλλουν αυξήσεις μισθών έως και 20% σε σχέση με πέρυσι.
Αυτά είναι τα βασικότερα συμπεράσματα που προκύπτουν από τις απαντήσεις των ξενοδόχων που συμμετείχαν σε έρευνα της Εθνικής Τράπεζας για τις προοπτικές των μικρομεσαίων επιχειρήσεων (ΜμΕ) του κλάδου, δηλαδή με τζίρο έως και 10 εκατομμύρια ετησίως. Οι ξενοδοχειακές ΜμΕ εμφανίζονται αισιόδοξες για τη μελλοντική τους δραστηριότητα, όπως αντικατοπτρίζεται στον Δείκτη Εμπιστοσύνης ΜμΕ που συγκρότησε και κατέγραψε η ΕΤΕ. Οι ξενοδοχειακές επιχειρήσεις αυτού του μεγέθους εμφανίζουν υψηλότερο ισοζύγιο θετικών προσδοκιών (46 μονάδες έναντι 15 στις λοιπές ΜμΕ), καθώς και στον επιμέρους δείκτη μελλοντικής ζήτησης (72% εκτιμούν άνοδο το επόμενο εξάμηνο έναντι 28% στις λοιπές ΜμΕ). Μάλιστα, η μέση εκτίμησή τους για την πορεία πωλήσεων το 2023 παραπέμπει σε αύξηση κύκλου εργασιών της τάξης του 10% φέτος, δηλαδή διπλάσια από την εκτίμηση επιχειρήσεων άλλων κλάδων. Οι μικρομεσαίοι ξενοδόχοι θεωρούν ότι αυτοί οι ετήσιοι ρυθμοί μεγέθυνσης θα διατηρηθούν και κατά την επόμενη τριετία. Οσο πιο εξωστρεφείς είναι οι ξενοδοχειακές επιχειρήσεις, οι περισσότερες εκ των οποίων βρίσκονται σε νησιωτικές περιοχές, τόσο υψηλότερες προβλέψεις πωλήσεων κάνουν (13% κατά μέσον όρο). Σύμφωνα με την Εθνική Τράπεζα, «ενδεικτικό της ευκαιρίας επέκτασης που αντιλαμβάνονται οι ξενοδοχειακές ΜμΕ είναι οι επενδύσεις που πραγματοποιούν για την έγκαιρη ενίσχυσή τους, καθώς για το 2023 εκτιμούν κατά μέσον όρο αύξηση της τάξης του 5% τόσο σε ανθρώπινο δυναμικό όσο και σε πάγια και υποδομές, έναντι 2%-3% αντίστοιχα για τις λοιπές ΜμΕ». Ερωτηθέντες οι ξενοδόχοι για το ποιες παράμετροι έχουν βοηθήσει στη βελτίωση των προοπτικών τους, η πλειονότητά τους χαρακτηρίζει βασικό παράγοντα ανάπτυξης την αναβάθμιση που έχει επιτευχθεί τα τελευταία χρόνια στις υποδομές της χώρας, με το 58% του τομέα να αναγνωρίζει σε αυτό το γεγονός σημαντικό όφελος. Σημειώνεται ότι «οι επαρκείς και υψηλής ποιότητας υποδομές έχουν κομβικό ρόλο σε ζητήματα, όπως η βελτίωση της εμπειρίας του επισκέπτη, η ανάδειξη σημείων τουριστικού ενδιαφέροντος, καθώς και η άρση της γεωγραφικής απομόνωσης περιοχών».
Παρά την αναπτυξιακή διάθεση των ελληνικών ξενοδοχείων, το 2023 διατηρεί στοιχεία υψηλής αβεβαιότητας, σύμφωνα με την ανάλυση των ευρημάτων της έρευνας της Εθνικής Τράπεζας. Βάσει αυτής της έρευνας, ως βασικό εμπόδιο για τις μικρομεσαίες ξενοδοχειακές επιχειρήσεις ξεχωρίζει η δυσκολία εύρεσης προσωπικού, με τα δύο στα τρία ξενοδοχεία να αντιμετωπίζουν έντονο πρόβλημα, οδηγώντας το 60% των ξενοδοχείων σε μισθολογικές αυξήσεις το 2023, με εκτιμώμενη μεταβολή που φθάνει έως και +20% σε νησιωτικές περιοχές. «Στη διαμόρφωση της δύσκολης αυτής κατάστασης συνέβαλαν τόσο οι αλλαγές στις εργασιακές συνήθειες λόγω της πανδημίας όσο και λόγοι που συνδέονται με τις ιδιαιτερότητες του τουριστικού επαγγέλματος, όπως η υψηλή εποχικότητα, οι απαιτήσεις για προσωπικό υψηλής κατάρτισης και η ανάγκη μετακίνησης από τον τόπο μόνιμης κατοικίας, εξηγούν οι οικονομολόγοι της τράπεζας.
Οσον αφορά τη στρατηγική πολιτικής, ευρεία χαρακτηρίζεται η κατανομή των απαντήσεων για την προτεραιότητα που πρέπει να τεθεί: ορισμένες περιοχές θέτουν τις υποδομές ως βασική ευκαιρία για την ανάπτυξή τους (π.χ. Κρήτη, Δωδεκάνησα), ενώ άλλες προτεραιοποιούν την ενίσχυση των αεροπορικών συνδέσεων (π.χ. Κυκλάδες) ή την προώθηση εναλλακτικών μορφών τουρισμού (Πελοπόννησος).
