Η διάσωση, ή η κατάρρευση, της Ανώνυμης Ναυτιλιακής Εταιρείας Κρήτης (ΑΝΕΚ) αναμένεται να διαμορφώσει ένα νέο τοπίο στην ελληνική ακτοπλοϊκή βιομηχανία και να έχει είτε θετικές είτε αρνητικές επιπτώσεις για επιχειρήσεις, επιβάτες και νησιωτικές κοινωνίες, ανάλογα με την έκβασή της.
Αυτός είναι ο λόγος που τις μέρες αυτές η Seajets και συμφέροντα που συνδέονται με αυτήν προσπαθούν να εμποδίσουν τη διάσωση της ΑΝΕΚ μέσω της απορρόφησής της από την Attica Group. Πρόκειται για μια μάχη στην οποία εμπλέκονται άμεσα ή έμμεσα η ΑΝΕΚ, η Seajets, οι Μινωικές Γραμμές του ομίλου Γκριμάλντι αλλά και οι πιστωτές της ΑΝΕΚ, δηλαδή οι Πειραιώς, Alpha Bank, Attica Bank και Cross Ocean, που ταυτόχρονα ελέγχουν και περίπου το 35% του μετοχικού κεφαλαίου της κλυδωνιζόμενης ακτοπλοϊκής.
Η ΑΝΕΚ εδώ και πολύ καιρό παράγει ζημίες οι οποίες πλέον, μετά και την αύξηση των καυσίμων, υπολογίζεται ότι προσμετρούνται σε εκατομμύρια μηνιαίως, ενώ τα χρέη της προς τους προμηθευτές ξεπερνούν τα 50 εκατ. και οι υποχρεώσεις προς τους πιστωτές έχουν υπερβεί τα 300 εκατ. ευρώ. Κατά την τελευταία χρήση (2022) είχε περαιτέρω μείωση του περιθωρίου κέρδους (EBITDA) σε μόλις 0,4%, ενώ το κεφάλαιο κίνησης της εταιρείας και του ομίλου παρέμεινε αρνητικό και μάλιστα στα -283,8 εκατ. και -272,8 εκατ. αντιστοίχως, με τα ίδια κεφάλαια εταιρείας και ομίλου να είναι αρνητικά κατά -75 εκατ. και -61,4 εκατ. αντιστοίχως.
Καταφέρνει λοιπόν και συνεχίζει να λειτουργεί εξαιτίας των ταμειακών ροών που παράγει η κοινοπρακτική λειτουργία της με την Attica Group, η οποία ξεκίνησε πριν από περίπου 12 χρόνια, στις γραμμές της Αδριατικής και της Κρήτης, εξηγούν τραπεζικές πηγές. Χρηματοδοτείται δηλαδή de facto από την κοινοπραξία με την Attica, η οποία περίπου προ ενός έτους ήρθε σε συμφωνία με τους μετόχους και τους πιστωτές της ΑΝΕΚ προκειμένου να τη διασώσει απορροφώντας την, προσφέροντας 80 εκατ. στις τράπεζες υπό τη μορφή ανάληψης χρεών της ΑΝΕΚ και ποσοστό της τάξεως του 11,5% των μετοχών της Attica Group στους μετόχους της ΑΝΕΚ.
Οι θέσεις των πιστωτών και το στοίχημα διάσωσης της ΑΝΕΚ.
Η συμφωνία, που πρέπει να λάβει την έγκριση της Επιτροπής Ανταγωνισμού στις 12 Ιουλίου, εξετάζεται υπό το πλαίσιο των προβλεπόμενων περί διάσωσης (failing firm). Σε αυτή την περίπτωση, έγκριση σημαίνει πως η συμφωνία προχωράει χωρίς να απαιτηθεί η παραμικρή αλλαγή στον τρόπο λειτουργίας των δύο εταιρειών, δηλαδή ενδεχόμενη απόσυρση από γραμμές ή πώληση πλοίων. Οι υπηρεσίες της Επιτροπής Ανταγωνισμού εισηγήθηκαν αρμοδίως την έγκριση της συμφωνίας ως συμφωνίας διάσωσης πριν από μερικές μέρες, αναγνωρίζοντας πως τηρεί όλες προϋποθέσεις. Μία από αυτές είναι να μην υπάρχει άλλη βιώσιμη εναλλακτική πρόταση εξαγοράς ή συγχώνευσης.
