Νόμο του κράτους θα αποτελεί έως το τέλος της εβδομάδας η επαναφορά όλων των προσαυξήσεων του κατώτατου νομοθετημένου μισθού λόγω προϋπηρεσίας, οι γνωστές «τριετίες», που παρέμεναν «παγωμένες» από τις 14 Φεβρουαρίου 2012 και εφεξής.
Η διαδικασία ενεργοποίησης θα ξεκινήσει την 1η Ιανουαρίου 2024, με κερδισμένους όχι μόνο τους παλαιούς ασφαλισμένους, που «κουβαλούσαν» το δικαίωμα προσαύξησης από το παρελθόν, αλλά και τους νέους, που θα λάβουν την πρώτη αύξησή τους λόγω προϋπηρεσίας την 1η Ιανουαρίου 2027. Πρόκειται για περίπου 550.000 με 600.000 εργαζομένους που σήμερα, σύμφωνα με τα στοιχεία του συστήματος «Εργάνη», αμείβονται με τον κατώτατο μισθό, ήτοι 780 ευρώ τον μήνα.
Ο σχετικός νόμος αναμένεται να ψηφιστεί έως το τέλος της εβδομάδας και, όπως έχει διευκρινίσει το υπ. Εργασίας, δεν θα έχει αναδρομική ισχύ.
Παράλληλα, η διάταξη θα προβλέπει την άρση της αναστολής ισχύος διατάξεων συλλογικών συμβάσεων εργασίας και διαιτητικών αποφάσεων οι οποίες προβλέπουν σήμερα ή θα προβλέψουν στο μέλλον προσαυξήσεις προϋπηρεσίας (τριετίες, πενταετίες και γενικώς επιδόματα πολυετούς εργασίας). Αυτό στην πράξη σημαίνει πως στους ευνοημένους μισθωτούς του ιδιωτικού τομέα θα συμπεριληφθούν και περίπου 300.000 εργαζόμενοι που καλύπτονται από τις ισχύουσες σήμερα κλαδικές συμβάσεις.
Αντιθέτως, η πρωθυπουργική εξαγγελία, που έφερε την ενεργοποίηση της σχετικής διάταξης τουλάχιστον 1,5 με 2 χρόνια νωρίτερα από τα προβλεπόμενα, δεν αφορά μισθωτούς που δεν καλύπτονται από συλλογική σύμβαση σε ισχύ και λαμβάνουν μισθό υψηλότερο από τον κατώτατο.
Οπως επίσης δεν αφορά όλους τους μισθωτούς για το διάστημα μεταξύ 14 Φεβρουαρίου 2012 έως και 31 Δεκεμβρίου 2023, καθώς, όπως ξεκαθάρισε το υπουργείο Εργασίας, δεν μπορεί, και δεν θα έχει, αναδρομική ισχύ.
Στην πράξη, προκειμένου να υπολογιστεί το επίδομα προϋπηρεσίας, θα αναγνωριστεί ο χρόνος εργασίας που διανύθηκε από τον μισθωτό πριν από τις 14 Φεβρουαρίου 2012 και αυτός που θα διανυθεί μετά την 1η Ιανουαρίου 2024.
