Το Πεκίνο προβληματίζεται αν θα πρέπει να επεκτείνει την ισχύ της Κίνας ως εξαγωγικής δύναμης για να σταθεροποιήσει την οικονομία της που αντιμετωπίζει ένα μείγμα προβλημάτων, από την κρίση στην αγορά στέγης μέχρι τις δαπάνες των καταναλωτών που παραμένουν επιφυλακτικοί μετά τους περιορισμούς της πανδημίας.
Η απόφαση της κινεζικής ηγεσίας μπορεί να έχει αντίκτυπο σε όλη την παγκόσμια οικονομία και να προκαλέσει αντιδράσεις ανάμεσα στους εμπορικούς εταίρους της που ήδη πολιορκούνται από τις εξαγωγές της Κίνας. Ανώτερα στελέχη της κινεζικής κυβέρνησης δηλώνουν πως δεν θα αρκούνται πλέον στο να κατακλύζουν τις αγορές άλλων χωρών με κινεζικά προϊόντα, όπως τα ηλεκτροκίνητα οχήματα, αλλά σχεδιάζουν να αναβαθμίσουν βιομηχανίες και να προωθήσουν περισσότερο το εγχώριο εμπόριο.
Οπως, όμως, επισημαίνουν οι οικονομολόγοι, η εμπειρία από χώρες που αντιμετώπισαν μείωση των καταναλωτικών δαπανών μάς προϊδεάζει για νέο κύμα κινεζικών εξαγωγών. Για την Κίνα η συνταγή των εξαγωγών είναι δοκιμασμένη και το Πεκίνο έχει το πανίσχυρο όπλο του γουάν, το οποίο έχει αφήσει να διολισθήσει περίπου 7% έναντι του δολαρίου από τον Ιανουάριο.
Ετσι, τα κινεζικά προϊόντα είναι φθηνότερα από εκείνα άλλων χωρών. Αυτή τη φορά, πάντως, η Κίνα μπορεί να αντιμετωπίσει την πολιτική αντίδραση χωρών που ανησυχούν ότι η πλημμύρα κινεζικών εξαγωγών μπορεί να υπονομεύσει τις δικές τους οικονομίες, οδηγώντας τις εταιρείες σε απολύσεις προσωπικού και μείωση του μεριδίου αγοράς τους. Στην Ευρώπη, που είναι καίριας σημασίας αγορά για μεγάλο φάσμα των κινεζικών προϊόντων, αξιωματούχοι και επιχειρήσεις έχουν εκφράσει ανησυχία για το εμπορικό πλεόνασμα της Κίνας, καθώς αγωνίζονται ήδη να αντιμετωπίσουν μια πλημμύρα κινεζικών αυτοκινήτων.
Στο μεταξύ, η Κίνα αυξάνει τις εξαγωγές της στις χώρες της Νοτιοανατολικής Ασίας που επεξεργάζονται περαιτέρω τα προϊόντα της και τα στέλνουν στην Ευρώπη και γενικότερα στις δυτικές οικονομίες. Υπάρχει, όμως, ακόμη ένα πρακτικό πρόβλημα για την Κίνα: το πλεόνασμά της από το εμπόριο προϊόντων μεταποίησης είναι τεράστιο, ισούται με το 1/10 του συνόλου της κινεζικής οικονομίας και δεν μπορεί να επεκταθεί περαιτέρω.
Η περαιτέρω ανάπτυξη μπορεί να είναι εξαιρετικά δύσκολη τώρα, καθώς πολλές από τις μεγαλύτερες αγορές εμφανίζουν σημάδια επιβράδυνσης μετά τις αλλεπάλληλες αυξήσεις επιτοκίων. Η πρόσφατη διολίσθηση του γουάν μπορεί βέβαια και πάλι να τονώσει τις εξαγωγές. Τις τελευταίες εβδομάδες η κυβέρνηση έδωσε έμφαση στα σχέδιά της να τονώσει το εγχώριο εμπόριο και όχι μόνο τις εξαγωγές. Στο μεταξύ έχουν παγιωθεί τα προβλήματα της Κίνας στον στεγαστικό τομέα. Η χώρα έχει πλημμυρίσει από ημιτελείς κατοικίες που παραμένουν κενές, με αποτέλεσμα να σημειώνει ραγδαία πτώση ο κατασκευαστικός τομέας που υπήρξε η μεγαλύτερη βιομηχανία της χώρας. Οι εργολάβοι είναι καταχρεωμένοι.
Την περασμένη εβδομάδα δύο κινεζικές εταιρείες ακινήτων κήρυξαν στάση πληρωμών στο χρέος τους σε ξένους πιστωτές. Η πτώση των τιμών των κατοικιών, που είναι και το σημαντικότερο περιουσιακό στοιχείο των κινεζικών νοικοκυριών, έχει αναγκάσει εκατοντάδες εκατομμύρια νοικοκυριά σε όλη τη χώρα να επιδεικνύουν εξαιρετικά μεγάλη προσοχή στις δαπάνες τους. Οι περιφερειακές αρχές της χώρας, που προχώρησαν σε εκτεταμένες δαπάνες στη διάρκεια της πανδημίας, είναι τόσο υπερχρεωμένες τώρα ώστε δυσκολεύονται να παρέχουν τις βασικές υπηρεσίες υγείας στους κατοίκους της περιοχής τους και να καταβάλλουν μισθούς και συντάξεις στους δημοσίους υπαλλήλους.
