Αισιόδοξος για τις προοπτικές των ελληνικών συστημικών τραπεζών το 2024 εμφανίζεται ο οίκος αξιολόγησης Fitch, προβλέποντας και αυτός, όπως και το ΤΧΣ, επιστροφή στη διανομή μερισμάτων, ενώ στέλνει σήμα για νέα αναβάθμιση της αξιολόγησής τους προσεχώς, λίγα 24ωρα πριν από την κρίσιμη ετυμηγορία του για την Ελλάδα.
Ειδικότερα, σε podcast όπου συμμετείχαν οι επικεφαλής αναλυτές του οίκου για τις ελληνικές τράπεζες, Πάου Λαμπρό και Πάολο Κομενσόλι, επισημάνθηκε πως το νέο έτος οι βαθμολογίες των ελληνικών τραπεζών αναμένεται να αναβαθμιστούν περαιτέρω, με την προϋπόθεση ότι θα αναβαθμιστεί η αξιολόγηση της πιστοληπτικής ικανότητας της Ελλάδας.
Οι αναλυτές υπενθύμισαν πως προχώρησαν σε αναβαθμίσεις-έκπληξη τον Σεπτέμβριο και των τεσσάρων ελληνικών τραπεζών, παρά το γεγονός ότι οι προοπτικές που έδιναν στις βαθμολογίες τους ήταν «σταθερές». Σημειώνεται πως η αξιολόγηση των Eurobank και Εθνικής είναι στο «ΒΒ», ενώ των Alpha Bank και Πειραιώς στο «ΒΒ-».
Μια αναβάθμιση-έκπληξη και της Ελλάδας σε επενδυτική βαθμίδα κατά την προγραμματισμένη αξιολόγηση της Fitch την 1η Δεκεμβρίου δεν μπορεί συνεπώς να αποκλειστεί, καθώς βαθμολογεί και τη χώρα με σταθερές προοπτικές αυτή τη στιγμή.
Ανοδικά
Οι Λαμπρό και Κομενσόλι τόνισαν πως είναι θετικοί για την πορεία των ελληνικών τραπεζών το 2024 και αναμένουν ότι θα συνεχίσουν να σημειώνουν ισχυρή κερδοφορία. Οπως μάλιστα υπογράμμισαν, ήδη η πορεία της κερδοφορίας έχει βελτιωθεί πολύ ταχύτερα από ό,τι αναμενόταν και αυτό οφείλεται και στο περιβάλλον των υψηλότερων επιτοκίων. Πάντως αναμένεται να υπάρξουν κάποιες πιέσεις λόγω του υψηλότερου κόστους των καταθέσεων και της ενδεχόμενης επιδείνωσης της ποιότητας του ενεργητικού, καθώς οι δανειολήπτες, που είναι αντιμέτωποι με υψηλότερα επιτόκια, θα δυσκολευτούν να πληρώσουν τις υποχρεώσεις τους.
Ωστόσο ο οίκος γενικότερα εκτιμά πως το νέο έτος οι ελληνικές τράπεζες θα βρουν αρκετές ευκαιρίες αύξησης των δανείων, ειδικά στον εταιρικό τομέα, λόγω της συνεχιζόμενης ανάπτυξης της οικονομίας και διάθεσης των πόρων του Ταμείου Ανάκαμψης.
Επίσης, η Fitch εκτιμά πως οι τέσσερις συστημικές τράπεζες θα βγουν το 2024 στις αγορές με ομόλογα υψηλής και μειωμένης εξασφάλισης (senior και subordinated), ώστε να ενισχύσουν περαιτέρω τις ελάχιστες απαιτήσεις ιδίων κεφαλαίων και επιλέξιμων υποχρεώσεων, MREL, και οι αναλυτές του οίκου πιστεύουν ότι οι αναβαθμίσεις της αξιολόγησής τους θα βοηθήσουν στο μέτωπο αυτό της χρηματοδότησης του κλάδου.
Μια αναβάθμιση-έκπληξη και της Ελλάδας σε επενδυτική βαθμίδα την 1η Δεκεμβρίου από τη Fitch δεν μπορεί να αποκλειστεί.
