Με τον φορολογικό συντελεστή 22% που ισχύει για τις επιχειρηματικές δραστηριότητες θα φορολογούνται τα έσοδα από τις βραχυχρόνιες μισθώσεις για όσους εκμεταλλεύονται πάνω από δύο ακίνητα. Επίσης, στο πλαίσιο της πλήρους εξομοίωσης της φορολόγησης με τον ξενοδοχειακό κλάδο προβλέπεται η επιβολή ΦΠΑ 13%, τέλους διαμονής και τέλους παρεπιδημούντων. Για όσους εκμεταλλεύονται έως δύο ακίνητα μέσω βραχυχρόνιων μισθώσεων παραμένει σε ισχύ το σημερινό καθεστώς και φορολογούνται για έσοδα από εκμίσθωση ακινήτων και μόνο. Το Ξενοδοχειακό Επιμελητήριο κάνει λόγο για «ένα πρώτο θετικό βήμα», ενώ οι εκπρόσωποι του κλάδου της βραχυχρόνιας μίσθωσης τονίζουν ότι με τη ρύθμιση του φορολογικού πλαισίου μειώνεται η αβεβαιότητα που επικρατούσε. Δηλώνουν επίσης ικανοποιημένοι από τη μη επιβολή χρονικών περιορισμών στις μισθώσεις και σημειώνουν ότι για όσους ιδιοκτήτες εκμεταλλεύονται πάνω από τρία ακίνητα η σύσταση ΙΚΕ αποτελεί πλέον μονόδρομο.
Νέο καθεστώς για όσους μισθώνουν πάνω από δύο ακίνητα μέσω Airbnb
Του Ηλία Μπέλλου
Με νέο Κωδικό Αριθμό Δραστηριότητας (ΚΑΔ) θα δηλώνεται στο εξής η επιχειρηματική δραστηριότητα βραχυπρόθεσμης μίσθωσης ακινήτων από φυσικά και νομικά πρόσωπα που εκμεταλλεύονται με αυτόν τον τρόπο τρία ή περισσότερα ακίνητα.
Και ως επιχειρηματική δραστηριότητα, τα έσοδα από αυτήν θα φορολογούνται με συντελεστή 22%. Επιπλέον, η δραστηριότητα θα υπάγεται σε καθεστώς ΦΠΑ παρόμοιο με αυτό των ξενοδοχείων –ο συντελεστής του οποίου για τη διαμονή βρίσκεται στο 13%– και κατά πάσα βεβαιότητα σε τέλος διαμονής, όπως και τέλος παρεπιδημούντων, σύμφωνα με όσα έχουν γίνει μέχρι στιγμής γνωστά.
Αντιθέτως, όσοι εκμεταλλεύονται έως δύο ακίνητα μέσω βραχυχρόνιων μισθώσεων θα παραμείνουν με το ισχύον καθεστώς, δηλαδή φορολογικούς συντελεστές για έσοδα από εκμίσθωση ακινήτων και μόνο. Παράλληλα θα υπάρξει περαιτέρω αυστηροποίηση των διαδικασιών ελέγχου με διασταυρώσεις στοιχείων από τις ηλεκτρονικές πλατφόρμες μισθώσεων, όπως η Airbnb, προκειμένου να περιοριστεί περαιτέρω το φαινόμενο των «μαύρων», αδήλωτων δηλαδή, μισθώσεων. Ολες οι αλλαγές θα ισχύσουν από τον Ιανουάριο του 2024.
Αυτές τις παρεμβάσεις ανακοίνωσε ο ίδιος ο πρωθυπουργός επιβεβαιώνοντας το σχετικό ρεπορτάζ που δημοσίευσε η «Κ» προ 15 ημερών.
