Το ουδόλως ευκαταφρόνητο ποσό των 16 δισ. ευρώ εντόπισαν η κυβέρνηση της Δανίας και οι κυβερνήσεις μερικών άλλων χωρών-μελών της Ε.Ε. να παραμένει στα κοινοτικά ταμεία χωρίς να έχει δαπανηθεί και επομένως να είναι διαθέσιμο για να καλύψει ανάγκες χρηματοδότησης ευρωπαϊκών προγραμμάτων. Η ανακάλυψή του έπειτα από δική τους έρευνα κατέδειξε πως η Κομισιόν δεν είχε διερευνήσει σωστά προτού τους ζητήσει πρόσθετη χρηματοδότηση ύψους 100 δισ. ευρώ για την επόμενη τετραετία. Την είδηση αναφέρει σχετικό ρεπορτάζ των Financial Times, το οποίο τονίζει μάλιστα ότι ορισμένες από τις χώρες-μέλη έχουν αρνηθεί να συνδράμουν σε ορισμένα αιτήματα χρηματοδότησης από πλευράς Κομισιόν, κρίνοντας ότι πρέπει να υπάρξει διαφορετική κατανομή των κοινοτικών πόρων και όχι αύξησή τους.
Η βρετανική εφημερίδα επικαλείται διπλωματική πηγή της Ε.Ε. που επισήμανε ότι «η Κομισιόν δεν έκανε προσεκτικά τη δουλειά της προτού μας ζητήσει ένα σωρό χρήματα επιπλέον και πολλές χώρες-μέλη είναι πολύ δυσαρεστημένες από αυτό». Η Κομισιόν έχει προτείνει 67 δισ. ευρώ πρόσθετο προϋπολογισμό στον προϋπολογισμό για το διάστημα 2021-27, όπως και 33 δισ. ευρώ για δάνεια. Τα μισά από αυτά τα χρήματα και συγκεκριμένα 17 δισ. ευρώ εγγυήσεις και 33 δισ. ευρώ δάνεια προορίζονται για την οικονομική στήριξη της Ουκρανίας τα επόμενα τέσσερα χρόνια και γι’ αυτά υπάρχει συναίνεση μεταξύ των κρατών-μελών. Ορισμένες κυβερνήσεις, όμως, αρνήθηκαν να ανταποκριθούν στο αίτημα της Κομισιόν για 50 δισ. ευρώ που προορίζονται για τη χρηματοδότηση άλλων αναγκών, όπως, για παράδειγμα, για τα υψηλότερα επιτόκια στις πληρωμές της Ε.Ε. για τον κοινό δανεισμό της των 800 δισ. ευρώ του Ταμείου Ανάκαμψης κατά της πανδημίας. Υποστήριξαν, μάλιστα, πως είναι πολύ πιεσμένοι οι δικοί τους εθνικοί προϋπολογισμοί και συνέστησαν στην Κομισιόν να αναζητήσει κοινοτικά κονδύλια που δεν έχουν διατεθεί, όπως έκαναν οι δικές τους κυβερνήσεις. Η βρετανική εφημερίδα επικαλείται άλλη διπλωματική πηγή, σύμφωνα με την οποία υπάρχει μεν συναίνεση μεταξύ των χωρών-μελών σε ό,τι αφορά τη στήριξη στην Ουκρανία, αλλά είναι σε εξέλιξη συζητήσεις περί των 50 δισ. ευρώ που ζητάει η Κομισιόν, καθώς υπάρχουν διαφωνίες σε ό,τι αφορά πόσα από αυτά θα είναι δάνεια και πόσα εγγυήσεις. Η ίδια διπλωματική πηγή που δεν κατονομάζεται υπογράμμισε πως η Κομισιόν δεν έχει θέσει προτεραιότητες σε αυτή τη χρηματοδότηση, κάτι που θεωρούν αναγκαίο οι εν λόγω ευρωπαϊκές κυβερνήσεις.
Διαφορετική κατανομή των κοινοτικών πόρων και όχι αύξησή τους, το μήνυμα πολλών κυβερνήσεων προς τις Βρυξέλλες.
Σύμφωνα με ανάλυση των προτάσεων που υπέβαλε η ισπανική προεδρία για τον προϋπολογισμό της Ε.Ε. και η οποία διέρρευσε στους Financial Times, η Κομισιόν έχει προειδοποιήσει τα κράτη-μέλη πως ενδέχεται να μειωθεί κατά 30% η χρηματοδότηση κρίσιμων ευρωπαϊκών προγραμμάτων αν δεν ενισχυθεί ο κοινοτικός προϋπολογισμός με εισφορές των χωρών-μελών. Σε επιστολή του προς τους Ευρωπαίους ηγέτες ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ τονίζει πως η Ε.Ε. πρέπει «να εξετάσει με προσοχή τις πλέον επείγουσες ανάγκες της, να εντοπίσει τις προτεραιότητες και να αποφασίσει πώς θα τις χρηματοδοτήσει». Πολλά κράτη-μέλη, όμως, έχουν εκφράσει επιφυλάξεις, επισημαίνοντας πως η Κομισιόν δεν έχει θέσει ανώτατο όριο στην αναγκαία χρηματοδότηση για την κάλυψη των τόκων στις πληρωμές του κοινού δανεισμού, οι οποίοι έχουν αυξηθεί ραγδαία εξαιτίας του πληθωρισμού. Αλλες χώρες έχουν προτείνει να αλλάξει η σύνθεση των 50 δισ. ευρώ που προορίζονται για τη στήριξη της Ουκρανίας, ώστε να αυξηθεί το ποσοστό των δανείων και να μειωθεί το ποσοστό των εγγυήσεων, προκειμένου να απελευθερωθούν περισσότερα κεφάλαια άμεσα για να καλύψουν άλλες δαπάνες του πρόσθετου προϋπολογισμού.
Ανάμεσα στις δαπάνες που διατρέχουν τον μεγαλύτερο κίνδυνο να μειωθούν στον κοινοτικό προϋπολογισμό είναι το πρόγραμμα προώθησης των ψηφιακών και των καθαρών τεχνολογιών. Αυτό θα αποτελούσε μείζον πλήγμα, καθώς η Ε.Ε. κινδυνεύει να χάσει τις στρατηγικής σημασίας βιομηχανίες της εξαιτίας των γενναίων επιδοτήσεων που προσφέρουν ΗΠΑ και Κίνα για να τις προσελκύσουν στο έδαφός τους. Οι χώρες του ευρωπαϊκού Νότου υποστηρίζουν σθεναρά το εν λόγω πρόγραμμα, αλλά οι γνωστές «φειδωλές» χώρες, όπως η Γερμανία και η Ολλανδία, ασκούν πιέσεις ζητώντας να μειωθεί. Διπλωματικές πηγές αναφέρουν, επίσης, πως υποψήφια για μείωση της χρηματοδότησής τους είναι το ερευνητικό πρόγραμμα Horizon, όπως και το πρόγραμμα ανταλλαγής φοιτητών Erasmus. Η δαπάνη με την οποία διαφωνεί, όμως, η πλειονότητα των χωρών-μελών είναι το ποσό του 1,9 δισ. ευρώ που ζήτησε η Κομισιόν για τον δικό της προϋπολογισμό και προορίζεται για αυξήσεις στους μισθούς των κοινοτικών υπαλλήλων.