Ωστόσο, εταιρείες που συνδέονται με συμφέροντα του επικεφαλής της Seajets Μάριου Ηλιόπουλου κατέθεσαν πρόταση εξαγοράς προς τις τράπεζες και τους μετόχους της ΑΝΕΚ, η οποία παρελήφθη μία-δύο ημέρες μετά την εισήγηση, αναφέρουν τραπεζικές πηγές και κύκλοι της ΑΝΕΚ.
Η πρόταση αυτή, που χαρακτηρίστηκε όψιμη, απορρίφθηκε, καθώς κρίθηκε ως έχουσα σημαντικότατα ρίσκα εκτέλεσης, μελλοντικής λειτουργίας αλλά και χαμηλού τιμήματος. Αν και οι πληροφορίες αναφέρουν πως οι συνδεόμενες με τον επιχειρηματία εταιρείες ενδέχεται να καταθέσουν βελτιωμένη προσφορά, οι πιστωτές και οι μέτοχοι της ΑΝΕΚ κρίνουν πως ο χρόνος που θα απαιτηθεί προκειμένου να προχωρήσει αυτή η συμφωνία, πέρα δηλαδή και από τα παραπάνω προβλήματα, θα οδηγήσει νομοτελειακά σε κατάρρευση την ακτοπλοϊκή. Αποδίδουν λοιπόν τις ενέργειες Ηλιόπουλου σε προσπάθειά του να αλλάξει το μοντέλο έγκρισης της συμφωνίας από την Επιτροπή Ανταγωνισμού, ούτως ώστε αυτή να ζητήσει μέτρα από το νέο σχήμα, δηλαδή πώληση πλοίων και έξοδο από κάποιες γραμμές που εξυπηρετεί. Ωστόσο, μια τέτοια εξέλιξη, εφόσον γινόταν αποδεκτή από την Attica, θα μεταφραζόταν σε σημαντική επιδείνωση των δικών της μεγεθών.
Και γι’ αυτόν τον λόγο, εάν στις 12 Ιουλίου, οπότε συνεδριάζει για να λάβει τις τελικές αποφάσεις της η Επιτροπή, οι πρωτοβουλίες Ηλιόπουλου ερμηνευθούν ως βιώσιμη εναλλακτική πρόταση και ζητηθούν μέτρα για την έγκριση της απορρόφησης της ΑΝΕΚ από την Attica, η τελευταία όχι μόνο θα φύγει από το τραπέζι, αλλά θα αποσυρθεί και από την κοινοπραξία της με την ΑΝΕΚ προκειμένου να αποφύγει την «επιμόλυνσή» της, όπως χαρακτηριστικά αναφέρουν κάποιες πηγές, από την κατάρρευση της κρητικής εταιρείας. Αυτός είναι ίσως και ο λόγος που, σύμφωνα με ναυλομεσίτες, η Attica τις προηγούμενες μέρες βγήκε στην αγορά αναζητώντας να ναυλώσει δύο μεγάλα πλοία που εικάζεται πως σκοπεύει να χρησιμοποιήσει για να αντικαταστήσει τα πλοία της ΑΝΕΚ σε περίπτωση που η συμφωνία καταρρεύσει.
