Η Ε.Ε. κατάφερε να γεμίσει σχεδόν τις αποθήκες φυσικού αερίου της ενόψει του χειμώνα. Στις 18 Οκτωβρίου, οι δεξαμενές ήταν κατά 98,1% γεμάτες, ποσοστό ρεκόρ για τη συγκεκριμένη ημερομηνία, γεγονός που υποστηρίζει την υπόθεσή μας ότι ο χειμώνας θα περάσει χωρίς σοβαρό κίνδυνο ελλείψεων. Οι παραδόσεις από τους ρωσικούς αγωγούς, που κάποτε ήταν η κύρια πηγή φυσικού αερίου της Ε.Ε., έχουν μειωθεί κατακόρυφα, από 40% και πλέον των εισαγωγών φυσικού αερίου της Ε.Ε. το 2021 σε 9% μέχρι στιγμής το 2023. Οι εισαγωγές από άλλες πηγές αυξήθηκαν, ιδίως το υγροποιημένο φυσικό αέριο (LNG), το οποίο διπλασίασε το μερίδιό του στις εισαγωγές από 20% το 2021 σε 41% το 2023. Αλλά αυτό δεν ήταν αρκετό για να καλύψει το έλλειμμα των ρωσικών αγωγών. Την περίοδο μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, από τον Μάρτιο του 2022 έως τον Σεπτέμβριο του 2023, οι συνολικές καθαρές εισαγωγές της Ε.Ε. υποχώρησαν περισσότερο από 5% από τον μέσο όρο της περιόδου 2017-2021.
Επιπλέον, οι προμήθειες εισαγόμενου φυσικού αερίου φαίνονται λιγότερο ασφαλείς τώρα: οι ανησυχίες φουντώνουν κατά διαστήματα λόγω παγκόσμιων γεγονότων, όπως η απειλή απεργιών στην Αυστραλία ή οι απροσδόκητα μακροχρόνιες διακοπές λόγω συντήρησης στις νορβηγικές εγκαταστάσεις φυσικού αερίου. Για να αντισταθμίσουν τη χαμηλότερη προσφορά αερίου, οι Ευρωπαίοι χρησιμοποιούν λιγότερο από τον πολύτιμο πόρο. Ανταποκρινόμενοι στις υψηλότερες τιμές, πέτυχαν εξοικονόμηση 15% την τελευταία περίοδο θέρμανσης σε σχέση με τον μέσο όρο 2017-2021. Ο ήπιος περυσινός χειμώνας μείωσε περαιτέρω την ανάγκη για φυσικό αέριο. Σε αντίθεση με το 2022, ο τομέας παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας βοηθά επίσης στην εξοικονόμηση πόρων το 2023.
Η τρομοκρατική επίθεση της Χαμάς στο Ισραήλ στις 7 Οκτωβρίου προκάλεσε σοκ στις αγορές ενέργειας. Οι γεωπολιτικοί κίνδυνοι είναι σοβαροί, όμως όσο η βίαιη σύγκρουση δεν εξαπλώνεται στην ευρύτερη Μέση Ανατολή, ο αντίκτυπος στον εφοδιασμό της Ε.Ε. παραμένει μικρός. Το ίδιο το Ισραήλ είναι μικρός παραγωγός φυσικού αερίου. Στις 9 Οκτωβρίου, έκλεισε προληπτικά την πλατφόρμα αερίου της Tamar, λουκέτο που θα παραταθεί όπως όλα δείχνουν, αλλά δεν θα επηρεάσει σημαντικά τις προμήθειες της Ε.Ε..
Οι τιμές αναφοράς του φυσικού αερίου αντέδρασαν έντονα στην επίθεση στο Ισραήλ. Το συμβόλαιο του Νοεμβρίου στην ολλανδική αγορά TTF αυξήθηκε, από τα 38 ευρώ ανά MWh στις 6 Οκτωβρίου στα 54 ευρώ στις 13 Οκτωβρίου, πριν υποχωρήσει στα 50 ευρώ στις 19 Οκτωβρίου. Αυτό πιθανότατα αντανακλά την ανησυχία ότι η σύγκρουση θα μπορούσε να εξαπλωθεί και να επηρεάσει την προσφορά από μεγάλους παραγωγούς, όπως το Ιράν και το Κατάρ.
* Οι κ. Χόλγκερ Σμίεντινγκ, Κάλουμ Πίκερινγκ, Σάλομον Φίντλερ είναι οικονομολόγοι της Βerenberg Bank.
