Χωρίς τα μικροτσίπ, τα πλυντήρια ρούχων δεν πλένουν, τα αυτοκίνητα δεν παίρνουν μπροστά, τα drones δεν πετούν, ενώ οι υπολογιστές και τα κινητά δεν ανοίγουν καν. Τα τσιπ βρίσκονται παντού γύρω μας. Και όμως, ενώ τεχνολογικές εταιρείες όπως η Facebook, η Amazon και η Apple είναι γνωστές σε όλους, οι περισσότεροι δεν έχουν ακούσει καν για μερικές από τις μεγαλύτερες εταιρείες ημιαγωγών του κόσμου.
Η αγορά των μικροσκοπικών τσιπ είναι ένα σύμπαν που αλλάζει διαρκώς, καθώς ο ανταγωνισμός κρίνεται σε νανόμετρα, μεγέθη μικρότερα από έναν ιό, αφού όσο πιο μικρά είναι τα τσιπ τόσο πιο προηγμένα, γράφει η El Pais.
Για δεκαετίες η Δύση έφτιαχνε τα μικροτσίπ της στην Ασία, εκμεταλλευόμενη την όλο και καλύτερη αποδοτικότητα της εφοδιαστικής αλυσίδας στον καιρό της παγκοσμιοποίησης, για να τα αγοράζει φθηνά.
Αλλά η πανδημία, που έφερε το κλείσιμο εργοστασίων και προβλήματα στην εφοδιαστική αλυσίδα, σε συνδυασμό με τις γεωπολιτικές εντάσεις στην Ταϊβάν, την πρώτη δύναμη του κλάδου, οδήγησαν σε αλλαγή της προσέγγισης: Πλέον οι εταιρείες θέλουν να μειώσουν την εξάρτησή τους από την Ασία και να φέρουν έστω ένα μέρος της παραγωγικής διαδικασίας πιο κοντά στην πατρίδα τους, στην Ευρώπη και τις ΗΠΑ, όσο ακριβό κι αν είναι αυτό.
TSMC
Ο γίγαντας της Ταϊβάν
Η Taiwan Semiconductor Manufacturing Company, γνωστή με τα αρχικά TSMC, κατασκευάζει μερικά από τα πιο προηγμένα τσιπ που χρησιμοποιούνται σήμερα στον κόσμο και διαθέτει μερίδιο αγοράς περίπου 56%. Εχει κεφαλαιοποίηση 537,7 δισ. δολαρίων, κάτι που σημαίνει ότι είναι η 10η μεγαλύτερη εισηγμένη εταιρεία του πλανήτη.
Ο ιδρυτής της, Morris Chang, έχει σπουδάσει στην ελίτ των αμερικανικών πανεπιστημίων, στο Harvard, το MIT και το Stanford. Ο Chang κατάφερε να φέρει την Ταϊβάν στο κέντρο της βιομηχανίας των ημιαγωγών, εν μέρει γιατί η κυβέρνησή της είχε τη διορατικότητα να τη στηρίξει με σημαντικές φοροαπαλλαγές πριν καν φανεί ότι τα τσιπ θα γίνονταν μεγάλες business.
Στη συνέχεια, τα τσιπ προηγμένης τεχνολογίας έγιναν κάτι σαν εθνικό project για την Ταϊβάν, με τη βιομηχανία στη χώρα να «εκτοξεύεται» τη δεκαετία του 1990.
Σύμφωνα με το βιβλίο «Chip War» του Αμερικανού ιστορικού Chris Miller, μόνο ένας κινεζικός πύραυλος που θα έπληττε το πιο προηγμένο εργοστάσιο της TSMC θα μπορούσε να προκαλέσει ζημιές εκατοντάδων δισ. δολαρίων σε εταιρείες σε όλο τον κόσμο, από τις καθυστερήσεις στην παραγωγή κινητών, data centers, αυτοκινήτων και τηλεπικοινωνιακών δικτύων.
SAMSUNG
Επενδυτικά σχέδια ύψους 215 δισ. δολ.
Μπορεί να είναι γνωστή ως ένας από τους μεγάλους ανταγωνιστές της Apple στον πόλεμο των κινητών, όμως η Samsung είναι και μία από τις σημαντικότερες εταιρείες ημιαγωγών στον κόσμο, με μερίδιο αγοράς 17%. Η νοτιοκορεατική εταιρεία σχεδιάζει να ενώσει τις δυνάμεις της με την κυβέρνηση της χώρας της για να επενδύσει πάνω από 215 δισ. δολάρια τα επόμενα 20 χρόνια, προκειμένου να κάνει ένα μεγάλο άλμα στη βιομηχανία των τσιπ.
Οι εταιρείες θέλουν να μειώσουν την εξάρτησή τους από την Ασία και να φέρουν μέρος της παραγωγικής διαδικασίας πιο κοντά στην Ευρώπη και στις ΗΠΑ.
