Δύο φορές άλλαξε χέρια σε διάστημα περίπου επτά μηνών η «Παυλίδης Μάρμαρα – Γρανίτες», της οποίας το λευκό μάρμαρο εντοπίζεται σε πολυάριθμα κτίρια, όπως στη νέα πτέρυγα της αμερικανικής πρεσβείας στην Αθήνα, στη μαρίνα Βουλιαγμένης και σε μεγάλο αριθμό κτιρίων σε ΗΠΑ, Ασία και Μέση Ανατολή.
Αρχές της χρονιάς, ύστερα από διαπραγματεύσεις που διήρκεσαν περίπου ένα χρόνο, το επενδυτικό fund ECM Partners εξαγόρασε τη μαρμαροβιομηχανία της Δράμας από τους τρεις βασικούς μετόχους της Χριστόφορο, Χριστίνα και Κυριάκο Παυλίδη. Εδώ και μερικές όμως ημέρες, ο πλήρης έλεγχος του επιχειρηματικού ομίλου, που εξάγει σε περισσότερες από 40 χώρες, επέστρεψε σε έναν από τους τρεις αρχικούς μετόχους της, τον Χριστόφορο Παυλίδη.
Πρόκειται για μία από τις ταχύτερες συναλλαγές πώλησης και επαναγοράς επιχείρησης αυτού του μεγέθους στα ελληνικά χρονικά. Την επανεξαγορά, όπως εξηγεί στη συνέντευξή του στην «Κ» ο κ. Παυλίδης, υπαγόρευσαν όχι μόνον οι συνθήκες που δημιουργήθηκαν στην εταιρεία μετά την «έξοδο» της οικογένειας, αλλά και λόγοι συναισθηματικοί. Τη δραμινή εταιρεία, που αποτελεί σήμερα έναν από τους βασικούς παραγωγούς λευκού μαρμάρου παγκοσμίως, ίδρυσε το 1980 ο Ευκλείδης Παυλίδης. Εκτοτε, τα ηνία της κρατάει η οικογένεια Παυλίδη και από το 2012, με εξαίρεση τους τελευταίους επτά μήνες, τη διοίκησή της ασκεί ο Χριστόφορος Παυλίδης από τη θέση του διευθύνοντος συμβούλου. Ο κ. Παυλίδης, που το προσεχές διάστημα αναμένεται να επιστρέψει στα καθήκοντά του ως CEO, τονίζει στην «Κ» ότι η επανεξαγορά του 100% της μαρμαροβιομηχανίας από το ECM Partners υπήρξε απόφαση ζωής, αλλά και ένα ιδιαίτερα δύσκολο εγχείρημα λόγω και του υψηλού κόστους χρήματος. Πλέον προτεραιότητα, όπως τονίζει, είναι η ενίσχυση των υψηλών ρυθμών ανάπτυξης της βιομηχανίας, που εμφάνισε το 2022 ενοποιημένο κύκλο εργασιών 103 εκατ. ευρώ και λειτουργικά κέρδη (Ebitda) 36 εκατ. ευρώ.
– Γιατί αποκτήσατε τον πλήρη έλεγχο της «Παυλίδης Μάρμαρα – Γρανίτες»;
– Η απόφασή μου να προβώ σε αυτή την ενέργεια δεν ήταν καθόλου εύκολη ούτε επιχειρηματικά, λόγω του υψηλού της ρίσκου, ούτε όμως και συναισθηματικά. Την εταιρεία την αισθάνομαι σαν παιδί μου, δημιούργημά μου, καθώς τα τελευταία 10 χρόνια είχα την ευθύνη του management, επιτυγχάνοντας να τη μεγαλώσω και να αναδείξω τη δυναμική της. Οι χειρισμοί του fund, το οποίο ήρθε σε ρήξη με το management, ήταν καθοριστικοί για να αναζωπυρώσουν την ιδέα της εξαγοράς, αν και αρχικά το εγχείρημα φαινόταν δύσκολο. Υπήρξε όμως απόφαση ζωής. Είχα ορισμένα πλεονεκτήματα, όπως το ότι γνωρίζω πλήρως την εταιρεία. Αρα μπορούσα σε σύντομο χρονικό διάστημα, χωρίς εκτεταμένο due diligence (σ.σ.: χρηματοοικονομικό έλεγχο) να την εξαγοράσω, ενώ ένας άλλος επενδυτής θα χρειαζόταν τουλάχιστον δέκα μήνες. Από την άλλη πλευρά, έπρεπε να καταφέρω να εξασφαλίσω χρηματοδότηση με καλούς όρους. Πρόκειται για άθλο σε μια εποχή με υψηλό κόστος χρήματος και διπλάσια επιτόκια, σε σχέση με πριν από δύο χρόνια. Και βέβαια θα έπρεπε να πετύχουμε μια αμοιβαία επωφελή συμφωνία με το fund. Η ανησυχία μου όμως για το μέλλον της εταιρείας και των ανθρώπων της υπήρξε η κινητήριος δύναμη για να παλέψω κάθε δυσκολία. Αισθάνθηκα μια μεγάλη ευθύνη προς τη Δράμα, τους εργαζομένους και προς τον πατέρα μου. Σε πολλούς έχω πει ότι είναι απόφαση και κίνηση ζωής, την οποία αφιερώνω στον πατέρα μου. Γι’ αυτούς τους λόγους και καθώς γνώριζα την εταιρεία εκ των έσω, κατάφερα μέσα σε ενάμιση μήνα να έρθω σε συμφωνία με την ECM, να βρω την απαιτούμενη χρηματοδότηση και να προχωρήσω στην επανάκτηση όλων των εταιρειών του ομίλου.
