Τους τελευταίους μήνες η Κίνα γνώρισε μια πραγματική παρέλαση από διευθύνοντες συμβούλους αμερικανικών κολοσσών, μεταξύ των οποίων ο Ελον Μασκ της Tesla και ο Ντέιβιντ Σόλομον της Goldman Sachs. Κοινό χαρακτηριστικό των επισκέψεων ήταν ότι τα στελέχη των αμερικανικών επιχειρήσεων δεν μίλησαν παρά ελάχιστα για το ταξίδι τους, που περιορίστηκε σε συναντήσεις με κυβερνητικούς αξιωματούχους, τοπικές αρχές και επιχειρήσεις με τις οποίες συνεργάζονται.
Πολύ σπάνιες ήταν άλλωστε οι εκδηλώσεις για τους εκπροσώπους του Τύπου, που άλλοτε ήταν συχνές. Ακόμη και ο Ελον Μασκ, που φημίζεται για τα αστειάκια του στο Twitter, υπήρξε ασυνήθιστα λακωνικός σχετικά με το ταξίδι του. Το 2020 γιόρτασε την παράδοση των πρώτων αυτοκινήτων της Tesla από τη μονάδα της Σαγκάης χορεύοντας μπροστά σε δημοσιογράφους. Αυτή τη φορά δεν είχαν προσκληθεί δημοσιογράφοι να καλύψουν την επίσκεψη στο εργοστάσιο. Ανάλογη ήταν η στάση και του Σόλομον. Το 2019 παραχώρησε συνεντεύξεις και συμμετείχε σε πολλές εκδηλώσεις. Αυτή τη φορά όμως είχε μόνον συναντήσεις κεκλεισμένων των θυρών με στελέχη των ρυθμιστικών αρχών, του κρατικού επενδυτικού ταμείου της Κίνας και ενός πανεπιστημίου.
Οποιος δραστηριοποιείται στην Κίνα πρέπει να δείχνει πως είναι επαρκώς αφοσιωμένος σε αυτήν…
Στελέχη εμπορικών επιμελητηρίων και εμπορικών ενώσεων αποδίδουν αυτήν την έλλειψη ενημέρωσης στο γεγονός ότι οι σινοαμερικανικές πολιτικές και εμπορικές σχέσεις έχουν επιδεινωθεί στο χειρότερο σημείο που έχουν γνωρίσει εδώ και πολλές δεκαετίες. Εξάλλου, η έμφαση που δίνει ο πρόεδρος Σι Τζινπίνγκ στην εθνική ασφάλεια και ιδιαιτέρως τα μέτρα που έχει λάβει κατά ορισμένων ξένων επιχειρήσεων, εμπνέουν αβεβαιότητα σε πολλές εταιρείες που ανησυχούν μήπως έχουν παραβιάσει την κινεζική νομοθεσία. Ο Νόα Φρέιζερ, γενικός διευθυντής του Επιχειρηματικού Συμβουλίου Καναδά – Κίνας, επισημαίνει πως οι επιχειρηματίες δεν αναζητούν πλέον νέες ευκαιρίες, αλλά επικεντρώνονται στο πώς να διατηρήσουν τις υφιστάμενες συνεργασίες γι’ αυτό και αποφεύγουν τα ΜΜΕ, τα μεγάλα δείπνα ή τις δημόσιες τοποθετήσεις. Σύμφωνα, άλλωστε, με στέλεχος αμερικανικής εμπορικής ένωσης που προτίμησε την ανωνυμία, προτού επισκεφτούν την Κίνα οι διευθύνοντες σύμβουλοι ζήτησαν συμβουλές και ενημέρωση για το πώς θα μπορούσε να τους επηρεάσει η διεύρυνση της κινεζικής νομοθεσίας περί αντικατασκοπείας. Ζήτησαν επίσης να ενημερωθούν για το πώς πρέπει να αντιμετωπίσουν τους κυβερνητικούς αξιωματούχους της Κίνας και τις ερωτήσεις σχετικά με το ταξίδι τους, καθώς δεν θα ήταν προς το συμφέρον τους να μιλήσουν στα ΜΜΕ και να διακινδυνεύσουν να ερωτηθούν σχετικά με τις θέσεις της Ουάσιγκτον και του Πεκίνου.
Το Εμπορικό Επιμελητήριο της Ε.Ε. ανέφερε σε ανακοίνωσή του ότι όσες επιχειρήσεις δραστηριοποιούνται στην Κίνα ήταν ανέκαθεν κάπως επιφυλακτικές και τώρα προσαρμόζονται στις αλλαγές που επίκεινται σε κάποιους ευαίσθητους τομείς. Από την πλευρά του το κινεζικό υπουργείο Εξωτερικών ανέφερε ότι οι πολυάριθμοι επικεφαλής αμερικανικών επιχειρήσεων που επισκέπτονται την Κίνα αποτελούν «ψήφο εμπιστοσύνης» στην κινεζική οικονομία. Κι ενώ ο πρόεδρος Μπάιντεν δήλωσε τον περασμένο μήνα ότι προβλέπει άμεσα βελτίωση στις «παγωμένες» σχέσεις με το Πεκίνο, κανείς δεν αμφισβητεί ότι έχει οξυνθεί η ένταση φέτος με τις απαγορεύσεις της Ουάσιγκτον στις εξαγωγές τεχνολογίας μικροεπεξεργαστών.
Είναι, πάντως, γεγονός ότι έπειτα από τρία χρόνια περιορισμών κατά της πανδημίας, που ουσιαστικά απαγόρευσαν την είσοδο ξένων στην Κίνα, οι επικεφαλής αμερικανικών επιχειρήσεων σπεύδουν να την επισκεφτούν. Οπως σχολιάζει ο Κρίστοφερ Τζόνσον, πρόεδρος της συμβουλευτικής China Strategies Group, «η ουσία είναι πως όποιος δραστηριοποιείται στην Κίνα πρέπει να δείχνει ότι είναι επαρκώς αφοσιωμένος σε αυτήν».