NVIDIA
Η δύναμη της AI
Η αμερικανική Nvidia είναι το φαινόμενο της χρονιάς για το επιχειρείν. Η άνθηση της τεχνητής νοημοσύνης, με εφαρμογές σαν το ChatGPT να χρησιμοποιούν τα δικά της τσιπ, έχει εκτοξεύσει τα αποτελέσματα μιας εταιρείας που ιδρύθηκε πριν από 30 χρόνια.
Σήμερα ανήκει στο κλειστό κλαμπ των εταιρειών με κεφαλαιοποίηση που ξεπερνάει το 1 τρισ. δολάρια, μαζί με τις Apple, Microsoft, Saudi Aramco, Alphabet και Amazon.
ASML
Το ευρωπαϊκό success story
Η Ευρώπη κατασκευάζει μόνο το 8% από τους ημιαγωγούς του κόσμου, αν και καταναλώνει το 20%. Η ολλανδική ASML –Advanced Semiconductor Materials Lithography– παράγει σχεδόν όλα τα μηχανήματα υπεριώδους λιθογραφίας που χρησιμοποιούνται για να τυπωθούν τρανζίστορ τόσο μικρά όσο η διάμετρος ενός ανθρώπινου χρωμοσώματος σε φύλλα σιλικόνης. Χωρίς αυτά θα ήταν αδύνατο να κατασκευαστεί η τελευταία γενιά των τσιπ.
Κάνοντάς το αυτό, η ASML έχει γίνει η δεύτερη μεγαλύτερη ευρωπαϊκή εταιρεία (μετά την LVMH), με κεφαλαιοποίηση 290 δισ. δολαρίων.
INTEL
Χάνει έδαφος στον ανταγωνισμό
Λέγεται συχνά ότι η Intel ήταν η εταιρεία που έφερε τη σιλικόνη –το υλικό από το οποίο φτιάχνονται τα τσιπ– στη Silicon Valley. Πρόκειται για την πιο γνωστή από τις εταιρείες του κλάδου, η οποία γεννήθηκε από μια τυχαία συζήτηση που είχε τον Ιούλιο του 1968, καθώς κούρευε το γκαζόν του, ο Bob Noyce με τον Gordon Moore. Ο φημισμένος νόμος του Moore, που λέει ότι ο αριθμός των τρανζίστορ πάνω σε ένα μικροτσίπ διπλασιάζεται κάθε δύο χρόνια, μαζί με την υπολογιστική του δύναμη, ενώ παράλληλα η τιμή του μειώνεται, διατυπώθηκε εκείνη την εποχή.
Η Intel βρισκόταν στην πρώτη γραμμή της καινοτομίας τις πρώτες δεκαετίες της, αλλά τα τελευταία δέκα χρόνια έχει επιβραδύνει, με αποτέλεσμα να την ξεπεράσουν μια σειρά από νεότερες εταιρείες της Silicon Valley.
MICRON
Το θύμα του κινεζικού βέτο
Η αμερικανική Micron δεν είναι από τις κυρίαρχες εταιρείες του κλάδου, αν και με 77 δισ. δολάρια κεφαλαιοποίησης σίγουρα δεν είναι αμελητέα. Καθώς οι κινεζικές αρχές του κυβερνοχώρου ανακοίνωσαν ότι η εταιρεία δεν πέρασε τα τεστ ασφαλείας τους, βασικοί διαχειριστές υποδομών στην Κίνα δεν μπορούν να αγοράσουν τα προϊόντα της. Πρόκειται για τον τρόπο της Κίνας να πει ότι δεν θέλει τόσο πολλά αμερικανικά τσιπ εντός των συνόρων της, σε έναν τεχνολογικό πόλεμο που μαίνεται, με εταιρείες όπως η TikTok και η Huawei στην πρώτη γραμμή.
SMIC
Η μεγάλη ελπίδα της Κίνας
Η Semiconductor Manufacturing International Corporation (SMIC) είναι πολύτιμη για την προσπάθεια της Κίνας να αναπτύξει το δικό της οικοσύστημα. Ομως «έχει μπει στο μάτι» της Ουάσιγκτον, η οποία το 2020 περιόρισε τις εξαγωγές εξοπλισμού προς την εταιρεία, θεωρώντας ότι τα προϊόντα της ενδεχομένως να χρησιμοποιηθούν για στρατιωτικούς σκοπούς, όπως για παράδειγμα σε μια μελλοντική εισβολή στην Ταϊβάν.
AMD ΚΑΙ QUALCOMM
Με κεφαλαιοποίηση πολλών δισ. δολ.
Η AMD, με κεφαλαιοποίηση 215 δισ. δολ., και η Qualcomm, με 132 δισ. δολ., αποδεικνύουν πόσο μεγάλα είναι τα συμφέροντα στον κλάδο. Η AMD, μάλιστα, έφτασε στο χείλος της χρεοκοπίας, αλλά εκτινάχθηκε κατά 5.000% στη Wall Street υπό την ηγεσία της γεννημένης στην Ταϊβάν Lisa Su, που ανέλαβε τα καθήκοντα CEO από το 2014.
