Πεπεισμένη ότι οι επενδύσεις της United Group στην Ελλάδα –και συγκεκριμένα στην κινητή και σταθερή τηλεφωνία και τη συνδρομητική τηλεόραση– θα καρποφορήσουν μεσοπρόθεσμα, εφόσον όμως καταπολεμηθεί η πειρατεία, βελτιωθεί και τιμολογηθεί ανταγωνιστικά η πρόσβαση των παρόχων στα υπάρχοντα και τα αναπτυσσόμενα δίκτυα τηλεπικοινωνιών και διαμορφωθεί ένα φιλικότερο για τις επιχειρήσεις του κλάδου ρυθμιστικό περιβάλλον, εμφανίζεται η CEO του ομίλου Βικτόρια Μπόκλαγκ.
Μιλώντας στην «Καθημερινή» εξηγεί πως τα επίπεδα δανεισμού του ομίλου έχουν περιοριστεί στα επίπεδα των ευρωπαϊκών μέσων όρων, μετά και την πώληση της εταιρείας παθητικού εξοπλισμού της United Group (κεραίες κινητής). Διαβεβαιώνει πως το επενδυτικό πρόγραμμα ύψους 2 δισ. προχωράει κανονικά. Παραδέχεται ωστόσο ότι η δραστηριότητα της συνδρομητικής τηλεόρασης είναι προβληματική, όχι μόνο λόγω της πειρατείας αλλά και λόγω του φόρου που επιβάλλεται. Παρ’ όλα αυτά η συνδρομητική βάση του ομίλου αναπτύσσεται και η Βικτόρια Μπόκλαγκ δηλώνει αφοσιωμένη, συγκεντρωμένη και με διαθέσιμους πόρους, κεφάλαια και χρόνο για να καταστήσει τις εδώ δραστηριότητες προσοδοφόρες.
– Η Nova και οι επενδύσεις σας στην Ελλάδα είναι τελικά όσο κερδοφόρες αναμένατε;
– Μπήκαμε στην ελληνική αγορά με μακροπρόθεσμη προοπτική. Είχαμε και εξακολουθούμε να έχουμε την πεποίθηση ότι η χώρα μπορεί να αποτελέσει βασικό πόλο στην περιφέρεια και συνιστά μια σημαντική αγορά για μας. Τα τελευταία τρία χρόνια έχουμε ήδη επενδύσει πάνω από 1,8 δισ. ευρώ για την εξαγορά της Nova και της Wind και την αναβάθμιση των υπηρεσιών που προσφέρει. Δημιουργήσαμε τη νέα Nova, η οποία είναι σήμερα ο δεύτερος μεγαλύτερος παίκτης σταθερής τηλεφωνίας και συνδρομητικής τηλεόρασης στην ελληνική αγορά, με συνολικά 5 εκατομμύρια πελάτες, συμπεριλαμβανομένης της κινητής. Η Nova αναπτύσσεται σταθερά με αυξανόμενα μερίδια στην κινητή και τη συνδρομητική τηλεόραση, συνεισφέροντας το 30% των εσόδων της United Group, ύψους 2,7 δισ. ετησίως. Μέχρι στιγμής έχουμε σημειώσει εξαιρετική πρόοδο όσον αφορά τη βελτιστοποίηση της βάσης κόστους, την αναβάθμιση των υπηρεσιών μας, την επέκταση της ανάπτυξης της οπτικής ίνας μέχρι την κατοικία (FTTH), τον εμπλουτισμό του αποκλειστικού μας περιεχομένου και την προσφορά προϊόντων που βρίσκουν μεγάλη απήχηση στους καταναλωτές. Επιτρέψτε μου να πω ότι είμαστε υπερήφανοι για όσα έχουμε επιτύχει μέχρι σήμερα και δεσμευόμαστε να αποτελέσουμε και μέρος του ψηφιακού μέλλοντος της Ελλάδας.
– Υπάρχει σκεπτικισμός σχετικά με την ικανότητα της United Group να εκπληρώσει τις επενδυτικές της υποσχέσεις…
– Η United Group στηρίζεται σε πολύ υγιή θεμέλια. Τα τελευταία τρία χρόνια οι δραστηριότητές μας έχουν τριπλασιαστεί. Η εταιρεία αύξησε τα μεγέθη της και την κερδοφορία της, εισερχόμενη σε νέες αγορές και λανσάροντας νέα προϊόντα. Σημειώνουμε ισχυρή αύξηση εσόδων και κερδοφορίας, που μεταφράζεται σε ακόμη μεγαλύτερη αύξηση των λειτουργικών ταμειακών ροών μας. Τα έσοδα της UG εκτινάχθηκαν από 742 εκατ. το 2019 σε πάνω από 2,6 δισ. το 2022. Τα λειτουργικά κέρδη παρουσίασαν άνοδο από 316 εκατ. το 2019 σε πάνω από 1 δισ. το 2022, με αυξητική τάση και το 2023. Αναφορικά με τις δανειακές υποχρεώσεις της United Group, αυτές μειώθηκαν σημαντικά μετά την πώληση σταθμών βάσης κινητής τηλεφωνίας τον Σεπτέμβριο του τρέχοντος έτους, κάτι που αποτελεί συνήθη πρακτική του κλάδου. Από την άποψη αυτή ο δείκτης χρέους προς λειτουργικά κέρδη (EBITDA) βρίσκεται στον μέσο όρο του κλάδου στην Ε.Ε.
