Μεγάλες αλυσίδες όπως οι Wal-mart και Starbucks, προχώρησαν πρόσφατα σε κλείσιμο των καταστημάτων τους στις μεγάλες πόλεις των ΗΠΑ, προκαλώντας συναγερμό για το μέλλον του λιανικού εμπορίου σε ορισμένα από τα πιο σημαντικά κέντρα και επιχειρηματικές περιοχές της χώρας.
Οι λόγοι γι’ αυτό είναι πολλοί: πληθώρα καταστημάτων, άνθρωποι που εργάζονται από το σπίτι, διαδικτυακές αγορές, υπέρογκα ενοίκια, ανησυχίες για τη δημόσια ασφάλεια και τις αυξημένες περιπτώσεις εγκλημάτων και δυσκολία στην πρόσληψη εργαζομένων.
Το Σαν Φρανσίσκο, το Λος Αντζελες, το Σαν Ντιέγκο, η Νέα Υόρκη, το Σιάτλ, το Μαϊάμι και το Σικάγο έχασαν καταστήματα λιανικής από τις αρχές του 2017 έως τα τέλη του 2021, σύμφωνα με έρευνα του Ινστιτούτου JPMorgan Chase. Σύμφωνα με τη Morgan Stanley, από το 1995 έως το 2021, περισσότερα καταστήματα έκλειναν κάθε χρόνο παρά άνοιγαν. Η τάση έγινε γνωστή ως η «Αποκάλυψη της Λιανικής». H Walmart έχει κλείσει περίπου 40 καταστήματα από το 2021 και θα κλείσει ακόμη 20 φέτος, ενώ η Nordstrom 15. Η CVS ανακοίνωσε επίσης το 2021 ότι θα κλείσει 900 καταστήματα μέσα σε τρία χρόνια.
Παράλληλα, η άνοδος της εξ αποστάσεως εργασίας έχει βλάψει τις αστικές εμπορικές περιοχές, οι οποίες σχεδιάστηκαν για να εξυπηρετούν τους υπαλλήλους γραφείου που μετακινούνται καθημερινά πέρα – δώθε.
Ο τυπικός υπάλληλος γραφείου ξοδεύει τώρα περίπου 2.000 έως 4.600 δολάρια λιγότερα ετησίως στα κέντρα των πόλεων, σύμφωνα με έρευνα του οικονομολόγου του Πανεπιστημίου Στάνφορντ, Nίκολας Μπλουμ. Οπως είπε, πλέον οι δαπάνες μεταφέρονται στα προάστια, καθώς ένα εκατομμύριο άνθρωποι εγκατέλειψαν τα κέντρα των πόλεων κατά τη διάρκεια της πανδημίας. Ως εκ τούτου, οι λιανέμποροι ακολούθησαν αυτή τη στροφή. Εφυγαν από πιο ακριβές πόλεις όπως το Σαν Φρανσίσκο και η Νέα Υόρκη και κατευθύνθηκαν σε φθηνότερες, όπως το Φοίνιξ και το Χιούστον, διαπίστωσε το Ινστιτούτο JPMorgan Chase.
Το Σαν Φρανσίσκο έχασε περίπου το 6% των καταστημάτων λιανικής του από το 2019 έως το 2021, σύμφωνα με την έρευνα του think tank, ενώ το Λος Αντζελες περίπου 4% και η Νέα Υόρκη 3%. Εν τω μεταξύ, το Χιούστον και το Φοίνιξ κέρδισαν 4% νέα καταστήματα λιανικής στη διάρκεια αυτής της περιόδου.
Από το 1995 έως το 2021, περισσότερα καταστήματα έκλειναν κάθε χρόνο, παρά άνοιγαν – Η τάση έγινε γνωστή ως η «Αποκάλυψη της Λιανικής».
Τα καταστήματα λιανικής βρίσκονται επίσης υπό πίεση από τη συνεχιζόμενη στροφή προς τις ηλεκτρονικές αγορές.
Το ηλεκτρονικό εμπόριο αποτελούσε το 14,7% του συνόλου των λιανικών πωλήσεων το τελευταίο τρίμηνο του 2022 και είναι προφανές πως η πανδημία επιτάχυνε αυτή την ανάπτυξη. Για παράδειγμα, το κλείσιμο αλυσίδων καταστημάτων στη Νέα Υόρκη έχει συσχετιστεί με τα προϊόντα που αγοράζονται πιο συχνά στο Διαδίκτυο. Τα καταστήματα ρούχων, υποδημάτων, αξεσουάρ, βιταμινών και ηλεκτρονικών ειδών έκλεισαν με ταχύτερο ρυθμό, δήλωσε ο Τζόναθαν Μπόουλς, εκτελεστικός διευθυντής του Κέντρου για ένα Αστικό Μέλλον, ενός think tank δημόσιας πολιτικής.
Για την επανεφεύρεση του λιανικού εμπορίου στο κέντρο της πόλης, χρειάζονται δραστικές αλλαγές.
Αυτό σημαίνει πιο πυκνοκατοικημένες γειτονιές με ευρύτερο μείγμα προσιτών κατοικιών, βιωματικών λιανικών πωλήσεων, εστιατορίων, ψυχαγωγίας, πάρκων και άλλων ανέσεων, κάτι που δεν θα συμβεί από τη μια μέρα στην άλλη.
«Μόλις αυτές οι πόλεις γίνουν αληθινά αστικές γειτονιές, τότε θα διαπιστώσετε ότι το λιανικό εμπόριο θα αρχίσει να επιστρέφει με διαφορετικούς τρόπους και μορφές», εξήγησε ο Τέρι Σουκ, συνιδρυτής της συμβουλευτικής εταιρείας Shook Kelly.
Ο τρόπος με τον οποίο οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής θα ανακατασκευάσουν τα κέντρα τους –με το λιανικό εμπόριο ως κρίσιμο πόλο έλξης– θα είναι ζωτικής σημασίας για τη δημοσιονομική υγεία των πόλεων και τις περιφερειακές οικονομίες.
