Στην Αθήνα βρέθηκαν στελέχη του οίκου αξιολόγησης Fitch την περασμένη εβδομάδα, για συναντήσεις με τις τράπεζες, με αξιωματούχους της κυβέρνησης και τον Οργανισμό Διαχείρισης Δημοσίου Χρέους, ενόψει και της κρίσιμης ετυμηγορίας του για την Ελλάδα σε δύο εβδομάδες.
Η προγραμματισμένη αξιολόγηση της Fitch την 1η Δεκεμβρίου είναι κρίσιμη, καθώς αυτή είναι που θα κρίνει εάν η ένταξη των ελληνικών ομολόγων στους βασικούς διεθνείς δείκτες θα γίνει άμεσα, δηλαδή στις αρχές του 2024, ή θα μετατεθεί για αργότερα. Οπως έχουμε επισημάνει στην «Κ», αν και πλέον η Ελλάδα έχει επενδυτική βαθμίδα από τρεις αναγνωρισμένους από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα οίκους αξιολόγησης –S&P, DBRS και Scope Ratings– μόνο η βαθμολογία που δίνει η S&P έχει ουσιαστικά σημασία για τις αγορές και τις εισροές των ελληνικών ομολόγων. Και αυτό γιατί οι βασικοί διεθνείς δείκτες (Bloomberg Barclays, iBoxx) απαιτούν τουλάχιστον δύο αξιολογήσεις επενδυτικής βαθμίδας από τους τρεις μεγαλύτερους οίκους S&P, Fitch και Moody’s. Σημειώνεται πως η Fitch προς το παρόν βαθμολογεί την Ελλάδα στο ΒΒ+ μία βαθμίδα κάτω από την επενδυτική με σταθερές προοπτικές.
Τα στελέχη της Fitch και ο επικεφαλής αναλυτής του οίκου για την Ελλάδα, Φεντερίκο Μπαρίγκα, βρέθηκαν στην Αθήνα σε μία ιδιαίτερα θετική συγκυρία, οπότε οι πληροφορίες που έλαβαν ήταν απόλυτα υποστηρικτικές για την πορεία της αξιολόγησης της Ελλάδας.
Ο κ. Μπαρίγκα και η ομάδα του είχαν συναντήσεις με τις ελληνικές τράπεζες τη στιγμή που η αγορά κινούνταν στον ρυθμό της ιδιαίτερα εντυπωσιακής ανταπόκρισης των επενδυτών στη διάθεση του 22% που κατείχε το Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας στην Εθνική Τράπεζα, ενώ μόλις λίγες μέρες νωρίτερα είχε κλείσει και η συμφωνία για την πώληση του 9,4% που κατείχε το ΤΧΣ στην Alpha Bank, στην UniCredit. Με τη Eurobank να έχει κινηθεί πρώτη σε αυτό το μέτωπο, με την πλήρη αποεπένδυση του Ταμείου να έχει ολοκληρωθεί ήδη από τον Οκτώβριο, και με την Τράπεζα Πειραιώς να ακολουθεί την άνοιξη του 2024, η Fitch έχει στα χέρια της έναν σημαντικό καταλύτη για θετική κίνηση στην αξιολόγηση της Ελλάδας. Αξίζει να σημειώσουμε πως, σύμφωνα με τους οίκους, η περαιτέρω βελτίωση στον τραπεζικό κλάδο αποτελεί έναν από τους παράγοντες που μπορεί να συμβάλουν στην αναβάθμιση της αξιολόγησης της χώρας.
Μία άλλη ευνοϊκή συγκυρία ήταν τα νέα στοιχεία για την υπεραπόδοση προϋπολογισμού στο δεκάμηνο, που δημοσιεύθηκαν την περασμένη εβδομάδα, καθώς και οι νέες πολύ θετικές προβλέψεις της Κομισιόν, με την Επιτροπή να «βλέπει» ανάπτυξη υψηλών ταχυτήτων στην Ελλάδα (2,3% το 2024 από 2,4% φέτος και 2,2% το 2025), υψηλά πρωτογενή πλεονάσματα (1,1% του ΑΕΠ για φέτος, 2,5% το 2024 και 2,6% το 2025), και σημαντική μείωση του δείκτη χρέους από το 160,9% φέτος, στο 151,9% το 2024 και στο 147,9% το 2025 – δηλαδή μείωση 60 ποσοστιαίων μονάδων από την κορυφή του 2020 και το 207%.
Τέλος, η Fitch έχει στα χέρια της και την εξαιρετική πορεία που έχουν σημειώσει τα ελληνικά ομόλογα, με το κόστος δανεισμού της Ελλάδας να έχει κάνει βουτιά της τάξης του 18% από τις αρχές του έτους, καθώς η απόδοση του 10ετούς διαμορφώνεται στο 3,76% από 4,6% τον Ιανουάριο, ενώ το spread έχει καταγράψει μείωση 110 μονάδων βάσης και διαμορφώνεται πλέον στις 123 μ.β. Τα ελληνικά ομόλογα πλησιάζουν τα ισπανικά, απέχοντας μόλις 20 μ.β., ενώ έχουν «εδραιώσει» τη νίκη τους έναντι των ιταλικών, κάτι που σύμφωνα με πληροφορίες έχει «ενοχλήσει» την ιταλική κυβέρνηση που βλέπει τα κρατικά της ομόλογα να κινούνται πλέον σταθερά 50-60 μονάδες βάσης πάνω από τα ελληνικά, και με την Τζόρτζια Μελόνι μάλιστα να ζητάει… «εξηγήσεις» από το γραφείο διαχείρισης δημοσίου χρέους της χώρας.
Με όλα τα παραπάνω δεδομένα η Fitch δεν έχει πολλές «δικαιολογίες» να μην προχωρήσει σε θετική κίνηση για την Ελλάδα τον Δεκέμβριο, τη στιγμή που μάλιστα, παρά την αδύναμη δημοσιονομική εικόνα της Ιταλίας, ο οίκος αποφάσισε να διατηρήσει την αξιολόγησή της στο ΒΒΒ με σταθερές προοπτικές πριν από μερικές ημέρες, δύο βαθμίδες πάνω από την αξιολόγηση που δίνει αυτή τη στιγμή στην Ελλάδα…
