Λίγα μόλις χιλιόμετρα από την πυκνοκατοικημένη Ναντέρ, επίκεντρο των ταραχών που ξέσπασαν τις τελευταίες ημέρες στη Γαλλία με αφορμή τον θάνατο ενός 17χρονου Γαλλοαλγερινού από πυρά αστυνομικού, ο χρηματοπιστωτικός τομέας ανθεί. Το φιλόδοξο πλάνο του προέδρου Μακρόν για την προσέλκυση επενδυτών φωτίζει ακόμη περισσότερο το χάσμα μεταξύ προνομιούχων και μη και κινδυνεύει να αυξήσει τις κοινωνικές εντάσεις. Για μια ακόμη φορά η Γαλλία εμφανίζεται βαθιά διχασμένη. Ο θάνατος του εφήβου έβγαλε στον δρόμο χιλιάδες ανθρώπους και επανέφερε στο προσκήνιο την ανισότητα και την πικρία μιας «δεύτερης Γαλλίας», εκείνης των προαστίων, που πλήττεται από τον αυξανόμενο πληθωρισμό και την κλιμακούμενη στεγαστική κρίση.
Κι ενώ ο Μακρόν φέρεται να παραμέλησε τη δέσμευσή του για τον περιορισμό του φυλετικού και οικονομικού χάσματος, όλα δείχνουν ότι υλοποίησε στο έπακρο μια άλλη υπόσχεση: να διασφαλίσει δηλαδή ότι το Παρίσι θα πάρει σταδιακά τη θέση του Λονδίνου ως παγκόσμιο χρηματοοικονομικό κέντρο. Με φόντο το Βrexit, o πρώην τραπεζίτης Μακρόν έβαλε στόχο να μετατρέψει το Παρίσι στο νέο οικονομικό εφαλτήριο της Ευρώπης. «Οταν ανέλαβε πριν από έξι χρόνια είχε μια ξεκάθαρη στρατηγική, να γίνει ο κύριος ωφελημένος του Brexit»», λέει αξιωματούχος του υπουργείου Οικονομικών. Και αυτό έπραξε. Το μεγαλύτερο κέρδος της Γαλλίας στις χρηματοοικονομικές υπηρεσίες προήλθε από τις πέντε μεγάλες αμερικανικές επενδυτικές τράπεζες, οι οποίες έχουν μεταφέρει τουλάχιστον 1.600 υπαλλήλους στο Παρίσι, σύμφωνα με τους Financial Times. Το 2021, μια ετήσια μελέτη της EY διαπίστωσε ότι η Γαλλία ξεπέρασε το Ηνωμένο Βασίλειο ως προς τον αριθμό των αμερικανικών άμεσων επενδύσεων στις χρηματοπιστωτικές υπηρεσίες που κατευθύνονται στην Ευρώπη.
To Παρίσι ήταν ανέκαθεν ελκυστικός επενδυτικός προορισμός, συγκεκριμένες πολιτικές του Μακρόν, ωστόσο, ενίσχυσαν την τάση. Οι αξιωματούχοι περιγράφουν μια στρατηγική τριών πυλώνων. Ο πρώτος επικεντρώθηκε στη φορολογική μεταρρύθμιση. Ενώ το Ηνωμένο Βασίλειο μόλις αύξησε τον εξαιρετικά χαμηλό εταιρικό φόρο του 19% στο 25%, η Γαλλία μείωσε τον δικό της τα τελευταία χρόνια από το 33%, επίσης στο 25%, ενώ επέβαλε φοροαπαλλαγές έως και 50% για ξένα στελέχη και ομογενείς που επιστρέφουν στην πατρίδα. Το αποτέλεσμα ήταν μια παγκόσμια εισροή στελεχών: η Bank of America στο Παρίσι, για παράδειγμα, απασχολεί σήμερα περίπου 600 υπαλλήλους από 49 διαφορετικές χώρες, από 70 πριν από λίγα χρόνια. Ο δεύτερος πυλώνας του Μακρόν σχετίζεται με την ανταγωνιστικότητα. Παράλληλα με την αμφιλεγόμενη αλλά κρίσιμη αναθεώρηση των συντάξεων για την αύξηση της ηλικίας συνταξιοδότησης από τα 62 στα 64 έτη, μια σειρά μεταρρυθμίσεων στην αγορά εργασίας καθιστά πιο ευέλικτους τους όρους πρόσληψης, απόλυσης και απασχόλησης. Ο τρίτος ήταν η πολιτική σταθερότητα, έστω κι αν ο Μακρόν δύσκολα μπορεί να διεκδικήσει εσχάτως τον ρόλο του δημοφιλούς ηγέτη. Παρ’ όλα αυτά θα βρίσκεται στο Μέγαρο των Ηλυσίων μέχρι το 2027, ενώ ο υπουργός Οικονομικών του, Μπρινό Λε Μερ, παραμένει στον ρόλο του εδώ και έξι χρόνια.
Οι απογοητευμένοι χρηματοδότες αντιπαραβάλλουν τη σταθερότητα της Γαλλίας, με την πολιτική αναταραχή του Ηνωμένου Βασιλείου, που άλλαξε τρεις πρωθυπουργούς σε λιγότερο από δύο χρόνια. Υπάρχουν ωστόσο και «αγκάθια» στο όραμα Μακρόν. Οι τραπεζίτες παραδέχονται ότι το επίπεδο των υπό διαχείριση περιουσιακών στοιχείων που έλκει το Παρίσι δεν ανταποκρίνεται στις προσδοκίες. Μια άλλη απογοήτευση ήταν η πτώση των εισερχομένων επενδύσεων, σύμφωνα με στοιχεία της EY. Μετά το ρεκόρ της Γαλλίας το 2021, το Η.Β. παρέμεινε ο πιο ελκυστικός προορισμός της Ευρώπης για επενδύσεις σε χρηματοοικονομικές υπηρεσίες το 2022. Επιπλέον, ο ενθουσιασμός της να γίνει το νέο χρηματοπιστωτικό κέντρο της Ευρώπης, την οδήγησε σε επικίνδυνες καταστάσεις. Η Binance, το μεγαλύτερο ανταλλακτήριο κρυπτονομισμάτων στον κόσμο, επέλεξε το Παρίσι ως ευρωπαϊκό του κόμβο πέρυσι, έκτοτε όμως βρέθηκε στο μικροσκόπιο της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς των ΗΠΑ. Ο μεγαλύτερος κίνδυνος από όλους, ωστόσο, παραμένει κοινωνικός. Στη διχασμένη Γαλλία του Μακρόν, η κατάσταση παραμένει έκρυθμη.
