Καμία πρόοδος δεν έχει σημειωθεί σε σχέση με την απεμπλοκή της ηλεκτρικής διασύνδεσης Κρήτης – Κύπρου από το χρηματοδοτικό αδιέξοδο που έχει βρεθεί. Αντιθέτως, σύμφωνα με όσα μεταφέρουν εμπλεκόμενοι παράγοντες, τα πράγματα έχουν πάρει περίπλοκη τροπή και το εμβληματικό έργο, που θα άρει την ενεργειακή απομόνωση της Κύπρου και θα συνδέσει το Ισραήλ με την Ευρώπη, βρίσκεται πραγματικά στην κόψη του ξυραφιού. Το μέλλον του έργου θα κριθεί από τη στάση της Ε.Ε., η οποία έχει βρεθεί σε απόγνωση καθώς το έχει εντάξει στη λίστα των PCI και το έχει ενισχύσει με τη μεγαλύτερη στα χρονικά χρηματοδότηση, ύψους 657 εκατ. ευρώ, από το ταμείο Connecting Europe Facility. Η Ε.Ε. έχει μάλιστα αποδεσμεύσει 50 εκατ. ευρώ για το έργο, ενώ στο project έχουν εμπλακεί πολυεθνικοί όμιλοι, όπως η Nexans, η οποία υπέγραψε σύμβαση ύψους 1,43 δισ. ευρώ για το καλωδιακό τμήμα της διασύνδεσης και έχει δεσμεύσει ένα πολύ σημαντικό production slot σε μια περίοδο που η ζήτηση για υποβρύχια ηλεκτρικά καλώδια είναι πολύ μεγάλη, και η Siemens, που αφιερώνει πόρους στην αναλυτική μελέτη για τους σταθμούς μετατροπής, η οποία είναι απαραίτητη ώστε να οριστικοποιηθούν οι όροι της σύμβασης με τον φορέα υλοποίησης του έργου.
Ο ΑΔΜΗΕ δεν έχει πάρει καμία απάντηση από τη διοίκηση της EuroAsia Interconnector στην επίσημη πρότασή του να αναλάβει ο ίδιος promoter του έργου, που υπέβαλε σε συνέχεια της πρωτοβουλίας για τη συμμετοχή στο μετοχικό κεφάλαιο της εταιρείας και ισραηλινού fund σε ποσοστό 33%. Η αλλαγή της μετοχικής σύνθεσης διασφαλίζει την κεφαλαιακή επάρκεια του φορέα υλοποίησης και τη δυνατότητα χρηματοδότησης του έργου. Ο συνολικός προϋπολογισμός της διασύνδεσης Κρήτης – Κύπρου έχει αναθεωρηθεί σε 1,94 δισ. ευρώ από 1,57 δισ. ευρώ το 2017, έπειτα από έγκριση των Ρυθμιστικών Αρχών Ενέργειας Ελλάδας και Κύπρου.
«Εχουμε στείλει προσφορά για να γίνουμε εμείς promoter του έργου και περιμένουμε απάντηση. Δεν πρόκειται να ασχοληθούμε άλλο με το θέμα», δηλώνουν από τον ΑΔΜΗΕ στην «Κ» με έκδηλη την απογοήτευση για τη στάση της διοίκησης της EuroAsia Interconnector. Η Ε.Ε. εμφανίζεται να πιέζει στην κατεύθυνση της αλλαγής του φορέα υλοποίησης, χωρίς όμως μέχρι στιγμής να υπάρχει κάποιο αποτέλεσμα. Στελέχη της Γενικής Διεύθυνσης Ενέργειας σε τηλεδιάσκεψη που πραγματοποίησαν προχθές με τον διευθύνοντα σύμβουλο της EuroAsia Interconnector, Νάσο Κτωρίδη, σύμφωνα με πληροφορίες, έθεσαν ευθέως ζήτημα διακοπής της χρηματοδότησης. «Ή αλλάζει ο φορέας υλοποίησης ή σας διακόπτουμε τη χρηματοδότηση», φέρεται να είπαν στον κ. Κτωρίδη, ο οποίος βρίσκεται από χθες στην Αθήνα, όπου θα έχει επαφές με τον ΑΔΜΗΕ.
Ερωτήματα και σύγχυση, στο μεταξύ, έχει προκαλέσει η στάση της κυπριακής κυβέρνησης, η οποία έχει συνδέσει τη στήριξή της στο έργο, είτε μετοχικά είτε με την παροχή εγγυήσεων με νέα μελέτη βιωσιμότητας, η οποία, όπως έκανε γνωστό με δηλώσεις του στον κυπριακό Τύπο ο αρμόδιος υπουργός Γιώργος Παπαναστασίου, θα αξιολογήσει και εναλλακτικές λύσεις, όπως η αποθήκευση ηλεκτρικής ενέργειας. Με την κίνηση αυτή, η κυβέρνηση της Κύπρου είναι σαν ουσιαστικά να αμφισβητεί τη μελέτη βιωσιμότητας που αξιολόγησαν θετικά οι αρμόδιες ευρωπαϊκές αρχές και χρηματοδότησαν το έργο. Επίσης θέτει η ίδια στο τραπέζι την αποθήκευση ως εναλλακτική λύση, η οποία αντιστρατεύεται πλήρως το σχέδιο άρσης της ενεργειακής της απομόνωσης και, παράλληλα, ενταφιάζει και την προέκταση της διασύνδεσης με το Ισραήλ, με ό,τι αυτό σημαίνει για τις γεωπολιτικές διαστάσεις του συνολικότερου έργου.