– Πόσο υψηλή είναι η μόχλευση της United Group; Είδαμε να δημοσιεύεται μια έκθεση της JP Morgan, μάλλον ανησυχητική.
– Πρόσφατα πουλήσαμε τη μονάδα πύργων κινητής επειδή οι εποχές άλλαξαν, τα επιτόκια αυξήθηκαν, άρχισε ο πόλεμος στην Ουκρανία, οι τιμές ηλεκτρισμού αυξήθηκαν. Το επίπεδο μόχλευσης που θεωρούσαμε αποδεκτό πριν από αυτά, δεν ήταν πλέον αποδεκτό για μας. Ετσι, αποφασίσαμε να μειώσουμε το χρέος προκειμένου να συνεχίσουμε να επικεντρωνόμαστε στις βασικές δραστηριότητές μας. Νομίζω ότι τώρα βρισκόμαστε περίπου στον ευρωπαϊκό μέσο όρο.
Τα τελευταία τρία χρόνια οι δραστηριότητες της εταιρείας έχουν τριπλασιαστεί. Δεσμευόμαστε να αποτελέσουμε μέρος του ψηφιακού μέλλοντος της Ελλάδας.
Μην ξεχνάμε ότι έχουμε επεκταθεί κάπου τρεις φορές. Εισήλθαμε σε τρεις αρκετά σημαντικές για εμάς αγορές, Βουλγαρία – Ελλάδα – Κροατία, τα τελευταία τριάμισι χρόνια. Ξαναλέω, είχαμε έναν απολύτως φυσιολογικό δείκτη μόχλευσης για την περίοδο πριν από τους πολέμους, τον πληθωρισμό, την COVID-19. Οταν ήλθαν όλα αυτά, είχαμε σίγουρα μεγαλύτερη μόχλευση απ’ ό,τι θα ήθελαν και οι ομολογιούχοι ή οι αγορές. Ετσι αποφασίσαμε να πουλήσουμε τους πύργους κινητής. Το ίδιο έκανε και η Vodafone. Είναι μια διεθνής πρακτική. Με αυτόν τον τρόπο μειώσαμε το χρέος. Επιστρέψαμε τα πάντα στους ομολογιούχους. Και σημειώστε ότι έτσι ήρθαν και οι αναβαθμίσεις πιστοληπτικής αξιολόγησης από S&P και Moody’s.
– Πώς εξελίσσονται τα επενδυτικά σας σχέδια;
– Το 2022 ανακοινώσαμε επενδύσεις ύψους 2 δισ. έως το 2027, που περιλαμβάνουν την αναβάθμιση των υποδομών οπτικών ινών στην Ελλάδα, από την οποία θα επωφεληθούν πάνω από 4,5 εκατομμύρια καταναλωτές και επιχειρήσεις. Εχουμε ήδη υλοποιήσει σχεδόν 500 εκατ. έργων και συνεχίζουμε. Είμαστε και πρόθυμοι και σε θέση να το κάνουμε. Είμαστε σημαντικός εταίρος στην ψηφιακή αναμόρφωση της χώρας. Ωστόσο, επιτρέψτε μου να πω ότι το επενδυτικό σχέδιό μας επανεκτιμάται διαρκώς σε σχέση με τις ρυθμιστικές συνθήκες που επιτρέπουν ίσους όρους ανταγωνισμού, ταχύτερη υιοθέτηση της FTTH και γενικότερα συνθήκες που δίνουν κίνητρα για επενδύσεις.