– Παρακολουθούσατε την πορεία της εταιρείας τους τελευταίους μήνες;
– Βέβαια. Ποτέ δεν έπαψα να ενδιαφέρομαι και να μαθαίνω νέα από τη στελεχική ομάδα του ομίλου, τους πρώην δηλαδή συνεργάτες μου, για την πορεία της εταιρείας, τον παλμό της αγοράς, ενώ αφουγκραζόμουν πάντα και τις ανησυχίες των εργαζομένων. Η περίοδος μετά την εξαγορά ήταν μεταβατική και πρωτόγνωρη, διότι οι καθημερινοί ρυθμοί άλλαξαν πλήρως. Ταυτόχρονα, όμως, υπήρξε και εποικοδομητική, καθώς είχα τη δυνατότητα απολογισμού και αναδιοργάνωσης.
Αισθάνθηκα μια μεγάλη ευθύνη προς τη Δράμα, τους εργαζομένους και προς τον πατέρα μου.
Τους τελευταίους μήνες υπήρξε κάμψη στις πωλήσεις, που ήταν σε συνδυασμό με την υποχώρηση της παραγωγής πρώτης ύλης από τα λατομεία, αλλά και ένα «μούδιασμα» της αγοράς. Αυτό έφερε σε άβολη, ίσως, θέση το fund έναντι του management και τροφοδότησε σενάρια για «τεμαχισμό» της εταιρείας και πώλησή της με σκοπό την άμεση αποεπένδυση.
Εμείς θεωρούμε το μάρμαρο μία ιδιαίτερα εξειδικευμένη δραστηριότητα, που σχετίζεται αμιγώς με τη γη.
Η παραγωγή δηλαδή ενός λατομείου μπορεί να υποχωρήσει παροδικά και στη συνέχεια να ενισχυθεί. Σκεφθείτε πως το καθαρό ποσοστό που η εταιρεία, μετά την εξόρυξη, λαμβάνει σε υψηλής ποιότητας υλικά, όπως τα μάρμαρα Ariston και Civec, είναι μόλις 3%.
– Ησασταν, πράγματι, εξαρχής αντίθετος με την απόφαση πώλησης της εταιρείας;
– Ηθελα λιγότερο από όλους να πωληθεί. Διοικώντας την εταιρεία για μια δεκαετία, γνώριζα την αναπτυξιακή της πορεία και την καταξίωσή της στη διεθνή αγορά. Ετσι, όταν άλλαξε χέρια, οι περισσότεροι αδυνατούσαν να αντιληφθούν πώς είχα συναινέσει για την πώλησή της. Από τη στιγμή που ολοκληρώθηκε η πώληση είχα εκδηλώσει το ενδιαφέρον μου για την εταιρεία. Οχι για να την εξαγοράσω, διότι το εγχείρημα έμοιαζε σχεδόν ακατόρθωτο, καθώς απαιτούνταν η εξασφάλιση υψηλής χρηματοδότησης και γι’ αυτό, αρχικά, είχα απευθυνθεί σε ομάδα επενδυτών. Η εξαγορά της εταιρείας δεν είχε, όπως ειπώθηκε, προσχεδιαστεί και ούτε αυτό θα ήταν δυνατό. Δεν θα πρέπει να ξεχνάμε ότι τα μεγάλα κάστρα πέφτουν από μέσα. Αυτός είναι και ο μεγαλύτερος κίνδυνος – όσο ισχυρός και να είναι κάποιος.
