Εχοντας επί χρόνια δει την κερδοφορία τους να πλήττεται εξαιτίας των αρνητικών επιτοκίων, οι ευρωπαϊκές τράπεζες είναι οι πρώτες που κερδίζουν από τις αυξήσεις των επιτοκίων και αναμένεται πως τα οφέλη τους θα φανούν μέσα στην εβδομάδα όταν θα ανακοινώσουν τα αποτελέσματά τους για το γ΄ τρίμηνο. Οπως, πάντως, τονίζει σχετικό δημοσίευμα των Financial Times, θα χρειαστεί σύντομα να βρουν άλλον τρόπο για να αυξήσουν τα κέρδη τους, καθώς η αύξηση της κερδοφορίας τους από τα υψηλά επιτόκια δεν θα διαρκέσει πολύ. Ο κύκλος αυξήσεων των επιτοκίων βρίσκεται προς το τέλος του και μετά την τελευταία αύξηση που αποφάσισε τον Σεπτέμβριο, φέρνοντάς τα στο 4%, η ΕΚΤ αναμένεται να «παγώσει» το κόστος του δανεισμού στα υφιστάμενα επίπεδα. Ως εκ τούτου θα υποστούν πιέσεις από επενδυτές και αναλυτές να ελιχθούν με άλλους τρόπους για να διασφαλίσουν υψηλή κερδοφορία.
Η αυξημένη κερδοφορία των τραπεζών οφείλεται κατά κύριο λόγο στη διαφορά ανάμεσα στα χαμηλότερα επιτόκια που καταβάλλουν οι τράπεζες στους καταθέτες και στα υψηλότερα επιτόκια που εισπράττουν από τις δόσεις των δανείων. Σ’ αυτή τη διαφορά οφείλουν τα κέρδη τους οι τράπεζες στις δύο πλευρές του Ατλαντικού εδώ και πάνω από χρόνο. Η διαφορά αυτή αναπληρώνει, άλλωστε, το κενό που δημιουργείται στα έσοδά τους από τη μείωση της δραστηριότητας σε συγχωνεύσεις και εξαγορές.
Η διαφορά μεταξύ των επιτοκίων καταθέσεων και αυτών των χορηγήσεων αποτελεί τη βασική πηγή των αυξημένων εσόδων για τον τραπεζικό κλάδο.
Μιλώντας στη βρετανική εφημερίδα η Πάολα Σαμπιόνε, αναλύτρια της Barclays, προέβλεψε πως οι ιταλικές τράπεζες θα εμφανίσουν άλμα στα καθαρά έσοδα από τα επιτόκια για το γ΄ τρίμηνο, με πρώτη τη UniCredito, που δίνει τα αποτελέσματά της στη δημοσιότητα την Πέμπτη. Η ίδια αναλύτρια προέβλεψε μάλιστα περαιτέρω κέρδη για το δ΄ τρίμηνο, «που θα προλειάνουν το έδαφος για εκπλήξεις», αναφερόμενη σε χορηγήσεις μερισμάτων. Μεγάλα κέρδη από τα υψηλότερα επιτόκια και ειδικότερα από τη διαφορά ανάμεσα στα επιτόκια καταθέσεων και τα επιτόκια χορηγήσεων αναμένεται να παρουσιάσουν και οι ισπανικές τράπεζες, με πρώτη την Banco Santander, που ανακοινώνει αύριο τα αποτελέσματά της. Αναλυτές του οίκου πιστοληπτικής αξιολόγησης S&P εκτιμούν, άλλωστε, πως οι ιταλικές και οι ισπανικές τράπεζες έχουν μεταφέρει στους καταθέτες τους μικρότερο μερίδιο του οφέλους τους από τα υψηλά επιτόκια.
Εκείνες πάντως που έχουν ωφεληθεί πρώτες από τις αυξήσεις των επιτοκίων ήταν οι βρετανικές τράπεζες, καθώς η Τράπεζα της Αγγλίας άρχισε τη στροφή σε περιοριστική νομισματική πολιτική από τον Δεκέμβριο του 2021, έξι και πλέον μήνες προτού προχωρήσει σε αντίστοιχη κίνηση η ΕΚΤ. Ο λόγος της καθυστέρησης από πλευράς της ΕΚΤ ήταν η διχογνωμία που εκδηλώθηκε στο εσωτερικό της. Πολλά στελέχη της εξέφραζαν φόβους για το ενδεχόμενο μιας επανάληψης του λάθους του 2011, όταν υπό τον Ζαν Κλοντ Τρισέ η Τράπεζα έσπευσε να αυξήσει τα επιτόκια, θεωρώντας πρόωρα λήξασα την κρίση, για να αντιμετωπίσει περαιτέρω δυσχέρεια και να προχωρήσει σύντομα σε αλλεπάλληλες μειώσεις επιτοκίων. Τώρα, όμως, οι επενδυτές στοιχηματίζουν πως η Τράπεζα της Αγγλίας δεν σκοπεύει να αυξήσει περαιτέρω τα επιτόκια της στερλίνας, καθώς στενάζει κυριολεκτικά η αγορά στεγαστικών δανείων και οι αναλυτές του κλάδου υπογραμμίζουν πως το γ΄ τρίμηνο ήταν εξαιρετικά δύσκολο για τις βρετανικές τράπεζες. Οπως τονίζει ο Μπέντζαμιν Τομς, αναλυτής της RBC, «το τρίτο τρίμηνο του έτους μπορεί να ήταν δύσκολο για τις βρετανικές τράπεζες δεδομένου ότι μεταφέρθηκαν αλλού οι καταθέσεις, οι εκδόσεις στεγαστικών δανείων ήταν περιορισμένες και τα αυξημένα spreads των ομολόγων τους ασκούσαν πιέσεις».
Σε ό,τι αφορά την προοπτική να μειωθούν τα περιθώρια κέρδους από τα επιτόκια, ο Αντριου Κόομπς, αναλυτής στο Citi, εκτιμά πως μια τέτοια μείωση θα είναι διαχειρίσιμη για τις τράπεζες, καθώς θα είναι περιορισμένες οι ζημίες τους από τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια. Οπως, άλλωστε, επισημαίνουν οι Financial Times, η αυξημένη κερδοφορία των ευρωπαϊκών τραπεζών συνέδραμε στην άνοδο 11% που σημείωσε ο τραπεζικός δείκτης Stoxx Europe 600 Banks συνολικά στη διάρκεια του έτους, υπερβαίνοντας κατά πολύ τα κέρδη μόλις 3% του γενικότερου δείκτη Europe Stoxx 600. Οι μετοχές πολλών μεγάλων ευρωπαϊκών τραπεζών έχουν σημειώσει απώλειες στη διάρκεια του έτους. Της Barclays έχει υποχωρήσει συνολικά 9% στη διάρκεια του έτους και του ομίλου Lloyds Banking Group 8%. H Lloyds ανακοινώνει αποτελέσματα αύριο. Σε ό,τι αφορά τη NatWest, που στηρίζεται από το βρετανικό κράτος, ανακοινώνει αποτελέσματα την Παρασκευή, με τη μετοχή της να έχει υποχωρήσει συνολικά 18% στη διάρκεια του έτους.
