Η κινεζική «Παγκόσμια Τράπεζα» προσπάθησε μάταια να αποφύγει την εμπλοκή της στις γεωπολιτικές εντάσεις. Ο Καναδάς, ένας εκ των μελών της, «παγώνει» τη δραστηριότητά του στην Ασιατική Επενδυτική Τράπεζα Υποδομών (ΑΙΙΒ) μετά την παραίτηση του γενικού διευθυντή επικοινωνιών, Μπομπ Πίκαρντ, που κατήγγειλε μέσω Twitter ότι έχουν διεισδύσει στο ίδρυμα στελέχη του ΚΚΚ που λειτουργούν ως «μυστική αστυνομία».
Ουσιαστικά κατήγγειλε πως η ΑΙΙΒ έχει εξελιχθεί σε όργανο του Πεκίνου. Πρόκειται για καίριο πλήγμα σε ένα υπεύθυνο χρηματοπιστωτικό ίδρυμα της Κίνας.
Εως τώρα η ΑΙΙΒ, που ιδρύθηκε το 2016 ως εναλλακτική στην Παγκόσμια Τράπεζα, έχει κινήσει κεφάλαια που συγκέντρωσε από 106 μέλη, μεταξύ των οποίων η Ινδία, η Βρετανία και η Γαλλία, για να επενδύσει πάνω από 42 δισ. δολ. σε 221 σχέδια, και προωθεί την καλή διαχείριση των χρημάτων.
Η δραστηριότητά της έρχεται σε αντίθεση με τον νέο Δρόμο του Μεταξιού, μέσω του οποίου το Πεκίνο έχει δανείσει εκατοντάδες δισ. δολ. για να επεκτείνει την επιρροή του και να εξαγάγει μέρος της πλεονασματικής βιομηχανικής παραγωγής του σε Ασία, Αφρική και Λατινική Αμερική.
Δικαίως ή αδίκως, αυτό το σχέδιο έχει επικριθεί ως η διπλωματία της Κίνας με την οποία αιχμαλωτίζει άλλες χώρες «σε μια παγίδα χρέους». Και για το ίδιο το Πεκίνο, άλλωστε, αυτό το σχέδιο υπήρξε απογοητευτικό: από το 2008 έως το 2021 δαπάνησε περίπου 240 δισ. δολ. επιδοτώντας χώρες όπως η Αργεντινή και το Πακιστάν.
Αντιθέτως, η σαφώς μικρότερη ΑΙΙΒ κινήθηκε περισσότερο όπως θέλουν οι ανεπτυγμένες χώρες, ενίοτε υιοθετώντας θέσεις αντίθετες από εκείνες του Πεκίνου. «Πάγωσε», για παράδειγμα, τον δανεισμό προς τη Ρωσία μετά την εισβολή στην Ουκρανία.
Συντάχθηκε με την Παγκόσμια Τράπεζα και το ΔΝΤ τον Απρίλιο, όταν κάλεσε τους πολυμερείς χρηματοπιστωτικούς οργανισμούς να διατηρήσουν το καθεστώς του προνομιούχου πιστωτή, που τους εμποδίζει να συμμετάσχουν στις ζημίες σε περιπτώσεις αναδιάρθρωσης κρατικού χρέους και διασφαλίζει συνεχή πρόσβαση σε φθηνό χρήμα.
Αυτό ήταν σημαντικό γιατί η Κίνα είναι ο μεγαλύτερος πιστωτής των χωρών χαμηλού και μεσαίου εισοδήματος και η στάση της ΑΙΙΒ ήρθε σε αντίθεση με εκείνη της κινεζικής ηγεσίας που προσπαθεί να πείσει το ΔΝΤ και τους άλλους διεθνείς πιστωτές να συμμετάσχουν στις ζημίες σε αναδιαρθρώσεις χρέους μαζί με τις κινεζικές τράπεζες.
Τώρα, όμως, οι καναδικές αρχές διερευνούν τις κατηγορίες του Μπομπ Πίκαρντ και αναθεωρούν τη συμμετοχή του Καναδά στην τράπεζα. Ανακοινώνοντας την αναστολή της συμμετοχής του Καναδά και τη διεξαγωγή ερευνών, η Καναδή υπουργός Οικονομικών, Κρίστια Φρίλαντ, τόνισε πως «οι έρευνες θα διεξαχθούν διεξοδικώς και είναι ανοικτά όλα τα ενδεχόμενα για το αποτέλεσμα».
Εξάλλου, η Νέα Αναπτυξιακή Τράπεζα που έχει έδρα στη Σαγκάη και είναι γνωστή ως «η τράπεζα των BRICS» σχεδιάζει να δεχθεί ως μέλος της τη βαθύπλουτη Σαουδική Αραβία καθώς οι κυρώσεις έχουν πλήξει τη Ρωσία, που υπήρξε ιδρυτικό μέλος της.
Από την πλευρά της η ΑΙΙΒ, βέβαια, χαρακτήρισε «αβάσιμες και απογοητευτικές» τις κατηγορίες του κ. Πίκαρντ που βρισκόταν σε αυτή τη θέση από τον Μάρτιο του περασμένου έτους.
Ο,τι κι αν γίνει, όλα αυτά θυμίζουν πως η χρηματοδότηση φραγμάτων και συστημάτων ύδρευσης και αποχέτευσης στις φτωχές χώρες έχει εξελιχθεί σε διπλωματικό ποδόσφαιρο.
