Η επίθεση των εξτρεμιστών της Χαμάς εναντίον του Ισραήλ το Σάββατο προκάλεσε πάμπολλους τραυματισμούς και εκατοντάδες θανάτους, καθώς και την κήρυξη πολέμου από τον πρωθυπουργό του Ισραήλ. Από οικονομικής σκοπιάς τώρα, η εμπειρία από τον πόλεμο στη Γάζα το 2014 μας κάνει να προβλέπουμε ότι ο αντίκτυπος στην ισραηλινή οικονομία θα είναι βραχείας διαρκείας και περιορισμένος. Εντούτοις, ακόμη η κατάσταση είναι ρευστή και οι οικονομικές επιπτώσεις θα εξαρτηθούν από το πόσο βίαιη θα είναι η σύρραξη και πόσο θα κρατήσει, αλλά και από τον βαθμό στον οποίο θα επηρεάσει την ευρύτερη περιοχή. Ακόμη θα ανακύψουν σοβαρές γεωπολιτικές επιπλοκές, ειδικά εάν η προσωρινή ειρήνη Σαουδικής Αραβίας – Ισραήλ κλονιστεί ή οδηγήσει σε ευρύτερες εντάσεις με το Ιράν.
Αμφότερες οι πιθανότητες, εάν γίνουν πραγματικότητα, θα ενισχύσουν τις τιμές του πετρελαίου. Η τωρινή σύγκρουση είναι η μεγαλύτερη πολλών δεκαετιών και φαίνεται πως κατέλαβε τις κρατικές υπηρεσίες πληροφοριών του Ισραήλ εξαπίνης. Είναι πιθανόν πως θα υπάρξουν επιπλοκές και στην εσωτερική πολιτική σκηνή της χώρας. Ορισμένοι υποθέτουν ότι μπορεί να αμφισβητηθούν τα εύσημα στο πεδίο της ασφάλειας που έχει λάβει η κυβέρνηση του πρωθυπουργού Νετανιάχου, αν και είναι πολύ νωρίς να ισχυριστεί κανείς κάτι τέτοιο.
Από την πλευρά της οικονομίας, η εμπειρία του πολέμου στη Γάζα τον Ιούλιο και τον Αύγουστο του 2014 μας δείχνει ότι η αναστάτωση για το Ισραήλ θα είναι εφήμερη. Εκείνη τη διμηνία ο κλάδος της βιομηχανίας είχε ανάπτυξη 3,8%, ενώ οι λιανικές πωλήσεις μειώθηκαν. Τον Σεπτέμβριο, όμως, ανέκτησαν το χαμένο έδαφος, αφότου η σύρραξη τερματίστηκε. Ο τουρισμός δέχθηκε το δραστικότερο πλήγμα, διότι οι αφίξεις ελαττώθηκαν περισσότερο από 35% ετησίως. Το ΑΕΠ της χώρας επιβραδύνθηκε από το 1% σε τριμηνιαία βάση το δεύτερο τρίμηνο του 2014 σε 0,5% το τρίτο τρίμηνο. Κατόπιν το τέταρτο τρίμηνο ενισχύθηκε 1,6% σε τριμηνιαία βάση. Οι φόβοι που διατηρούσε το 2014 η Κεντρική Τράπεζα του Ισραήλ για ενδεχόμενη δραματική επιβράδυνση την ώθησαν να μειώσει 50 μ.β. τα επιτόκια στο 0,25%, όπερ βοήθησε να υποχωρήσουν οι αποδόσεις ομολόγων σε σέκελ και στήριξε το χρηματιστήριο. Σήμερα η Τράπεζα δεν αναμένεται να το επαναλάβει, λόγω πληθωρισμού. Αντιθέτως, εστιάζει τις παρεμβάσεις της στην ισοτιμία και χθες ανακοίνωσε ότι θα πωλήσει έως και 30 δισ. δολ. στη διεθνή χρηματαγορά, ώστε να στηρίξει το σέκελ και ίσως να διαθέσει 15 δισ. δολάρια επιπλέον μέσω σουάπ, εάν κριθεί αναγκαίο.
* Ο κ. Γουίλιαμ Τζάκσον είναι προϊστάμενος οικονομολόγος αναδυομένων αγορών στην Capital Economics.
