Οι αναλυτές προειδοποιούν για μια νέα εποχή αστάθειας στις παγκόσμιες τιμές των τροφίμων, με φόντο έναν καταστροφικό συνδυασμό παραγόντων. Οι ακραίες καιρικές συνθήκες, η στόχευση της Ρωσίας στις προμήθειες σιτηρών στην Ουκρανία και τα προστατευτικά εμπόδια που υψώνουν ολοένα και περισσότερες χώρες στο εμπόριο τροφίμων καθιστούν τις προμήθειες τροφίμων δυσκολότερες.
«Αυτή είναι η νέα κανονικότητα τώρα, περισσότερη αστάθεια και λιγότερη προβλεψιμότητα στις τιμές εμπορευμάτων και τροφίμων», λέει ο Ντένις Βοσνεσένσκι, αναλυτής εμπορευμάτων στη Rabobank της Αυστραλίας.
Τον περασμένο μήνα η Ρωσία αποχώρησε από τη συμφωνία για τα σιτηρά της Μαύρης Θάλασσας και ο δείκτης τιμών τροφίμων των Ηνωμένων Εθνών αυξήθηκε τον Ιούλιο, διακόπτοντας την πολύμηνη πτωτική τάση του. Η ξηρασία στην Ινδία, στην Ινδονησία και σε άλλους ασιατικούς εξαγωγείς τροφίμων έχει οδηγήσει σε μικρότερες συγκομιδές, με αποτέλεσμα οι κυβερνήσεις να απαγορεύουν την εξαγωγή βασικών τροφίμων, προκαλώντας περαιτέρω αναταραχή.
Σε σύγκριση με τις αρχές του 2020, οι τιμές των τροφίμων είναι αυξημένες κατά 30% περίπου στην Ευρώπη και 23% στις ΗΠΑ, διακυμάνσεις που είχαν δυσανάλογα αρνητικό αντίκτυπο στους μικρούς αγρότες και στις χώρες χαμηλού εισοδήματος. Πέρυσι, πάνω από 700 εκατομμύρια άνθρωποι αντιμετώπισαν πείνα και 2,4 δισεκατομμύρια άνθρωποι δεν είχαν πρόσβαση σε επαρκή και θρεπτικά τρόφιμα όλο τον χρόνο, σύμφωνα με τα Ηνωμένα Εθνη.
Φέτος, η βασική πηγή αναταραχής στις τιμές των τροφίμων ήταν τα έντονα καιρικά φαινόμενα. Τα κύματα καύσωνα έσπασαν ρεκόρ στην Κίνα, οι πυρκαγιές μαίνονται στη Νότια Ευρώπη και στη Βόρεια Αφρική και ο Ιούλιος ήταν ο πιο ζεστός μήνας που έχει καταγραφεί ποτέ. Υπάρχουν αυξημένες πιθανότητες για ταυτόχρονες απώλειες καλλιεργειών σε διάφορα μέρη του κόσμου, προειδοποιούν οι αναλυτές. Ο πόλεμος και η λήξη της συμφωνίας για τα σιτηρά στη Μαύρη Θάλασσα αύξησαν με τη σειρά τους τις τιμές του καλαμποκιού και της σόγιας, ενώ ενέτειναν τον εμπορικό προστατευτισμό από χώρες όπως η Ινδία.
Μέσα σε όλα αυτά υπάρχει και το αόρατο κόστος. Οι εταιρείες αναγκάζονται να δαπανήσουν χρήματα σε ασφαλιστήρια συμβόλαια για να αντιμετωπίσουν τις δύσκολες καιρικές συνθήκες και να επενδύσουν σε νέους προμηθευτές. Η επίμονη ξηρασία έχει μειώσει τα επίπεδα των υδάτων σε βασικές ναυτιλιακές διαδρομές, όπως η διώρυγα του Παναμά και ο Ρήνος στην Ευρώπη. Και υπάρχει, τέλος, το κόστος βιωσιμότητας, καθώς οι χώρες επιδιώκουν να επιτύχουν στόχους καθαρών μηδενικών εκπομπών. «Το ευρύ φάσμα των παραγόντων καθιστά ακόμη πιο δύσκολο να προβλέψουμε πόσο ασταθείς θα είναι οι τιμές στο μέλλον», λένε ειδήμονες της Barclays.
