Σε πρώτο πλάνο θα βρεθεί η φοροδιαφυγή την επόμενη τετραετία, με την ΑΑΔΕ και το νέο οικονομικό επιτελείο να λαμβάνουν πρόσθετα νομοθετικά μέτρα για την αντιμετώπισή της. Σε αρκετές περιπτώσεις υπάρχει νομοθετικό κενό, όπως για παράδειγμα για τα κρυπτονομίσματα, ενώ σε άλλες θα αναζητηθούν λύσεις που θα οδηγήσουν στον περιορισμό της συντελούμενης φοροδιαφυγής, ενδεχομένως και νέα κίνητρα, καθώς τα προηγούμενα που είχαν θεσπιστεί φαίνεται ότι δεν απέδωσαν.
Σε κάθε περίπτωση, από το υπουργείο Οικονομικών αναφέρουν ότι δεν υπάρχουν «μαγικές λύσεις», σημειώνοντας ότι το προσεχές διάστημα ενεργοποιούνται μέτρα που ήδη έχουν θεσμοθετηθεί και είναι έτοιμα να εφαρμοσθούν, όπως η διασύνδεση των ταμειακών μηχανών με τα POS.
Ωστόσο, το ζητούμενο είναι να περιορισθεί η διακίνηση μαύρου χρήματος στις συναλλαγές των πολιτών με διάφορες επαγγελματικές ομάδες. Η φορολογική διοίκηση αναμένεται να παρουσιάσει στον νέο υπουργό Οικονομικών τον σχεδιασμό για την επόμενη τετραετία και τις προτάσεις της για νομοθετικές παρεμβάσεις, αλλά σε κάθε περίπτωση τις τελικές αποφάσεις θα τις λάβει η κυβέρνηση. Σύμφωνα με πληροφορίες, έχει συνταχθεί έκθεση που υπερβαίνει τις 100 σελίδες για την αντιμετώπιση της φοροδιαφυγής από ελεύθερους επαγγελματίες και αυτοαπασχολούμενους.
Εφόσον, πάντως, επιβεβαιωθούν οι δημοσκοπήσεις και τη διακυβέρνηση της χώρας αναλάβει εκ νέου η Ν.Δ., ήδη υπάρχει σχέδιο για την αντιμετώπιση του φαινομένου που στερεί σημαντικούς πόρους από το κοινωνικό σύνολο.
Με σειρά νομοθετικών παρεμβάσεων, νέων προσλήψεων ελεγκτών και με τη στήριξη νέων τεχνολογιών θα επιχειρηθεί το πρώτο χτύπημα στη φοροδιαφυγή. Σύμφωνα με πληροφορίες, ο νέος σχεδιασμός περιλαμβάνει:
1. Ηλεκτρονική τιμολόγηση. Οπως αναφέρουν πηγές του υπουργείου Οικονομικών αλλά και της φορολογικής διοίκησης, αναμένεται εντός του 2023 να ζητηθεί από την Ευρωπαϊκή Ενωση η υποχρεωτική εφαρμογή της ηλεκτρονικής τιμολόγησης. Για να μπορέσει να γίνει αυτό η Ελλάδα θα πρέπει να ζητήσει εξαίρεση από τους κανόνες της Ε.Ε., όπως έκαναν και άλλες χώρες, όπως για παράδειγμα η Ιταλία. Η ηλεκτρονική τιμολόγηση θα γίνει υποχρεωτική, αλλά σταδιακά, με στόχο εντός του 2024 να την έχει το σύνολο των επιχειρήσεων και των επαγγελματιών. Στα θετικά της ηλεκτρονικής τιμολόγησης είναι η μείωση του χρόνου παραγραφής των χρήσεων στα τρία χρόνια από πέντε που ισχύουν. Σήμερα, αρκετές επιχειρήσεις χρησιμοποιούν (μέσω παρόχου) την ηλεκτρονική τιμολόγηση, αλλά προαιρετικά. Με αυτόν τον τρόπο, όπως αναφέρουν στελέχη του υπουργείου Οικονομικών, θα ελαχιστοποιηθούν οι απάτες στον ΦΠΑ και τα εικονικά στοιχεία. Ουσιαστικά η Ελλάδα σκοπεύει να λάβει μέτρα αντίστοιχα με αυτά που έχουν λάβει η Ιταλία, η Πορτογαλία, η Ισπανία, η Δανία και η Νορβηγία. Η ηλεκτρονική τιμολόγηση καθιστά ανέφικτη την έκδοση εικονικών τιμολογίων, προσφέροντας όλα τα δεδομένα στις φορολογικές αρχές σε πραγματικό χρόνο. Με απλά λόγια, ηλεκτρονική τιμολόγηση είναι η ανταλλαγή ψηφιακών παραστατικών μεταξύ δύο ή περισσότερων οντοτήτων που συμμετέχουν σε μια εμπορική συναλλαγή (επιχείρηση, Δημόσιο, φυσικό πρόσωπο). Αυτά τα παραστατικά δεν είναι μόνο τιμολόγια, αλλά μπορεί να περιλαμβάνουν και άλλα «έγγραφα», όπως εντολές αγοράς, χρεωστικά/πιστωτικά σημειώματα, εμβάσματα, όρους πληρωμής κ.λπ.