Ειδικότερα, ο Κυριάκος Μητσοτάκης μίλησε για «δομική παρέμβαση», η οποία «απαντά σε ένα ζήτημα το οποίο έχουμε συζητήσει πολλές φορές και αυτό δεν είναι άλλο από την ασύδοτη βραχυχρόνια μίσθωση». «Ναι, θέλουμε τη βραχυχρόνια μίσθωση, είναι ένα ανταγωνιστικό προϊόν το οποίο στηρίζει την ελληνική οικονομία και το εισόδημα των ιδιοκτητών ακινήτων, όμως είναι μια δραστηριότητα που σε διάφορες περιοχές της χώρας έχει εκτοξεύσει τα ενοίκια και έχει στρεβλώσει και τον ανταγωνισμό, ειδικά στον τουρισμό», ανέφερε χαρακτηριστικά. «Από τον Ιανουάριο, λοιπόν, τα εισοδήματα από τέτοιες μισθώσεις, από τρία ή περισσότερα ακίνητα, θα υπόκεινται σε ΦΠΑ και στα τέλη που ισχύουν για ξενοδοχεία και ενοικιαζόμενα δωμάτια», σημείωσε.
Ολες οι αλλαγές θα ισχύσουν από τον Ιανουάριο του 2024.
Επιμέρους λεπτομέρειες για το ζήτημα αναμένεται να ανακοινώσουν σήμερα ο υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών Κωστής Χατζηδάκης και οι υφυπουργοί Χάρης Θεοχάρης και Θάνος Πετραλιάς.
Το θέμα των βραχυχρόνιων μισθώσεων απασχολεί έντονα όλους τους φορείς του ελληνικού τουρισμού τα τελευταία έτη, καθώς υπολογίζεται πως πλέον έως και 20% της οικονομικής δραστηριότητας της φιλοξενίας που σχετίζεται με τη διαμονή παράγεται από τις βραχυχρόνιες μισθώσεις. Πέραν των ζητημάτων αθέμιτου ανταγωνισμού που προκύπτουν από τη μαζική εκμετάλλευση ακινήτων, ακόμη και ολόκληρων πολυκατοικιών, μέσω της βραχυχρόνιας μίσθωσης, υπάρχουν και θέματα υπερεκμετάλλευσης ολόκληρων γειτονιών αλλά και προορισμών με αυτόν τον τρόπο, με αποτέλεσμα να μην υπάρχουν διαθέσιμα σπίτια για ενοικίαση από δημόσιους λειτουργούς, εργαζομένους, φοιτητές και άλλους ενδιαφερομένους.
Η κυβέρνηση στην παρούσα φάση αποφάσισε να προχωρήσει, αρχικά τουλάχιστον, στο βήμα τής κατά το δυνατόν εξίσωσης της φορολογικής αντιμετώπισης της επιχειρηματικής δραστηριότητας της διαμονής μεταξύ βραχυχρόνιων μισθώσεων και ξενοδοχείων. Αλλά ο ίδιος ο πρωθυπουργός σε δηλώσεις του διευκρίνισε ότι όσα ανακοίνωσε για τη βραχυχρόνια μίσθωση είναι μια πρώτη παρέμβαση που εξισώνει τους κανόνες του ανταγωνισμού, προσθέτοντας πως «αν κρίνουμε ότι πρέπει να πάμε παραπέρα και να σκληρύνουμε τα μέτρα, θα το κάνω. Αλλά δεν θα σκοτώσω μια αγορά που είναι σημαντική για τη χώρα». Υπογράμμισε, μάλιστα, πως «ο θεσμός της βραχυχρόνιας μίσθωσης δεν μπορεί να καταστρατηγείται, ούτε όσοι επιχειρούν να μη συμμορφώνονται με όσα ισχύουν για τις κανονικές επιχειρήσεις».
Η διοίκηση του Συνδέσμου Ελληνικών Τουριστικών Επιχειρήσεων (ΣΕΤΕ) αναμένεται να τοποθετηθεί για το θέμα σήμερα, Τρίτη. Ο πρόεδρος του Ξενοδοχειακού Επιμελητηρίου Ελλάδος Αλέξανδρος Βασιλικός χαρακτήρισε την παρέμβαση «ένα πρώτο θετικό βήμα, το οποίο υιοθετεί την πάγια θέση του επιμελητηρίου», αλλά επιφυλάχθηκε να προχωρήσει σε περισσότερες εκτιμήσεις για την αποτελεσματικότητά της το αμέσως επόμενο διάστημα. Συμπλήρωσε, δε, πως «με την ιδιότητα του θεσμικού συμβούλου της πολιτείας, το επιμελητήριο θα παρακολουθεί και θα αξιολογεί τις εξελίξεις στην αγορά της φιλοξενίας, παραμένοντας σε διαρκή διάλογο με την κυβέρνηση».
