Η ελληνική οικονομία «πρασινίζει» και μάλιστα με υψηλούς ρυθμούς, με πρωταθλητή τον τομέα της ηλεκτροπαραγωγής, καθώς οι ΑΠΕ κερδίζουν συνεχώς μερίδιο υποκαθιστώντας τα συμβατικά καύσιμα και τη βιομηχανία, που ακολουθεί κατά πόδας, αν και με μεγάλη απόκλιση από τον μέσο όρο της Ε.Ε. των «27».
Τους υψηλούς ρυθμούς «πρασινίσματος» της ελληνικής οικονομίας επιβεβαιώνουν τα στοιχεία του Green Tank για τις εκπομπές ρύπων στους τομείς που υπάγονται στο ευρωπαϊκό Σύστημα Εμπορίας Δικαιωμάτων Εκπομπών (ΣΕΔΕ), το οποίο αποτελεί τη ναυαρχίδα της ευρωπαϊκής κλιματικής πολιτικής, αλλά και της έκθεσης της EY για τις ΑΠΕ.
Η Ελλάδα βρέθηκε για πρώτη φορά στην πρώτη θέση του προσαρμοσμένου δείκτη της EY για τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας (ΑΠΕ), που εξετάζει τις επιδόσεις των χωρών προσαρμοσμένες σύμφωνα με το μέγεθος του ΑΕΠ τους, ενώ διατηρεί τη 16η θέση της γενικής κατάταξης, σύμφωνα με την τελευταία έκδοση της εξαμηνιαίας έκθεσης EY Renewable Energy Country Attractiveness Index (RECAI 61).
Ο δείκτης αξιολογεί τις 40 κορυφαίες οικονομίες του κόσμου και τις κατατάσσει ως προς την ελκυστικότητα των επενδυτικών ευκαιριών σε ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Ο προσαρμοσμένος δείκτης, στην κορυφή του οποίου βρίσκεται η Ελλάδα, δίνει μια πιο αντικειμενική εικόνα της πραγματικότητας, αποτυπώνοντας τις επιδόσεις των χωρών σε σχέση με το οικονομικό τους μέγεθος, καθώς ο βασικός δείκτης, από τη φύση του, πριμοδοτεί τις ισχυρότερες οικονομίες του κόσμου, αφού λόγω μεγέθους έχουν και τις μεγαλύτερες αγορές ΑΠΕ, όπως εξηγεί η EY.
Σε ό,τι αφορά τις εκπομπές ρύπων, σύμφωνα με την ετήσια έκθεση του Green Tank, το 2022 η Ελλάδα κατέγραψε μείωση 57,1% στις εκπομπές όλων των εγκαταστάσεων των τομέων παραγωγής ηλεκτρισμού και θερμότητας και ενεργοβόρου βιομηχανίας σε σχέση με το 2005, επίδοση που την κατατάσσει στην 6η θέση στην Ε.Ε.-27 και 12 θέσεις πιο ψηλά σε σχέση με τον μέσο όρο της Ε.Ε.-27 (-37,9%). Παρά την ενεργειακή κρίση, οι εκπομπές του 2022 ήταν χαμηλότερες και από αυτές του 2021 (34 εκατ. τόνοι). Τη μεγαλύτερη συνεισφορά στη μείωση των εκπομπών ΣΕΔΕ στην Ελλάδα είχε ο τομέας της παραγωγής ηλεκτρισμού και θερμότητας, με μείωση 63,9% συγκριτικά με το 2005, κυρίως χάρη στη μείωση της ηλεκτροπαραγωγής από λιγνιτικές μονάδες, οι οποίες στα 17 χρόνια λειτουργίας του ΣΕΔΕ μείωσαν τις εκπομπές τους κατά 80,3%.
Το 2022 ειδικότερα οι εκπομπές του τομέα μειώθηκαν κατά 5,3% σε σχέση με το 2021 εξαιτίας της υποχώρησης των ορυκτών καυσίμων και κυρίως του ορυκτού αερίου (-13,6 %) και της υποκατάστασής τους από ΑΠΕ. Ως αποτέλεσμα, οι εκπομπές του τομέα εμφάνισαν ιστορικό χαμηλό με 19,3 εκατ. τόνους, παραμένοντας ωστόσο πολύ υψηλότερες από τον στόχο των 7 εκατ. τόνων που έχει θέσει το Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα (ΕΣΕΚ) για το 2030.
Οι βιομηχανικοί κλάδοι εξέπεμψαν συνολικά 12,5 εκατ. τόνους ισοδύναμου CO2 το 2022, παρουσιάζοντας μείωση κατά 30,5% σε σχέση με το 2005 και πάλι πολύ περισσότερο από την αντίστοιχη μείωση στην Ε.Ε.-27 (-10%). Συγκριτικά με το 2021, οι βιομηχανίες μείωσαν τις εκπομπές τους στην Ελλάδα κατά 3,3%, μια μείωση μικρότερη από την αντίστοιχη στην Ε.Ε.-27 (-6,4%).
Στον αντίποδα βρίσκεται ο τομέας των αερομεταφορών, ο οποίος το 2022 εμφάνισε εκπομπές 1,1 εκατ. τόνους, αυξημένες κατά 54,7% σε σχέση με το 2013. Σε μόλις δύο χρόνια από το ελάχιστο του 2020 (χρονιά πανδημίας) οι εκπομπές του τομέα αυξήθηκαν κατά 129,1%, πλησιάζοντας τα προ πανδημίας επίπεδα του 2019, μια αύξηση σημαντικά μεγαλύτερη από την αντίστοιχη στην Ε.Ε.-27 (+95,3%). Παρά τη μεγάλη συρρίκνωση της λιγνιτικής παραγωγής, οι λιγνιτικές μονάδες εξακολουθούν να έχουν τις περισσότερες εκπομπές μεταξύ όλων των υποτομέων που υπάγονται στο ΣΕΔΕ.
Στις πέντε πρώτες θέσεις της κατάταξης των 10 μεγαλύτερων ρυπαντών για το 2022 βρέθηκαν κατά σειρά ο διαχρονικά πρώτος λιγνιτικός σταθμός του Αγίου Δημητρίου, τρία διυλιστήρια και ο ΑΗΣ Μεγαλόπολης 4.