– Η Nova μπήκε στην αγορά με επιθετική τιμολογιακή πολιτική. Είναι βιώσιμο αυτό το μοντέλο;
– Η τιμολόγησή μας βασίζεται σε τρεις αρχές: διαφάνεια τιμών, σχέση ποιότητας – τιμής και αφθονία υπηρεσιών στα δίκτυά μας. Το μοντέλο μας εξαρτάται ως επί το πλείστον από τις δικές μας υποδομές, όπου ελέγχουμε σε μεγάλο βαθμό, όχι μόνον τα οικονομικά αλλά και την εμπειρία του πελάτη. Οι καταναλωτές καλωσόρισαν τις προσφορές μας και εμείς καταγράφουμε, μέχρι στιγμής, υψηλά επίπεδα ανάπτυξης στην κινητή και τη συνδρομητική τηλεόραση. Η τιμολόγηση όμως πρέπει πάντα να αντανακλά την οικονομική πραγματικότητα που αντιμετωπίζουμε, αλλά θα εφαρμόσουμε την ίδια εμπορική φιλοσοφία και θα συνεχίσουμε να αναβαθμίζουμε και να επεκτείνουμε τις υποδομές μας.
– Αναφέρατε ρυθμιστικά ζητήματα που δυσχεραίνουν την ψηφιακή σύγκλιση της Ελλάδας με τον μέσο όρο της Ε.Ε. Τι ακριβώς εννοείτε;
– Η Ελλάδα έχει τις πιο αργές ευρυζωνικές ταχύτητες και τη χαμηλότερη κάλυψη και διείσδυση οπτικών ινών στην Ευρώπη. Ενας από τους κύριους λόγους είναι η εξάρτηση από τα δίκτυα χαλκού αλλά και τη διαχείρισή τους. Η διάρκεια ζωής του χαλκού έχει παραταθεί, με αποτέλεσμα σήμερα το 95% της χώρας να βασίζεται στον χαλκό για ευρυζωνική πρόσβαση. Δεύτερος λόγος είναι οι πολύ υψηλές τιμές σύνδεσης με FTTH, που καθορίζονται από τη ρυθμιστική αρχή και δεν επιτρέπουν τη μείωση των λιανικών τιμών. Επομένως, οι τιμές για γρήγορο Ιντερνετ είναι πολύ υψηλές στην Ελλάδα και ο καταναλωτής δεν έχει κίνητρο για αναβάθμιση σε FTTH. Αυτό δημιουργεί τεχνητά χαμηλή ζήτηση η οποία καθυστερεί τη μετάβαση σε γρήγορο Ιντερνετ. Θεωρούμε ότι αυτό μπορεί να επιλυθεί μόνο με μια ρύθμιση η οποία θα βελτιστοποιεί την ευρεία εφαρμογή της FTTH. Εμείς από την πλευρά μας δημιουργήσαμε τη United Fiber, η οποία υλοποιεί τη δέσμευσή μας να κατασκευάσουμε το δικό μας υπερσύγχρονο δίκτυο FTTH που θα ξεπερνάει τα 22.000 χιλιόμετρα καλύπτοντας 1,6 εκατ. νοικοκυριά στην Ελλάδα μέχρι το 2027 με ταχύτητες 20-30 φορές μεγαλύτερες από αυτές που απολαμβάνουν σήμερα οι περισσότεροι Ελληνες. Δεν είναι απλώς ευσεβείς πόθοι. Εχουμε την εμπειρία και την τεχνογνωσία για να κάνουμε περισσότερα, όπως κάναμε σε άλλες αγορές στις οποίες έχουμε εισέλθει. Οπως στη Βουλγαρία, όπου επενδύσαμε 1,8 δισ. στη βελτίωση της υποδομής και η χώρα όχι μόνο ξεπέρασε τον μέσο όρο κάλυψης της Ε.Ε. με FTTH, αλλά σύμφωνα με τον δείκτη DESI του 2023 κατατάσσεται στην 5η θέση στην Ευρώπη. Το μόνο που χρειαζόμαστε για να το πετύχουμε αυτό στην Ελλάδα είναι ένα θετικό επενδυτικό περιβάλλον με θεσμούς που ενθαρρύνουν τις επενδύσεις και δημιουργούν ισότιμους όρους ανταγωνισμού.
Αδικη φορολογία και πειρατεία πλήττουν τη συνδρομητική TV
– Ποια είναι τα σχέδια για το περιεχόμενο της συνδρομητικής τηλεόρασης στην Ελλάδα και γιατί ισχυρίζεστε πως υπάρχει αθέμιτος ανταγωνισμός;
– Υπάρχει μεγάλη ανάγκη για πρωτότυπο περιεχόμενο. Απαιτούνται επενδύσεις για την κάλυψη αυτής της ζήτησης. Ενα από τα ζητήματα που αντιμετωπίζουμε στη συνδρομητική τηλεόραση είναι η άδικη φορολογία για τους συνδρομητές μας και για τους τοπικούς παρόχους. Είναι παράδοξο να ισχύει μόνο για τους τοπικούς παρόχους και όχι για τους μεγάλους πολυεθνικούς κολοσσούς. Σήμερα οι Ελληνες πληρώνουν φόρο 10% επί της συνδρομής τους για την εγχώρια συνδρομητική τηλεόραση. Αυτό δημιουργεί αθέμιτο πλεονέκτημα στις πολυεθνικές του streaming και εμποδίζει την ανάπτυξη των τοπικών παραγωγών. Επιπλέον, οι εγχώριοι πάροχοι πληρώνουν εισφορές και φόρους επί των εσόδων και όχι επί των κερδών, που ομοίως δεν πληρώνουν οι over-the-top πάροχοι.