Κατά την παρουσίαση του μέτρου, το οποίο εξήγγειλε ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης κατά την ομιλία του στη ΔΕΘ, ο αρμόδιος υπουργός Εργασίας Αδωνις Γεωργιάδης αλλά και οι υφυπουργοί Πάνος Τσακλόγλου και Βασίλης Σπανάκης επισήμαναν ότι ο λόγος που η κυβέρνηση προχωράει νωρίτερα στο «ξεπάγωμα» των τριετιών είναι γιατί η οικονομία μας έχει μπει σε μια σειρά, η ανταγωνιστικότητά της έχει επανέλθει, οι εξαγωγές αυξάνονται, η προσέλκυση ξένων επενδύσεων πηγαίνει από ρεκόρ σε ρεκόρ, η ανεργία έχει μειωθεί δραστικά και οι ενδείξεις είναι ότι θα συνεχίσει να μειώνεται. Βέβαια, ο κ. Γεωργιάδης διευκρίνισε ότι θα ήταν μεγάλη ανοησία εκ μέρους του πολιτικού συστήματος, αλλά και της κοινωνίας από την άλλη πλευρά, εάν τινάζαμε στον αέρα αυτή την καλή πορεία. Για τον λόγο αυτόν, σύμφωνα με τον υπουργό Εργασίας, η υπό κατάθεση ρύθμιση θα προστατεύει τα δικαιώματα των εργαζομένων στον ιδιωτικό τομέα και θα επιταχύνει τη μισθολογική τους εξέλιξη, αλλά θα λαμβάνει υπόψη και την ανταγωνιστικότητα της ελληνικής οικονομίας και τη βιωσιμότητα των ιδιωτικών επιχειρήσεων στην Ελλάδα και άρα τη συνέχεια της καλής πορείας που έχουμε μέχρι σήμερα. Αναλυτικά, σύμφωνα και με τη γενική γραμματέα Εργασίας Αννα Στρατινάκη:
• Η διάταξη δεν θα έχει αναδρομικότητα. Το «ξεπάγωμα» αφορά περίπου 600.000 εργαζομένους του ιδιωτικού τομέα που αμείβονται με τον κατώτατο μισθό. Αφορά και τους εργαζομένους σε ΔΕΚΟ και στον ευρύτερο δημόσιο τομέα με συμβάσεις ιδιωτικού δικαίου αορίστου χρόνου (ΙΔΑΧ) και ορισμένου χρόνου (ΙΔΟΧ), όπως επίσης και εργαζομένους μερικής απασχόλησης, εφόσον η αμοιβή τους είναι στα όρια του κατώτατου και δεν ορίζεται κάτι αντίθετο από ειδική σύμβαση.
• Για όσους προσλήφθηκαν μετά το 2012, το «χτίσιμο» της προϋπηρεσίας θα γίνει από 1/1/2024. Αυτό σημαίνει πως η υποχρέωση για τους νέους εργαζομένους έρχεται εμπροσθοβαρώς.
• Οι παλαιοί εργαζόμενοι είναι οι πλέον κερδισμένοι, καθώς γι’ αυτούς συνεχίζει να μετρά ο ασφαλιστικός χρόνος από εκεί που σταμάτησε.
• Το ίδιο ισχύει και για όσους έχουν συλλογική σύμβαση εργασίας που είναι σε ισχύ, καθώς ο εργοδότης υποχρεούται να καταβάλει όλα όσα αναφέρονται στη σύμβαση.
• Για όσους έχουν ατομικές συμβάσεις, ισχύει η συμψηφιστική διαδικασία. Δηλαδή, οι προσαυξήσεις που μπορεί να έχουν λάβει κατά τη διάρκεια αυτής της 12ετίας που μεσολάβησε, αν είναι μεγαλύτερες από τις τριετίες που δικαιούνται, συμψηφίζονται.
• Οσοι δεν έχουν ούτε κλαδική ούτε ατομική σύμβαση καλούνται να διαπραγματευτούν με τους εργοδότες τους την αύξηση του μισθού τους, με τον νομοθετημένο κατώτατο μισθό και τις τριετίες που θα τον συνοδεύουν από 1/1/2024 να αποτελούν το «δίχτυ ασφαλείας» τους.
Το υπουργείο Εργασίας έδωσε στη δημοσιότητα και παραδείγματα, σύμφωνα με τα οποία:
Παράδειγμα Α: Υπάλληλος αμειβόμενος με τον κατώτατο μισθό που προσλήφθηκε την 1η Οκτωβρίου 2020. Μέχρι 31 Δεκεμβρίου 2023 η προϋπηρεσία δεν προσμετράται. Συνεπώς, θα συμπληρώσει την πρώτη τριετία την 1η Ιανουαρίου 2027, με τον μισθό του να διαμορφώνεται, με τα σημερινά επίπεδα, στα 858 ευρώ (780 ευρώ + 10%).
Παράδειγμα Β: Μάγειρας που προσλήφθηκε τον Οκτώβριο του 2005 και αμείβεται με την ισχύουσα κλαδική σύμβαση των ξενοδοχοϋπαλλήλων είχε αποδοχές 944,44 ευρώ. Από τον Αύγουστο 2024 οι αποδοχές του θα διαμορφωθούν σε 996,11 ευρώ.