Κάθε μήνα 50 δισ. δολάρια εγκαταλείπουν φέτος την Κίνα, καθώς πλούσιοι ιδιώτες σπεύδουν να επωφεληθούν από το τέλος των lockdowns που κυριολεκτικά σφράγισαν τα σύνορα της χώρας επί τρία χρόνια. Οι Κινέζοι ταξιδεύουν ξανά και χρησιμοποιούν τις αποταμιεύσεις τους για να αγοράσουν διαμερίσματα στο Τόκιο, στο Λονδίνο και στη Νέα Υόρκη, ενώ καταθέτουν τα κεφάλαιά τους σε τράπεζες των ΗΠΑ και της Ευρώπης που προσφέρουν υψηλότερα επιτόκια από τις κινεζικές τράπεζες στις οποίες οι τόκοι είναι χαμηλοί και μειώνονται διαρκώς.
Η μαζική έξοδος του πλούτου των Κινέζων στο εξωτερικό αντανακλά εν μέρει την ανησυχία που επικρατεί στην Κίνα για τα προβλήματα της οικονομίας, όπως η κρίση στην αγορά ακινήτων. Πολλοί την ερμηνεύουν ως αντίδραση στον φόβο για την κατεύθυνση που δίνει στην οικονομία ο πρόεδρος Σι Τζινπίνγκ, ο οποίος μετά την επιθετική εκστρατεία του κατά των επιχειρήσεων της χώρας έχει ενισχύσει την επιρροή της κυβέρνησης σε πολλούς τομείς της κοινωνίας.
Συχνά, οι Κινέζοι αυτοσχεδιάζουν για να παρακάμψουν τους αυστηρούς ελέγχους στη μεταφορά χρημάτων στο εξωτερικό. Αγοράζουν μπάρες χρυσού αρκετά μικρές ώστε να μπορούν να μεταφερθούν σε μια αποσκευή καθώς και μεγάλο όγκο συναλλάγματος. Επίσης, επιλέγουν την αγορά ακινήτων στο εξωτερικό και έχουν αναδειχθεί στους κυριότερους αγοραστές διαμερισμάτων στο Τόκιο, όπου αγοράζουν ακίνητα αξίας 3 εκατ. δολαρίων και συχνά πληρώνουν με μια βαλίτσα μετρητά.
Πριν από την πανδημία, αντιθέτως, επέλεγαν φοιτητικά διαμερίσματα στο Τόκιο αλλά αξίας όχι μεγαλύτερης των 330.000 δολαρίων, ενώ τώρα αγοράζουν πολύ μεγαλύτερα ακίνητα και διασφαλίζουν βίζα επενδυτή για να μεταφέρουν τις οικογένειές τους στο εξωτερικό. Οι ειδικοί εκτιμούν πως η ταχύτατη αυτή φυγή πλούτου από την Κίνα δεν απειλεί την κινεζική οικονομία των 17 τρισ. δολαρίων, κυρίως επειδή παραμένουν σε υψηλά επίπεδα οι εξαγωγές πολλών εκ των κυριότερων προϊόντων της χώρας και επιστρέφουν, έτσι, μεγάλο μέρος των μετρητών.
Η μαζική έξοδος πλούτου αντανακλά εν μέρει την ανησυχία που επικρατεί στην Κίνα για τα προβλήματα της οικονομίας, όπως η κρίση στην αγορά ακινήτων.
Αν, πάντως, καταγραφεί ευρύτερη τάση των κινεζικών οικογενειών να στείλουν τα χρήματά τους στο εξωτερικό θα μπορούσε να προκληθεί ανησυχία. Οι μεγάλες εκροές κεφαλαίων έχουν κατά καιρούς προκαλέσει χρηματοπιστωτική κρίση σε χώρες της Λατινικής Αμερικής, της Νοτιοανατολικής Ασίας, ακόμη στην ίδια την Κίνα στα τέλη του 2015 και στις αρχές του 2016. Τότε οι εκροές κεφαλαίων είχαν προκαλέσει κατάρρευση των χρηματιστηρίων της Κίνας και μια απόπειρα των αρχών να επιτύχουν μια συντεταγμένη υποτίμηση του νομίσματος.
Η Τράπεζα της Κίνας αναγκάστηκε τότε να δαπανά 100 δισ. δολάρια τον μήνα από τα συναλλαγματικά της διαθέσιμα για να στηρίξει το νόμισμα. Στην παρούσα φάση, αντιθέτως, δαπανούσε μόνον 15 δισ. δολάρια τον μήνα στα μέσα του καλοκαιριού για τον ίδιο λόγο. Οπως σχολιάζει ο Μπραντ Σέτσερ, ειδικός επί θεμάτων διεθνούς χρηματοδότησης στο Συμβούλιο Εξωτερικών Σχέσεων, «η κλίμακα της πίεσης είναι πολύ μικρότερη από εκείνη του 2015 και του 2016».
Μέχρι στιγμής η ηγεσία της Κίνας δείχνει να πιστεύει πως έχει τον έλεγχο της κατάστασης. Οι εκροές κεφαλαίων έχουν, πάντως, αποδυναμώσει το γουάν έναντι του δολαρίου και άλλων νομισμάτων. Και αυτή η αποδυνάμωση του νομίσματος έχει στηρίξει τις εξαγωγές της Κίνας που προσφέρουν εκατομμύρια θέσεις εργασίας. Ο Γουάνγκ Νταν, επικεφαλής των οικονομολόγων στην τράπεζα Hang Seng στη Σαγκάη, τονίζει πως οι εκροές κεφαλαίων από την Κίνα «είναι απολύτως διαχειρίσιμες». Οι κινεζικές αρχές εξακολουθούν να βασίζονται έως ένα βαθμό στα όρια που ισχύουν για τη μεταφορά χρημάτων εκτός της χώρας, τα οποία επέβαλαν πριν από οκτώ χρόνια για να περιορίσουν τη νομισματική κρίση του 2015. Κάποιοι άλλοι πρόσθετοι έλεγχοι που επέβαλαν τότε στις κινήσεις κεφαλαίων και οι οποίοι στόχευαν να εντοπίσουν τις καμουφλαρισμένες μεταφορές χρημάτων δεν ισχύουν πλέον.
Πριν από οκτώ χρόνια, οι Αρχές έκλεισαν επιχειρήσεις σε Σαγκάη, Σεντζέν και αλλού, που μετέτρεπαν τα γουάν σε δολάρια και σε άλλα νομίσματα. Εχουν, άλλωστε, κλείσει τις περισσότερες δραστηριότητες τυχερών παιχνιδιών στο Μακάου, καθώς τα χρησιμοποιούσαν οι πλούσιοι Κινέζοι για να μετατρέπουν τα χρήματά τους αρχικά σε μάρκες, να παίζουν για λίγο και στη συνέχεια να μετατρέπουν τις περισσότερες μάρκες τους σε δολάρια. Επίσης, το Πεκίνο έχει απαγορεύσει τις περισσότερες επενδύσεις στο εξωτερικό σε ξενοδοχεία, πύργους και άλλα περιουσιακά στοιχεία με μικρή ή καθόλου γεωπολιτική αξία. Και όμως οι πλούσιοι Κινέζοι βρίσκουν και πάλι τρόπο να μεταφέρουν τα χρήματά τους στο εξωτερικό. Οι πλούσιες οικογένειες συχνά αγοράζουν προϊόντα των ασφαλιστικών εταιρειών, οι πωλήσεις των οποίων έχουν πολλαπλασιαστεί.