Αναζητείται λύση για τα κρυπτονομίσματα, τα οποία μέχρι σήμερα δεν δηλώνονται και δεν φορολογούνται.
2. Κρυπτονομίσματα. Πρόκειται για ένα γκρίζο τοπίο, στο οποίο όχι μόνο στην Ελλάδα αλλά και στην Ευρώπη δεν έχουν καταφέρει οι Αρχές να θέσουν κάποιους κανόνες. Εντός του έτους αναμένεται να δημιουργηθεί το θεσμικό πλαίσιο. Προς αυτή την κατεύθυνση η φορολογική διοίκηση μελετά τα συστήματα που εφαρμόζονται στις ΗΠΑ και τη Μεγάλη Βρετανία. Αυτή τη στιγμή η εφορία ή οι ελεγκτές αδυνατούν να προχωρήσουν στην επιβολή φόρου για κέρδη από κρυπτονομίσματα, καθώς δεν δηλώνονται στη φορολογική δήλωση. Επίσης, για να γίνει έλεγχος θα πρέπει να εντοπιστεί ο ελεγχόμενος, είτε είναι πωλητής είτε αγοραστής.
3. Μητρώο κινητών και ακίνητων περιουσιακών στοιχείων. Ουσιαστικά δημιουργείται από την αρχή ένα νέο περιουσιολόγιο, το οποίο θα περιλαμβάνει όλα τα περιουσιακά στοιχεία των φορολογουμένων. Στη νέα βάση δεδομένων του ηλεκτρονικού περιουσιολογίου θα περιλαμβάνονται κυρίως ακίνητα, αυτοκίνητα, σκάφη, εναέρια μέσα μεταφοράς, μετοχές, αμοιβαία κεφάλαια και εταιρικά μερίδια. Επίσης, με νομοθετική διάταξη θα προβλεφθεί και η δήλωση κρυπτονομισμάτων, ψηφιακών έργων τέχνης και γενικότερα όλα τα επενδυτικά τεχνολογικά προϊόντα που θα δημιουργηθούν εφεξής.
4. Πρόσληψη νέων ελεγκτών από την ΑΑΔΕ.
5. Ηλεκτρονικά βιβλία. Για τον καλύτερο έλεγχο των δαπανών σχεδιάζεται να αναγνωρίζονται μόνο οι δαπάνες που περνούν μέσα από τα ηλεκτρονικά βιβλία MyDATA. Δηλαδή όλες οι δαπάνες ενός ελεύθερου επαγγελματία, είτε εκπίπτει ο ΦΠΑ, είτε μόνο μειώνει το φορολογητέο εισόδημα, θα πρέπει να γίνεται μέσω των ηλεκτρονικών βιβλίων. Επί της ουσίας για όλες τις δαπάνες τους θα πρέπει να ζητούν τιμολόγιο.
6. Ψηφιακό πελατολόγιο για γιατρούς, δικηγόρους κ.ά. Συγκεκριμένες επαγγελματικές ομάδες θα πρέπει να τηρούν ψηφιακό πελατολόγιο, το οποίο θα είναι διαθέσιμο στον έλεγχο και θα συγκρίνεται με τα δηλωθέντα εισοδήματα. Το ψηφιακό πελατολόγιο σε δεύτερη φάση θα διασυνδεθεί με τα MyDATA.
7. Ψηφιακό δελτίο αποστολής. Θα τεθεί σε λειτουργία το επόμενο διάστημα. Με αυτόν τον τρόπο θα ελέγχεται η διακίνηση των προϊόντων (οικοδομής, αγροτικά κ.λπ.). Οι ελεγκτικές αρχές θα γνωρίζουν σε πραγματικό χρόνο τι διακινείται και πού πάει.