Οσον αφορά τα κεφάλαια, η Fitch θεωρεί πως οι ελληνικές συστημικές τράπεζες θα συνεχίσουν να ενδυναμώνουν περαιτέρω τα κεφαλαιακά «μαξιλάρια» τους παρά το γεγονός ότι θα ξεκινήσουν, όπως προβλέπει, έπειτα από πολλά χρόνια, τη διανομή μερισμάτων. Ο οίκος εκτιμά πως οι τράπεζες μπορεί να χρησιμοποιήσουν μέρος του πλεονάζοντος κεφαλαίου για να «κυνηγήσουν» ευκαιρίες στο μέτωπο των εξαγορών και συγχωνεύσεων, όπως κάνει η Eurobank με την εξαγορά της Ελληνικής Τράπεζας.
Το ΤΧΣ
Την ίδια στιγμή, και το Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας εκτιμά πως ο δρόμος για την καταβολή μερίσματος από τις ελληνικές συστημικές τράπεζες είναι πλέον ανοιχτός, ενώ προβλέπει ότι θα μειωθούν οι κεφαλαιακές απαιτήσεις. Ειδικότερα, σε ανάλυσή του για τα αποτελέσματα των stress tests, που διενήργησε το καλοκαίρι η Ευρωπαϊκή Αρχή Τραπεζών σε συνεργασία με την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα και τις εθνικές εποπτικές αρχές, τονίζει πως οι ελληνικές τράπεζες πέτυχαν να βγουν ισχυρότερες από την πιο αυστηρή, μέχρι στιγμής, άσκηση ανθεκτικότητας, καταγράφοντας θεαματικά καλύτερες επιδόσεις σε σύγκριση με τις αντίστοιχες ασκήσεις του 2021 και του 2018, δεδομένης της αποτελεσματικής μείωσης των μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων αλλά και της αύξησης της κερδοφορίας τους κατά τα τελευταία έτη.
Συνεπώς, όπως τονίζει το ΤΧΣ, η απόδοση των ελληνικών τραπεζών τροφοδοτεί εύλογες προσδοκίες για μείωση των εποπτικών τους κεφαλαιακών απαιτήσεων, παρέχοντας τη δυνατότητα για την ανταμοιβή των μετόχων τους με τη μορφή μερισμάτων σε μετρητά ή/και επαναγοράς μετοχών στο άμεσο μέλλον.
Οι 4 προτεραιότητες
Tο Ταμείο επισημαίνει πως αν και οι τράπεζες έχουν βελτιώσει σημαντικά τις κεφαλαιακές θέσεις τους και την ποιότητα του ενεργητικού, υπάρχουν ακόμη πολλά που πρέπει να γίνουν, ενόψει τόσο των επόμενων stress tests του 2025 όσο και της άσκησης κλιματικών κινδύνων, καθώς και της άσκησης της ΕΚΤ για την ανθεκτικότητα των δραστηριοτήτων τους στον κυβερνοχώρο, οι οποίες είναι προγραμματισμένες για το επόμενο έτος. Ετσι, θα πρέπει:
α) Να μειώσουν περαιτέρω τους δείκτες NPE προσεγγίζοντας τον ευρωπαϊκό μέσο όρο, κάτι στο οποίο η επέκταση του «Ηρακλή» θα είναι πολύ χρήσιμη.
β) Να επεκτείνουν το χαρτοφυλάκιο δανείων λαμβάνοντας υπόψη τον πιστωτικό κίνδυνο που προέρχεται τόσο από μεμονωμένους δανειολήπτες όσο και από τη συγκέντρωση κινδύνου σε συγκεκριμένους κλάδους της οικονομίας και να ενισχύσουν περαιτέρω τη διαχείριση των κινδύνων που απορρέουν από τη χορήγηση δανείων αλλά και γενικότερα από τις δραστηριότητές τους.
γ) Να ενισχύσουν περαιτέρω τα έσοδα από προμήθειες μέσω περαιτέρω ανάπτυξης εργασιών αλλά και αξιοποίησης καινοτόμων εργαλείων (π.χ. συνθετική τιτλοποίηση).
δ) Να ενσωματώσουν τις βέλτιστες διεθνείς πρακτικές για το περιβάλλον, την κοινωνία και τη διακυβέρνηση (ESG), με έμφαση στη διαχείριση των επιπτώσεων του κινδύνου της κλιματικής αλλαγής, στο επιχειρηματικό μοντέλο και στις λειτουργίες τους.
