ΒΡΥΞΕΛΛΕΣ – ΑΝΤΑΠΟΚΡΙΣΗ. Στο «στόχαστρο» της Κομισιόν μπήκαν οι δύο μεγαλύτερες οικονομίες της Ευρωζώνης, Γαλλία και Γερμανία, που καλούνται να αποσύρουν τις μειώσεις φόρων λόγω της ενεργειακής κρίσης, καθώς η Ευρωπαϊκή Ενωση ξεκινάει σιγά σιγά να αναλαμβάνει εκ νέου τον ρόλο του δημοσιονομικού επιτηρητή. Τα κράτη-μέλη της Ευρωζώνης, όπως υπενθύμισε για ακόμη μια φορά χθες ο αρμόδιος επίτροπος Πάολο Τζεντιλόνι, χρειάζεται να «προχωρήσουν σε σταδιακή κατάργηση των μέτρων ενεργειακής κρίσης», που εισήχθησαν με την έναρξη του πολέμου στην Ουκρανία. Επί της ουσίας, το μήνυμα της Κομισιόν ήταν ότι το τέλος του 2023 θα «σφραγίσει» και την ολοκλήρωση της μακράς περιόδου δημοσιονομικής χαλαρότητας, που υιοθετήθηκε αρχικά λόγω της πανδημίας.
Μια εβδομάδα μετά τις απαισιόδοξες προβλέψεις της για την οικονομία του «μπλοκ», που επιβαρύνεται λόγω και των γεωπολιτικών αναταραχών, η Κομισιόν εξέδωσε χθες τις αντίστοιχες του εξαμήνου, όπου αναμένει εννέα από τα συνολικά είκοσι μέλη της Ευρωζώνης να παραβιάσουν το όριο του δημοσιονομικού ελλείμματος (3% του ΑΕΠ). Για τον λόγο αυτό έστειλε σαφές μήνυμα προς τις μεγαλύτερες οικονομίες της Ζώνης του Ευρώ να επανέλθουν σε δημοσιονομική πειθαρχία.
Η Γερμανία πέρυσι προχώρησε στη μείωση του ΦΠΑ σε εγχώριους προμηθευτές φυσικού αερίου από το 19% στο 7%, ενώ η Γαλλία μείωσε τον φόρο στο ηλεκτρικό ρεύμα και στους επιδοτούμενους παρόχους ενέργειας σε μια προσπάθεια να προστατεύσει νοικοκυριά και επιχειρήσεις από τον αυξανόμενο πληθωρισμό.
Παρά το γεγονός ότι είχε προειδοποιήσει ότι τα μέτρα ενεργειακής στήριξης είναι προσωρινά, Γαλλία, Γερμανία, Κροατία, Λουξεμβούργο, Μάλτα και Πορτογαλία «αναμένεται να συνεχίσουν να εφαρμόζουν αντίστοιχα μέτρα και το 2024», σημείωσε η Κομισιόν, για να προσθέσει ότι «η συνολική δημοσιονομική πορεία της Ευρωζώνης αναμένεται να είναι πτωτική το 2024 λόγω των ενεργειακών μέτρων που έχουν απομείνει». Η λίστα «παρακολούθησης» χωρών που εξέδωσε χθες η Επιτροπή αποτελεί μέρος της γνώμης της για τους εθνικούς προϋπολογισμούς για το 2024.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή καλεί τη Γερμανία και τη Γαλλία να αποσύρουν τις μειώσεις φόρων που είχαν λάβει λόγω της ενεργειακής κρίσης.
Προτρέπει εξάλλου όλα τα κράτη-μέλη να προχωρήσουν στη μέγιστη ανάπτυξη δαπανών, τον δείκτη ορόσημο για τους νέους κανόνες, ο οποίος έχει στόχο να μειώσει το δημόσιο χρέος εντός τεσσάρων με επτά ετών.
Αίσθηση προκάλεσε πάντως ότι τα πάλαι ποτέ δημοσιονομικά «γεράκια» –Γερμανία, Αυστρία, Ολλανδία και Φινλανδία– μπήκαν στη λίστα «μη συμμόρφωσης», την ώρα μάλιστα που χώρες του ευρωπαϊκού Νότου, όπως Ελλάδα, Κύπρος και Ισπανία, έλαβαν χθες εύσημα για το γεγονός ότι ευθυγραμμίζονται με τις συστάσεις για δημοσιονομικούς περιορισμούς, καθώς και για την κατάρτιση των σχεδίων προϋπολογισμών τους για το 2024.
Η περίπτωση της Ιταλίας
Την «τιμητική» της είχε χθες εκ νέου η Ιταλία, που βρίσκεται ανάμεσα στις χώρες που ενδέχεται να ξεπεράσουν τα δημοσιονομικά όρια. Για την ιταλική κυβέρνηση, ο Πάολο Τζεντιλόνι επανέλαβε πάντως ότι ήδη έχει προειδοποιηθεί να προχωρήσει σε συνετή δημοσιονομική πολιτική, ενώ για το ενδεχόμενο εκκίνησης διαδικασίας υπερβολικού ελλείμματος τόνισε ότι θα ληφθούν υπόψη τα δεδομένα της Eurostat τον Μάρτιο του 2024 και η σχετική απόφαση, εάν χρειαστεί, θα ληφθεί στα τέλη Ιουνίου του ίδιου έτους.
Ιδιαίτερο προβληματισμό στις Βρυξέλλες προκαλεί η μεγαλύτερη οικονομία της Ευρωζώνης, η Γερμανία, ιδιαίτερα μετά την πρόσφατη απόφαση του συνταγματικού δικαστηρίου της Καρλσρούης να απαγορεύσει στην κυβέρνηση του Ολαφ Σολτς να μεταφέρει κονδύλια ύψους 60 δισ. ευρώ, που δεν είχαν απορροφηθεί για την αντιμετώπιση της πανδημίας, στο υπό διαμόρφωση ταμείο για την προστασία του κλίματος. Πέραν της απειλής για δημοσιονομική κρίση λόγω της μαύρης τρύπας των 60 δισ. ευρώ, η εν λόγω απόφαση προκαλεί προβλήματα στην κατάρτιση μελλοντικών προϋπολογισμών. Ο επίτροπος Βάλντις Ντομπρόβσκις διευκρίνισε πάντως ότι ενώ οι Βρυξέλλες παρακολουθούν στενά τις εξελίξεις, δεν έλαβαν υπόψη για τις προβλέψεις του εξαμήνου την εν λόγω απόφαση του συνταγματικού δικαστηρίου, καθώς αναμένουν πρώτα την αξιολόγηση και τα σχετικά μέτρα από την πλευρά του Βερολίνου, ώστε να εξετάσουν συνολικά τις πιθανές επιπτώσεις της.