Η κρίσιμη συνεδρίαση στις 12 Ιουλίουκαι η ακτοπλοϊκή του 1,3 δισ. ευρώ
Στη σχετική έρευνα της Επιτροπής Ανταγωνισμού που ξεκίνησε πέρυσι τον Οκτώβριο προκειμένου να αποφανθεί επί της συμφωνίας διάσωσης της ΑΝΕΚ με απορρόφηση από την Attica, παρατηρήσεις και ενστάσεις κατέθεσαν όχι μόνον η Seajets αλλά και οι Μινωικές Γραμμές, συμφερόντων του ιταλικού ομίλου Γκριμάλντι, ο οποίος πρόσφατα απέκτησε τον έλεγχο του λιμανιού της Ηγουμενίτσας και του λιμανιού του Ηρακλείου Κρήτης. Δηλαδή τα δύο βασικά λιμάνια από τα οποία επιχειρεί στις γραμμές της Αδριατικής και της Κρήτης αντιστοίχως, ανταγωνιζόμενος την κοινοπραξία της Attica με την ΑΝΕΚ.
Σε περίπτωση που η ΑΝΕΚ καταρρεύσει, οι Μινωικές Γραμμές θα έχουν την ευκαιρία να αυξήσουν τα μερίδιά τους στις δύο αυτές αγορές αλλά και να αποκτήσουν ίσως κάποιο από τα πλοία της, όταν και εφόσον αυτά βγουν σε πλειστηριασμούς από τους πιστωτές. Εχουν άλλωστε επανειλημμένως αξιώσει να φύγει ένα πλοίο της κοινοπραξίας από την Κρήτη, ενώ ο ίδιος ο Εμανουέλε Γκριμάλντι έχει δηλώσει πως θέλει να ισχυροποιηθεί στα Χανιά.
Σε περίπτωση που η ΑΝΕΚ καταρρεύσει, οι Μινωικές Γραμμές θα έχουν την ευκαιρία να αυξήσουν τα μερίδιά τους στις γραμμές της Αδριατικής και της Κρήτης.
Από την πλευρά της η Seajets εκτιμάται πως, αν ζητηθούν μέτρα προκειμένου να εγκριθεί η εξαγορά, θα επιδιώξει τη μερική έξοδο της Attica Group από τις γραμμές των Κυκλάδων, που αποτελούν την κύρια αγορά της, ανεξαρτήτως βεβαίως του γεγονότος ότι η ΑΝΕΚ δεν έχει καμία σχέση με τις Κυκλάδες. Επιπλέον, θα έχει την ευκαιρία να αγοράσει πλοία, όπως εκτιμούν παράγοντες της αγοράς, είτε προχωρήσει τελικά η απορρόφηση της ΑΝΕΚ από την Attica με μέτρα είτε καταρρεύσει η ΑΝΕΚ πλήρως.
Για την τοπική κοινωνία της Κρήτης, όμως, και ειδικά για τα Χανιά, η επιβίωση της ΑΝΕΚ είναι κρίσιμης σημασίας, όχι μόνο για λόγους ιστορικούς και γοήτρου, αλλά και για λόγους που συνδέονται με μακροχρόνιες συνεργασίες. Γι’ αυτό άλλωστε το Επιχειρηματικό Επιμελητήριο Χανίων εξέδωσε αυτή την εβδομάδα ανακοίνωση με την οποία ζητάει την επίσπευση των διαδικασιών ολοκλήρωσης της συμφωνίας διάσωσης της ΑΝΕΚ στις 12 Ιουλίου. Οι πιστωτές προφανώς και επιδιώκουν την ανάκτηση αξίας τόσο μέσα από την ανάληψη δανεισμού από την Attica όσο και μέσα από την υπεραξία που θα αποκτήσουν οι μετοχές της Attica που θα λάβουν.
Υπενθυμίζεται πως ήδη η Attica Group σε όρους επιχειρηματικής αξίας (EV) αποτιμάται άνω του 1,1 δισ. ευρώ, ενώ υπό την προοπτική μεγέθυνσής της και επιτυχούς εκτέλεσης του επιχειρησιακού σχεδίου της αναμένεται να ξεπεράσει και το 1,3 δισ. μεσοπρόθεσμα.