Η πειρατεία είναι ένα ακόμη ζήτημα. Υπολογίζουμε ότι πρόκειται για περίπου 1 εκατομμύριο συνδρομητές. Η Ελλάδα είναι ίσως η χώρα με τη μεγαλύτερη πειρατεία. Είναι δε επικίνδυνη για παραβιάσεις προσωπικών δεδομένων, αλλά έχει και μεγάλες αρνητικές επιπτώσεις στις πλατφόρμες, στις αθλητικές ομάδες και στη δυνατότητά μας να επενδύσουμε σε εγχώριο περιεχόμενο και κατ’ επέκταση στον ελληνικό πολιτισμό. Η κυβέρνηση κατέβαλε πολλές προσπάθειες. Υπάρχουν ωστόσο ακόμη πράγματα που πρέπει να γίνουν για να καταπολεμηθεί πλήρως η πειρατεία. Τον περασμένο μήνα, πάντως, μετά την εξάρθρωση πειρατικού δικτύου, διαπιστώσαμε για πρώτη φορά μεγάλη αύξηση της ζήτησης για νόμιμες συνδρομές.
Προσβλέπουμε σε ένα ρυθμιστικό πλαίσιο που θα επιτρέπει ένα υγιές, ανταγωνιστικό περιβάλλον, το οποίο θα καθιστά βιώσιμες τις μελλοντικές επενδύσεις.
– Είναι η Ελλάδα ένας προορισμός στον οποίο χαίρεστε να βρίσκεστε και ποια είναι τα μελλοντικά σας σχέδια ;
– Στην Ελλάδα υπάρχει ουσιαστική ζήτηση για τις υπηρεσίες που παρέχουμε εμείς και που παρέχει ο κλάδος, καθώς και για στροφή προς καλύτερη κινητή και καλύτερη σταθερή τηλεφωνία. Ας ελπίσουμε ότι θα πραγματοποιηθεί η ανάταξη της αγοράς της συνδρομητικής τηλεόρασης. Τώρα, αν αγοράσαμε την κότα με το χρυσό αυγό; Οχι. Παρ’ όλα αυτά είμαστε εδώ. Το περιβάλλον είναι απαιτητικό. Ομως είμαστε αφοσιωμένοι, πολύ συγκεντρωμένοι και δεσμευόμαστε με πόρους, χρήματα και χρόνο. Είμαστε ένας μεγάλος όμιλος, η μεγαλύτερη εταιρεία τηλεπικοινωνιών και μέσων ενημέρωσης στη Νοτιοανατολική Ευρώπη, έχουμε παρουσία σε οκτώ αγορές και παράγουμε πολλή καινοτομία, την οποία αναπτύσσουμε για το σύνολο της αγοράς των 40 εκατομμυρίων όπου δραστηριοποιούμαστε. Εξακολουθώ να πιστεύω ότι η Ελλάδα έχει πολλές δυνατότητες ανάπτυξης στις βασικές υπηρεσίες τηλεπικοινωνίας.
– Τι επιφυλάσσει, κατά την εκτίμησή σας, το μέλλον για τον όμιλό σας;
– Ο κόσμος αλλάζει με ταχύτατους ρυθμούς, ο τρόπος που καταναλώνεται το περιεχόμενο αλλάζει, οι ανάγκες των ανθρώπων και των επιχειρήσεων επίσης και οι εταιρείες και οι κυβερνήσεις αντιμετωπίζουν προκλήσεις στην προσπάθειά τους να μετασχηματιστούν ψηφιακά. Στην United Group θέλουμε να είμαστε μέρος αυτού του ταξιδιού και να συνεχίσουμε να προσφέρουμε τα καλύτερα προϊόντα στις καλύτερες δυνατές τιμές, με την καλύτερη δυνατή εμπειρία. Προσβλέπουμε σε ένα ρυθμιστικό πλαίσιο που θα επιτρέπει ένα υγιές, ανταγωνιστικό περιβάλλον το οποίο θα καθιστά βιώσιμες τις μελλοντικές επενδύσεις σε υποδομές και περιεχόμενο. Αυτό θα μας επιτρέψει τελικά να εξυπηρετήσουμε καλύτερα τις ανάγκες μιας συνδεδεμένης, ψηφιοποιημένης κοινωνίας.