– Η πρώτη γενιά δημιουργεί, η δεύτερη ξοδεύει και η τρίτη καταστρέφει, αναφέρει ένα ρητό. Υπάρχει διάδοχη κατάσταση στην εταιρεία; Ποιο είναι το όραμά σας;
– Εμείς δεν είμαστε αυτή η περίπτωση. Υπό τη δεύτερη γενιά τα μεγέθη της εταιρείας τριπλασιάστηκαν. Διάδοχη κατάσταση υπάρχει και αυτή είναι η επόμενη γενιά που αυτή την περίοδο είναι επικεντρωμένη στις σπουδές της. Βέβαια, από τη στιγμή που έγινε η έξοδος από την εταιρεία, αρχές του χρόνου, η επόμενη γενιά άρχισε να προσανατολίζεται προς άλλη κατεύθυνση στο επιχειρείν. Πλέον, οι συνθήκες διαφοροποιούνται και δημιουργείται ένας μεγάλος όμιλος με βάση τη δραστηριότητα στο μάρμαρο.
Το όραμα ήταν και συνεχίζει να είναι το ίδιο, διότι αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι της μέχρι τώρα επιτυχίας μας. Ο στόχος μας είναι το όνομα Παυλίδης, πέρα από ηγέτης του λευκού μαρμάρου παγκοσμίως, να γίνει ταυτόσημο με έναν πανίσχυρο οργανισμό διεθνούς εμβέλειας στον ευρύτερο χώρο των φυσικών πετρωμάτων, ικανό να αντεπεξέλθει στις ανάγκες αλλά και τις απαιτήσεις της αγοράς του 21ου αιώνα. Θα συνεχίσουμε να υιοθετούμε τη στρατηγική και την εμπορική πολιτική που εφαρμόζεται πάνω από 30 χρόνια και από τους προηγούμενους. Σε αυτή έχει χτιστεί το πολύ υψηλό επίπεδο της φήμης της «Παυλίδης Μάρμαρα – Γρανίτες» και των υλικών της. Οπως και στην αξιοπιστία, τον σεβασμό και τις βαθιές σχέσεις εμπιστοσύνης και σεβασμού με συνεργάτες σε όλο τον κόσμο.
Εξετάζουμε να εξαγοράσουμε νέα κοιτάσματα σε Ελλάδα και εξωτερικό
– Ποια είναι τα επενδυτικά σας σχέδια, όχι μόνο στο μάρμαρο αλλά και στην ενέργεια; Εξετάζετε την εισαγωγή στο χρηματιστήριο ή εξαγορές άλλων εταιρειών;
– Στην παρούσα χρονική συγκυρία δεν υπάρχει καμία σκέψη εισαγωγής των μετοχών της «Παυλίδης Μάρμαρα – Γρανίτες» στο Χρηματιστήριο Αθηνών. Σαφώς υπάρχουν επενδυτικά σχέδια τα οποία χρηματοδοτούνται μέσω ενός συνδυασμού ιδίων και ξένων κεφαλαίων. Στον κλάδο του μαρμάρου εξετάζουμε εξαγορές νέων κοιτασμάτων στην Ελλάδα και σε χώρες του εξωτερικού, χωρίς να αποκλείεται να πραγματοποιήσουμε κάποια τέτοιου είδους συναλλαγή μέσα στους επόμενους μήνες. Στον τομέα της ενέργειας ήδη έχουν κατασκευαστεί αιολικά και φωτοβολταϊκά πάρκα ισχύος 80 MW. Επίσης, σε ώριμο στάδιο υπό υλοποίηση βρίσκονται έργα ΑΠΕ 120 ΜW τα οποία αντιστοιχούν σε επενδύσεις 130 εκατ. ευρώ σε χρονικό ορίζοντα δύο χρόνων. Στόχος μας είναι να ενισχύσουμε την παρουσία μας στην εγχώρια αγορά Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας και στην παραγωγή πράσινης ενέργειας.
– Πώς εκτιμάτε ότι θα διαμορφωθούν τα βασικά οικονομικά μεγέθη του 2023; Πώς διαμορφώνονται οι προοπτικές στην ελληνική και παγκόσμια αγορά μαρμάρου;
– Αναμφισβήτητα πρέπει να αναλογιστούμε τη γενικότερη ύφεση της αγοράς λόγω της γεωπολιτικής, οικονομικής και ενεργειακής κρίσης, οι οποίες έχουν «μουδιάσει» την παγκόσμια αγορά και ιδιαίτερα την ασιατική, που είναι ο άμεσος αποδέκτης του μαρμάρου που εξάγεται σε ακατέργαστη μορφή.