Από την πλευρά του ο πρώην πρόεδρος του ΣΕΤΕ Γιάννης Ρέτσος χαρακτήρισε θετικές τις εν λόγω ρυθμίσεις. Η βραχυχρόνια μίσθωση αποτελεί κομμάτι του τουριστικού μας προϊόντος και με σωστή ρύθμιση θα ανταγωνίζεται με κανόνες τα καταλύματα, ενώ από την άλλη θα αμβλυνθούν οι κοινωνικές της επιπτώσεις».
Συμφωνία με πλατφόρμες
Στο πλαίσιο της παρέμβασης της πολιτείας στην αγορά βραχυχρόνιων μισθώσεων και με στόχο την εξάλειψη φαινομένων φοροδιαφυγής αναμένεται να συμβάλει και το νέο επικαιροποιημένο μνημόνιο συνεργασίας που υπέγραψε χθες η Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων με τις πλατφόρμες βραχυχρόνιας μίσθωσης Airbnb, Booking.com και Expedia Group/VRBO. Το νέο μνημόνιο, σύμφωνα με την ΑΑΔΕ, προβλέπει αλλαγές «που οδηγούν στην ποιοτική και ποσοτική αναβάθμιση των δεδομένων που ανταλλάσσονται με στόχο την αποτελεσματικότερη διαχείρισή τους από την ΑΑΔΕ, προκειμένου να διασφαλίζεται πλήρως η ταυτοποίηση των διαχειριστών των καταλυμάτων για σκοπούς συμμόρφωσης και ελέγχου».
Χρονικό περιορισμό στις ενοικιάσεις φοβόταν ο κλάδος
Του Νίκου Χ. Ρουσάνογλου
Θετικές είναι ως επί το πλείστον οι αντιδράσεις των ιδιοκτητών και διαχειριστών ακινήτων μέσω ψηφιακών πλατφορμών βραχυχρόνιας μίσθωσης, καθώς όπως τονίζουν στελέχη της αγοράς, μετά τις ανακοινώσεις του πρωθυπουργού Κυρ. Μητσοτάκη από το βήμα της ΔΕΘ, κλείνει μια σημαντική εκκρεμότητα που είχε κυριαρχήσει στον δημόσιο διάλογο, προξενώντας σημαντική αβεβαιότητα και οικονομική ανασφάλεια σε χιλιάδες ιδιοκτήτες. Η σημαντικότερη εξέλιξη αφορά ασφαλώς το ότι δεν επιβάλλεται κάποιος χρονικός περιορισμός στη λειτουργία του κλάδου (π.χ. 90 ημέρες τον χρόνο), που θα οδηγούσε, με μαθηματική ακρίβεια, σε αποχώρηση δεκάδων χιλιάδων ακινήτων από τον κλάδο. Με δεδομένο πάντως ότι τα φετινά φορολογικά έσοδα από τη βραχυχρόνια μίσθωση υπολογίζεται ότι θα προσεγγίσουν τα 700 εκατ. ευρώ, παράγοντες του κλάδου εμφανίζονταν σχεδόν βέβαιοι ότι δεν θα επιχειρούνταν τέτοιες κινήσεις.
Ταυτόχρονα όμως προκύπτουν και σημαντικές ασάφειες, που θα πρέπει να εξειδικευτούν τις επόμενες εβδομάδες. Για παράδειγμα, ένα ερώτημα που προκύπτει είναι κατά πόσον η επιβολή ΦΠΑ θα γίνεται ανά ακίνητο, ή στο συνολικό εισόδημα από τη σχετική δραστηριότητα; «Περιμένουμε την υπουργική απόφαση για να έχουμε πιο σαφή εικόνα, ωστόσο είναι προφανές ότι η επιβολή ΦΠΑ και τα άλλα μέτρα που ανακοινώθηκαν, επισημοποιούν τον χαρακτήρα της βραχυχρόνιας μίσθωσης ως ισότιμο μέλος και μέρος του τουριστικού προϊόντος της χώρας», σημειώνει στην «Κ» ο κ. Νάσος Γαβαλάς, πρόεδρος του Συνδέσμου Εταιρειών Βραχυχρόνιας Μίσθωσης – STAMA.
