Η ρωσική ελίτ εγκαταλείπει την Κύπρο και άλλους δημοφιλείς επενδυτικούς προορισμούς στην Ε.Ε., επαναπατρίζοντας περιουσιακά στοιχεία αξίας 50 δισ. δολαρίων. Αντιμέτωποι με διεθνείς κυρώσεις αλλά και πιέσεις από τον Ρώσο πρόεδρο Βλαντιμίρ Πούτιν να επαναπατρίσουν τον πλούτο τους, δεκάδες δισεκατομμυριούχοι έχουν αποσύρει περιουσιακά στοιχεία αξίας πολλών δισεκατομμυρίων από την Ευρώπη, μετά την εισβολή στην Ουκρανία.
Τον προηγούμενο μήνα, οι μέτοχοι των United Medical Group CY Plc και MD Medical Group Investments Plc, που ελέγχονται από τους μεγιστάνες Ιγκόρ Σίλοφ και Mαρκ Κούρτσερ, ενέκριναν τη μετακίνηση των εταιρειών από την Κύπρο στη Ρωσία. Η μεταφορά αυτή θα συμβάλει στην αύξηση της συνολικής αξίας των περιουσιακών στοιχείων που έχουν επανεγκατασταθεί από τους πλουσιότερους Ρώσους από τον Φεβρουάριο του 2022 σε τουλάχιστον 50 δισ. δολάρια, σύμφωνα με στοιχεία του Bloomberg.
Η μετατόπιση αυτή έρχεται σε ρήξη με μια πρακτική δεκαετιών των Ρώσων δισεκατομμυριούχων να διατηρούν τα περιουσιακά τους στοιχεία στην Ευρώπη, εκμεταλλευόμενοι τα φιλικά προς τους επενδυτές νομικά συστήματα, την ευκαιρία να λαμβάνουν μερίσματα σε ξένα νομίσματα και τους χαμηλούς φόρους. Πλέον τα ασφαλή «καταφύγια» για τους πλουσιότερους της Ρωσίας είναι ολοένα και λιγότερα, καθώς πολλοί από αυτούς αντιμετωπίζουν τις κυρώσεις των ΗΠΑ, του Ηνωμένου Βασιλείου ή της Ευρώπης.
«Αυτή τη στιγμή, η Ρωσία φαίνεται πιο φιλόξενη από το εξωτερικό», λέει η Νατάλια Κουζνέτσοβα, συνεργάτις της Business Solutions and Technologies, η οποία στο παρελθόν λειτουργούσε στη Ρωσία με την επωνυμία Deloitte.
Αντιμέτωπη με τις δυτικές κυρώσεις αλλά και τις πιέσεις Πούτιν, η ρωσική ελίτ μετακινεί περιουσιακά της στοιχεία, μετά την εισβολή στην Ουκρανία.
Η μεταφορά περιουσιακών στοιχείων που είναι εγγεγραμμένα σε τοποθεσίες όπως η Κύπρος, το Τζέρσεϊ και η Ελβετία, στη Ρωσία και σε χώρες που το Κρεμλίνο θεωρεί φιλικές, όπως τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και το Καζακστάν, ξεκίνησε αμέσως μετά την εισβολή. Μεταξύ των πρώτων κινήσεων ήταν οι οικογενειακές περιουσίες του δισεκατομμυριούχου λιπασμάτων Aντρέι Γκουριέφ και του μεγιστάνα του χάλυβα Βίκτορ Ρασνίκοφ από την Ελβετία και την Κύπρο στη Ρωσία. Αλλοι, όπως ο δισεκατομμυριούχος Ιγκόρ Αλτούσκιν, ακολούθησαν αργότερα. Ο μεγιστάνας της χαλυβουργίας Βλαντιμίρ Λίσιν και η μεταφορική Globaltrans Investment Plc μετακόμισαν στο Αμπου Ντάμπι από την Κύπρο, ενώ η δεύτερη μεγαλύτερη μεταλλευτική εταιρεία χρυσού της Ρωσίας Polymetal International Plc «μετακόμισε» στο Καζακστάν τον προηγούμενο μήνα.
Το Κρεμλίνο έχει ασκήσει πίεση στους πλουσιότερους Ρώσους να επαναπατρίσουν τα περιουσιακά τους στοιχεία από τις χώρες που αποκαλεί «μη φιλικές». «Η σύνδεση Ρωσίας – Κύπρου δεν λειτουργεί πολύ καλά τώρα όσον αφορά τις μεταφορές χρημάτων», δήλωσε ο Aλεξέι Κουσνέτσοφ, συνεργάτης της B1, η οποία στο παρελθόν λειτουργούσε στη Ρωσία με την επωνυμία Ernst & Young. «Αυτό λύνεται μεταβαίνοντας σε μια φιλική χώρα ή στη Ρωσία», πρόσθεσε.
Τον Αύγουστο, ο Πούτιν έδωσε εντολή στην κυβέρνηση να δημιουργήσει έναν μηχανισμό που θα επιτρέψει στη Ρωσία να ανακτήσει τον έλεγχο των ρωσικών εταιρειών. Για να προσελκύσει τους μεγιστάνες στην πατρίδα τους, το Κρεμλίνο έχει χρησιμοποιήσει κίνητρα, όπως οι τοπικές «υπεράκτιες» ζώνες χαμηλής φορολογίας που εισήγαγε το 2018 και συνεχώς βελτιώνει. Η Ρωσία αύξησε επίσης το κόστος διατήρησης περιουσιακών στοιχείων σε παραδοσιακούς «παραδείσους» όπως η Κύπρος ή η Μάλτα, ενώ τα διεθνή περιουσιακά στοιχεία που επιστρέφουν στη Ρωσία μπορούν να τύχουν φορολογικών πλεονεκτημάτων.
Δεν είναι μόνο οι δισεκατομμυριούχοι που μετατοπίζουν τις συμμετοχές τους – άλλοι Ρώσοι μεταφέρουν επίσης τα περιουσιακά τους στοιχεία στην πατρίδα τους. Εως και 115 εταιρείες μετακόμισαν σε εγχώριες «υπεράκτιες» ζώνες φέτος, αγγίζοντας συνολικά τις 254, δήλωσε ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομίας Ιλια Τορός στο 8ο Ανατολικό Οικονομικό Φόρουμ. Ορισμένες από τις μεγαλύτερες εταιρείες εμπορευμάτων και τεχνολογίας της Ρωσίας εξακολουθούν να είναι εγγεγραμμένες στην Ευρώπη. Η εταιρεία κατασκευής λιπασμάτων EuroChem Group AG, που ιδρύθηκε από τον δισεκατομμυριούχο Aντρέι Μελνιτσένκο, εδρεύει στο Τσουγκ της Ελβετίας, ενώ η γεωργική εταιρεία Ros Agro PLC μετέφερε την εισαγωγή της στο Καζακστάν και εργάζεται για να επανεγκατασταθεί από την Κύπρο.
