Η βαρετή συζήτηση για τέσσερις έναντι πέντε εργάσιμων ημερών θα πρέπει να αντικατασταθεί από την εστίαση στην ευελιξία και την ατομική αυτονομία. Τα νοικοκυριά με μόνο ένα εισόδημα αποτελούν παρελθόν. Οταν και οι δύο σύντροφοι εργάζονται, χρειάζονται άλλα μοντέλα. Το εργατικό δυναμικό είναι σπάνιο στη Γερμανία περισσότερο από κάθε άλλη περίοδο μετά το Wirtschaftswunder (οικονομικό θαύμα), και δεν είναι η μόνη χώρα. Σήμερα, ειδικά οι νεότερες γενιές θέλουν να εργάζονται λιγότερο και να έχουν περισσότερο ελεύθερο χρόνο. Ωστόσο μπορεί να μην είναι αλήθεια. Τα αποτελέσματα αντιπροσωπευτικών ερευνών στη Γερμανία δείχνουν ότι, κατά μέσον όρο, στις μέρες μας οι άνθρωποι δεν θέλουν να εργάζονται λιγότερες ώρες. Για τους άνδρες, οι επιθυμητές ώρες εργασίας έχουν μειωθεί, αλλά ελαφρώς, κατά μία έως δύο ώρες την εβδομάδα. Αντίστοιχα, έρευνες έχουν δείξει ότι μόνο μια μικρή μειοψηφία εργαζομένων πλήρους απασχόλησης θα προτιμούσε να στραφεί σε τετραήμερη εβδομάδα. Αυτό όμως γίνεται σαφής πλειοψηφία εάν δεν μειωθεί ο μισθός τους. Αυτή η αποζημίωση δεν θα ήταν απαραίτητη εάν, όπως στο βελγικό μοντέλο, οι ώρες εργασίας της πέμπτης ημέρας κατανεμηθούν στις υπόλοιπες τέσσερις. Μαζί με τα διαλείμματα και τους χρόνους μετακίνησης, ωστόσο, αυτό θα ξεπερνούσε κατά πολύ τις δέκα ώρες την ημέρα. Τέτοιες μεγάλες ημέρες δεν ευνοούν τις επιδόσεις και οι ώρες λειτουργίας του νηπιαγωγείου δεν τις εξυπηρετούν.
Αυτό το μοντέλο χρόνου εργασίας είναι πιθανό να έχει ως αποτέλεσμα τη φροντίδα να επωμίζονται ακόμη πιο μονόπλευρα οι γυναίκες. Με μια πραγματική μείωση των ωρών εργασίας, η πλήρης αποζημίωση θα μπορούσε να δημιουργηθεί μόνο εάν η ωριαία παραγωγικότητα αυξανόταν ανάλογα. Θα μπορούσε κανείς σίγουρα να επιτύχει υψηλότερη παραγωγικότητα με μικρότερο χρόνο εργασίας: η παραγωγικότητα καθώς και η υγεία μπορεί να βλαφθούν όταν οι ώρες είναι πολλές.
Καλό θα ήταν ο καθένας να εργάζεται όσες ημέρες επιθυμεί μέσα στην εβδομάδα και να αμείβεται αναλόγως.
Ωστόσο, πιλοτικές μελέτες στην Ισλανδία ή πιο πρόσφατα στο Ηνωμένο Βασίλειο υποδηλώνουν ότι τελικά θα μπορούσε να επιτευχθεί πλήρης αποδοτικότητα με τέσσερις εργάσιμες ημέρες. Βέβαια, η συμμετοχή σε τέτοιες μελέτες είναι συνήθως εθελοντική. Οσοι είναι ήδη ευνοϊκά διακείμενοι σε μια τετραήμερη εβδομάδα είναι πιο πιθανό να συμμετάσχουν. Ολα αυτά μπορούν να φέρουν πρόοδο, αλλά τα ίδια αποτελέσματα θα ήταν δυνατά με πέντε ή τρεις ημέρες την εβδομάδα, αντί για τέσσερις. Οπότε καλό θα ήταν ο καθένας να εργάζεται όσες ημέρες επιθυμεί, τέσσερις, τρεις ή πέντε, και όσο πιο πολύ τόσο υψηλότερες να είναι οι αποδοχές του, αλλά χωρίς να στερείται την επαγγελματική του πρόοδο.
* Ο κ. Εντζο Βέμπερ είναι καθηγητής Οικονομικών στο Ινστιτούτο Εργασιακών Ερευνών της Γερμανίας. Το άρθρο δημοσιεύεται στην ιστοσελίδα socialeurope.eu.