Μετά την επιβολή ΦΠΑ στις βραχυχρόνιες μισθώσεις, η σύσταση ΙΚΕ είναι μονόδρομος για όσους εκμεταλλεύονται πάνω από τρία ακίνητα.
Υπενθυμίζεται ότι, ούτως ή άλλως, θα επιβαλλόταν ΦΠΑ στον κλάδο, βάσει σχετικής κοινοτικής οδηγίας που έχει ψηφιστεί, ωστόσο αυτό αναμενόταν να συμβεί τουλάχιστον 12 μήνες αργότερα, δηλαδή από τις αρχές του 2025. Σε κάθε περίπτωση, όπως αναφέρει ο κ. Γαβαλάς, η πλειοψηφία όσων εκμεταλλεύονταν τρία ή περισσότερα ακίνητα είχε ήδη προχωρήσει στη σύσταση ΙΚΕ, αντί για την αξιοποίηση ως φυσικά πρόσωπα, καθώς κάτι τέτοιο δεν συμφέρει ούτε φορολογικά, αλλά ούτε και λογιστικά. «Οσοι δεν είχαν ήδη φτιάξει μια ΙΚΕ, θα πρέπει τώρα να σπεύσουν να τη δημιουργήσουν. Προφανώς έχει πρόσθετο κόστος, ωστόσο μπορεί να είναι και πιο συμφέρουσα, καθώς μέσω της εταιρείας και πλέον και του ΦΠΑ μπορούν να εκπίπτουν δαπάνες, ιδίως π.χ. σε περιπτώσεις ανακαίνισης ή επισκευών και συντηρήσεων. Παράλληλα, δίνεται και φορολογικό κίνητρο να ζητούνται αποδείξεις από τους τεχνίτες και τους ελεύθερους επαγγελματίες», αναφέρει ο κ. Γαβαλάς.
Αξίζει να σημειωθεί ότι όσοι εκμεταλλεύονται έως δύο ακίνητα ανά ΑΦΜ δεν πρόκειται να έχουν καμία απολύτως επίπτωση στη δραστηριότητά τους. Ωστόσο ο αριθμός τους βαίνει μειούμενος τα τελευταία χρόνια, δείγμα ότι ο κλάδος της βραχυχρόνιας μίσθωσης «ωριμάζει» και καθίσταται πιο επαγγελματικός στον τρόπο λειτουργίας του. Σύμφωνα με στοιχεία της AirDNA, οι ιδιοκτήτες που διαχειρίζονται 1-2 ακίνητα διαμορφώνονται σε 40% του συνόλου (πανελλαδικά), ενώ στην Αθήνα, το αντίστοιχο ποσοστό είναι χαμηλότερα και δεν ξεπερνάει το 30%, από 42% που ήταν το 2019, πριν από την πανδημία. Αντίστοιχα, όσοι ελέγχουν από 6-20 καταλύματα αποτελούν το 22% του συνόλου στην Αθήνα (από 15% το 2019) και το 15% σε πανελλαδικό επίπεδο.
Πάντως, το οικονομικό επιτελείο και η ΑΑΔΕ θα κληθούν να επαγρυπνήσουν απέναντι σε πιθανές προσπάθειες αποφυγής καταβολής ΦΠΑ, καθώς δεν λείπουν ακόμα και δημόσιες τοποθετήσεις σε ομάδες μέσων κοινωνικής δικτύωσης, για τη μεταβίβαση κάποιου/κάποιων ακινήτων σε συγγενικά ή φιλικά πρόσωπα, ώστε να μην ανήκουν στον ίδιο ΑΦΜ και συνεπώς να αποφύγουν τις νέες επιβαρύνσεις.
