Ολο και περισσότερα κεφάλαια κατευθύνονται στον τομέα έρευνας και ανάπτυξης, τομέας-κλειδί για την καινοτομία, με τις δαπάνες στην Ελλάδα σε απόλυτα νούμερα να φθάνουν το 2021 στο υψηλότερο σημείο της τελευταίας δεκαετίας. Καθοριστική είναι η συμβολή του ιδιωτικού τομέα, καθώς οι σχετικές δαπάνες στις επιχειρήσεις ξεπερνούν το 1,2 δισ. ευρώ, αν και υπάρχουν εταιρείες, κυρίως μικρού μεγέθους, που είναι ακόμη αρκετά πίσω στον τομέα αυτό.
Ειδικότερα, σύμφωνα με τελικά στοιχεία που δημοσίευσε πρόσφατα το Εθνικό Κέντρο Τεκμηρίωσης και Ηλεκτρονικού Περιεχομένου, το 2021 οι συνολικές δαπάνες που πραγματοποιήθηκαν στην Ελλάδα για έρευνα και ανάπτυξη (Ε&Α) ανήλθαν σε 2,6 δισ. ευρώ από 2,5 δισ. ευρώ το 2020 (+6,1%) και 2,3 δισ. ευρώ το 2019, έτος πριν από την έλευση της πανδημίας. Το 2011 οι δαπάνες διαμορφώθηκαν στο 1,4 δισ. ευρώ και σταδιακά, ακόμη και τα χρόνια της κρίσης, άρχισαν να αυξάνονται.
Παρά τη βελτίωση, η Ελλάδα ακόμη υπολείπεται σε σύγκριση με άλλες ευρωπαϊκές χώρες, που επενδύουν περισσότερα κεφάλαια σ’ αυτόν τον κλάδο. Ετσι, η Ελλάδα κατατάσσεται στη 15η θέση μεταξύ των χωρών- μελών της Ε.Ε. («27») μετά την Πορτογαλία (3,6 δισ. ευρώ) και πριν από την Ουγγαρία (2,5 δισ. ευρώ), με τη Γερμανία να ηγείται της σχετικής κατάταξης (112,5 δισ.) και τη Γαλλία να την ακολουθεί (55,3 δισ.). Ο δείκτης «ένταση Ε&Α» που εκφράζει τις δαπάνες Ε&Α ως ποσοστό του ΑΕΠ, διαμορφώθηκε το 2021 στο 1,46% από 1,51% το 2020, γεγονός που οφείλεται στην αύξηση του ΑΕΠ κατά 9,8% στην Ελλάδα το 2021 σε σύγκριση με το 2020. Το αντίστοιχο ποσοστό του ευρωπαϊκού μέσου όρου (Ε.Ε. 27) διαμορφώθηκε το 2021 στο 2,26% και των χωρών της Ευρωζώνης στο 2,3%. Χαμηλά στην κατάταξη βρίσκεται η Λετονία (0,69%), η Μάλτα (0,64%) και η Ρουμανία (0,47%). Τη μεγαλύτερη συνεισφορά είχε το 2021 ο επιχειρηματικός τομέας, στον οποίο πραγματοποιήθηκαν δαπάνες για έρευνα και ανάπτυξη ύψους 1,24 δισ. ευρώ (0,69% του ΑΕΠ) παρουσιάζοντας αύξηση 8,3% σε σύγκριση με 2020. Οι επενδύσεις των επιχειρήσεων στον συγκεκριμένο κλάδο έχουν αυξηθεί κατακόρυφα την τελευταία δεκαετία, εάν ληφθεί υπόψη πως το 2013 οι δαπάνες ανέρχονταν σε 488,6 εκατ. ευρώ, καταφέρνοντας το 2018 να σπάσουν το φράγμα του 1 δισ.ε υρώ. Οι δαπάνες Ε&Α του έτους 2021 στον τομέα των επιχειρήσεων χρηματοδοτήθηκαν κατά 74,4% από ίδια κεφάλαια.
Σύμφωνα με τα αποτελέσματα της στατιστικής έρευνας του ΕΚΤ, αυξημένες είναι οι δαπάνες στον κρατικό τομέα (π.χ. ερευνητικά κέντρα που εποπτεύονται από τη Γενική Γραμματεία Ερευνας και Καινοτομίας) όπου πραγματοποιήθηκαν δαπάνες ύψους 590 εκατ. ευρώ (+9,9%), ενώ στον τομέα τριτοβάθμιας εκπαίδευσης (πανεπιστήμια κ.λπ.) οι δαπάνες Ε&Α κινήθηκαν στα περυσινά επίπεδα και ανήλθαν στα 795,1 εκατ. ευρώ.
Στον τομέα των ιδιωτικών μη κερδοσκοπικών ιδρυμάτων οι αντίστοιχες δαπάνες ανήλθαν σς 15,24 εκατ. ευρώ.