Ωστόσο, ύστερα από την εμφάνιση θετικών οικονομικών μεγεθών το 2022, με ενοποιημένο κύκλο εργασιών 103 εκατ. ευρώ και λειτουργικά κέρδη (Ebitda) 36 εκατ. ευρώ, αντίστοιχα το 2023 εκτιμούμε, παρά τη γενικότερη πτώση του κλάδου, ότι τα οικονομικά αποτελέσματα θα κυμανθούν σε υψηλά επίπεδα. Αυτό οφείλεται σαφώς και στην ακλόνητη ζήτηση και αναγνώριση των υλικών μας, καθώς και στην πιστότητα του πελατολογίου μας. Θετικές θα μπορούσαμε να χαρακτηρίσουμε και τις προοπτικές στην ελληνική αγορά, καθώς καθοριστική σημασία θα διαδραματίσει η σταδιακά ανοδική ζήτηση στον κλάδο της αγοράς ακινήτων, η οποία δημιουργεί νέες ευκαιρίες και επικείμενες συνεργασίες. Τα κοιτάσματα της «Παυλίδης Μάρμαρα-Γρανίτες» έχουν διάρκεια ζωής άνω των 50 χρόνων, ύστερα και από το ερευνητικό πρόγραμμα που πραγματοποιήσαμε την τελευταία τριετία.
– Ποια είναι τα σχέδια στον τομέα της οινοποιίας όπου δραστηριοποιείστε;
– Το «Κτήμα Παυλίδη» έχει μικρομεσαία ετήσια εκμετάλλευση που ανέρχεται σε 480.000 φιάλες, με την πρώτη ύλη να προέρχεται από τους ιδιόκτητους αμπελώνες μας. Διαθέτουμε επενδυτικό σχέδιο ύψους 3 εκατ. ευρώ, που έχει αντικείμενο την ανάπτυξη νέων χώρων ωρίμανσης και οινοποίησης, την επέκταση του οινοποιείου και των αμπελώνων. Και η συγκεκριμένη δραστηριότητα, που ανήκει στον τομέα των τροφίμων και ποτών, υπακούει στον διαρκή προσανατολισμό μου για επενδύσεις στην πραγματική οικονομία, στην παραγωγή και τον πρωτογενή τομέα και όχι σε χρηματοοικονομικούς τίτλους και ομόλογα.
Επαγγελματισμός και υψηλές προδιαγραφές
– Πώς μια ελληνική εταιρεία έχει καταφέρει να προμηθεύει με μάρμαρο όλο τον κόσμο; Ποιοι είναι οι βασικότεροι ανταγωνιστές σας;
– H τεχνογνωσία, ο υπερσύγχρονος τεχνολογικός εξοπλισμός, οι υψηλές προδιαγραφές, ο επαγγελματισμός, η αξιοποίηση των συγκριτικών πλεονεκτημάτων κάθε αγοράς, η σωστή διαχείριση και ανάδειξη των ιδιαίτερων χαρακτηριστικών κάθε υλικού της γκάμας μας, είναι κάποιες από τις παραμέτρους που τα μάρμαρα της εταιρείας μας κοσμούν εμβληματικά κτίρια και έργα σε όλο τον κόσμο. Η Ιταλία, η Ισπανία, η Τουρκία, η Αίγυπτος και οι ΗΠΑ αποτελούν παραδοσιακά τους μεγάλους παραγωγούς μαρμάρου. Ωστόσο, η μεγαλύτερη ποσότητα του περιζήτητου λευκού μαρμάρου εντοπίζεται κατεξοχήν στη Βόρεια Ελλάδα, στη Βόρεια Μακεδονία και την Ιταλία. Και είμαστε ιδιαίτερα περήφανοι που η εταιρεία μας με έδρα την περιοχή της Δράμας, στην οποία συγκεντρώνονται υψηλά αποθέματα πολύτιμων λευκών μαρμάρων, κατέχει από τα σημαντικότερα κοιτάσματα αυτών, όπως το φημισμένο Ariston, τα οποία έχουν βρει ιδιαίτερη θέση στις προτιμήσεις των καταναλωτών της παγκόσμιας αγοράς.
