Aντιμέτωπες με πρωτόγνωρες καταστάσεις είναι πολλές τοπικές κυβερνήσεις στην Κίνα, οι οποίες αναγκάζονται να μειώσουν δραστικά τις δαπάνες τους με φόντο το χρέος τους που διογκώθηκε κατά τη διάρκεια της πανδημίας και τη χειρότερη ύφεση στην αγορά ακινήτων της χώρας. Ως αποτέλεσμα, στρέφονται σε έκτακτα μέτρα για τη συγκέντρωση μετρητών, όπως είναι η επιβολή προστίμων σε εστιατόρια και οδηγούς φορτηγών για ασήμαντες παραβιάσεις. Στο ίδιο μήκος κύματος, το Ταμείο Απειλούμενων Ειδών κάλεσε εθελοντές να δωρίσουν τροφή στα πεινασμένα ζώα του ζωολογικού κήπου Dongshan, στη βόρεια επαρχία Λιαονίνγκ. Ο κήπος διοικείται από την τοπική κυβέρνηση, η οποία ξεμένει από χρήματα και ως εκ τούτου δεν μπορεί να εκπληρώσει βασικές υποχρεώσεις της. «Υπάρχουν ακόμη αρκούδες στο πάρκο που πρέπει να ταϊστούν, η φοράδα πρόκειται σύντομα να γεννήσει και η τροφή της έχει μειωθεί στο μισό, ενώ το προσωπικό έχει να πληρωθεί έξι μήνες», έγραψε το Ταμείο σε ανάρτηση στο Weibo.
Οι τοπικές κυβερνήσεις κλήθηκαν να ξοδέψουν δισ. δολάρια σε μαζικά τεστ και lockdowns, στο πλαίσιο της πολιτικής «μηδενικής ανοχής» του προέδρου Σι Τζινπίνγκ απέναντι στον κορωνοϊό. Η κρίση στην αγορά ακινήτων, η οποία είχε ως αποτέλεσμα την απότομη πτώση στις πωλήσεις γης, στέρησε από τις τοπικές Αρχές ακόμη μία σημαντική πηγή εσόδων. Το χρέος των περιφερειακών κυβερνήσεων της Κίνας παραμένει ένας αυξανόμενος κίνδυνος για τη δεύτερη μεγαλύτερη οικονομία του κόσμου.
Ο Γουίλι Λαμ, ανώτερος συνεργάτης στο think tank Jamestown Foundation με έδρα την Ουάσιγκτον, εκτιμά ότι ο δανεισμός θα μπορούσε να ανέλθει στα 12 τρισ. δολάρια, συμπεριλαμβανομένου του λεγόμενου «κρυφού χρέους» που εκδίδεται από χρηματοοικονομικά μέσα της τοπικής αυτοδιοίκησης. Αυτά τα οχήματα είναι νομικά πρόσωπα που δημιουργήθηκαν από κινεζικές πόλεις για να παρακάμψουν τους περιορισμούς δανεισμού που επιβλήθηκαν από την κεντρική κυβέρνηση στο Πεκίνο. Η κατάσταση φαίνεται να είναι «εκτός ελέγχου», λέει ο Λαμ. «Τα μισά από τα έσοδα που παράγονται από τις τοπικές κυβερνήσεις χρησιμοποιούνται για την πληρωμή των τόκων του χρέους τους. Πρέπει να αρπάξουν κάθε μέσο για να κερδίσουν χρήματα: εξ ου και τα σκληρά πρόστιμα». Τον Ιούνιο, τρία εστιατόρια στη Σαγκάη έλαβαν πρόστιμο ύψους 685 δολαρίων το καθένα επειδή σέρβιραν τριμμένο αγγούρι (!) πάνω από κρύα noodles χωρίς άδεια, ενώ ένα μήνα νωρίτερα οδηγοί φορτηγών στην κεντρική επαρχία Χενάν είχαν λάβει επανειλημμένως πρόστιμα για υπέρβαση των ορίων ταχύτητας. Ενας από αυτούς παραπονέθηκε ότι έχει λάβει 58 κλήσεις μέσα σε δύο χρόνια, συνολικού ύψους 37.687 δολαρίων. Τουλάχιστον 15 κινεζικές πόλεις ανέφεραν αύξηση 100% ή περισσότερο στα εισοδήματά τους από πρόστιμα και κατασχέσεις το 2021, σύμφωνα με μια ανάλυση της Yuekai Securities. Το συνολικό ποσό των φόρων που εισπράττει η κινεζική κυβέρνηση σε σχέση με το μέγεθος της οικονομίας έχει μειωθεί σταθερά από το 2015, ενώ η πανδημία έκανε τα πράγματα χειρότερα. Το συνολικό φορολογικό εισόδημα, σε όλα τα επίπεδα διακυβέρνησης, μειώθηκε κατά 3,5% το 2022 σε σχέση με το προηγούμενο έτος, στη μεγαλύτερη πτώση από τότε που η Κίνα αναμόρφωσε το φορολογικό καθεστώς της το 1993, σύμφωνα με ανάλυση του CNN.
Πέρυσι το Πεκίνο εξέδωσε οδηγία που απαγόρευε στις τοπικές κυβερνήσεις να επιβάλλουν «αυθαίρετα πρόστιμα» και έστειλε ομάδες επιθεώρησης για να ελέγξουν ότι ακολουθείται η πολιτική. Ομως το πρόβλημα παραμένει. Η επιβολή προστίμων σε άτομα και μικρές επιχειρήσεις θα πλήξει την οικονομία και την επιχειρηματική εμπιστοσύνη, ενώ θα μπορούσε να πυροδοτήσει αυξανόμενη δυσαρέσκεια προς την κεντρική κυβέρνηση.
