Αντιμέτωπη με την εντεινόμενη κρίση της αγοράς ακινήτων, η κεντρική τράπεζα της Κίνας στρέφεται σε μια επιλογή την οποία επέκρινε ανέκαθεν: την ποσοτική χαλάρωση. Το κάνει, όμως, με τον δικό της τρόπο που διαφέρει ριζικά από εκείνον των μεγάλων κεντρικών τραπεζών της Δύσης. Πρόκειται να χορηγήσει τουλάχιστον 140 δισ. δολ. σε κατασκευαστικά σχέδια μέσω του προγράμματος συμπληρωματικού δανεισμού. Στο πλαίσιο αυτού του προγράμματος η κεντρική τράπεζα χορηγεί φθηνά μακροπρόθεσμα δάνεια στις τράπεζες της χώρας και αποδέχεται τα δάνειά τους ως ενέχυρα προκειμένου αυτές να χορηγήσουν πιστώσεις στους τομείς της στέγασης και των υποδομών.
Σε αντίθεση με τα προγράμματα ποσοτικής χαλάρωσης της αμερικανικής Federal Reserve, της ΕΚΤ και άλλων κεντρικών τραπεζών της Δύσης που συνίστανται σε εκτεταμένες αγορές ομολόγων με στόχο να διατηρήσουν σε χαμηλά επίπεδα τις αποδόσεις τους, η κινεζική εκδοχή της ποσοτικής χαλάρωσης είναι πολύ πιο στοχευμένη. Το πρόγραμμα του συμπληρωματικού δανεισμού είχε επιστρατευθεί την περίοδο από το 2014 έως το 2019 όταν η Κίνα αντιμετώπισε νομισματική κρίση και είχε διευκολύνει τη χρηματοδότηση μιας πυρετώδους οικοδομικής δραστηριότητας. Ετσι, πολλοί οικονομολόγοι το περιέγραψαν ως κινεζική εκδοχή της ποσοτικής χαλάρωσης ή κινεζικού τύπου πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης υπό την έννοια ότι οδηγούσε στη δημιουργία χρήματος και στη διόγκωση του ισολογισμού της κεντρικής τράπεζας. Πρόκειται, πάντως, για το αντισυμβατικό μέσο στο οποίο καταφεύγουν οι κινεζικές αρχές τώρα που έχουν κατά κάποιον τρόπο εξαντλήσει όλα τα συμβατικά μέσα στήριξης της χειμαζόμενης αγοράς ακινήτων.
«Επειτα από τόση χαλάρωση της νομισματικής πολιτικής, τόση στήριξη στην οικονομία και τόσες απαλλαγές φόρων, η αγορά ακινήτων δεν δείχνει κανένα σημάδι βελτίωσης», τονίζει ο Λου Τινγκ, επικεφαλής των οικονομολόγων της Nomura Holdings, και επισημαίνει πως έχουν ήδη χρησιμοποιηθεί όλα τα συμβατικά εργαλεία και έχουν μείνει μόνον τα αντισυμβατικά. Ο ίδιος προβλέπει μάλιστα πως αυξάνονται οι πιθανότητες να επιστρατευθούν κεφάλαια της κεντρικής τράπεζας προκειμένου να σωθούν κατασκευαστικά έργα ακινήτων που έχουν μείνει ατελή. Ο τομέας των ακινήτων, που όταν βρισκόταν στην κορύφωσή του αντιπροσώπευε περίπου το 25% της κινεζικής οικονομίας, εξακολουθεί να βυθίζεται σε κρίση με τις τιμές των ακινήτων να υποχωρούν στον μεγαλύτερο βαθμό των τελευταίων οκτώ ετών με στοιχεία του Οκτωβρίου. Μέχρι στιγμής δεν έχουν βοηθήσει τον τομέα των ακινήτων όλα αυτά τα μέτρα που επιστράτευσε το Πεκίνο μέσα στον τελευταίο χρόνο, από τη μείωση των επιτοκίων των στεγαστικών δανείων, τη χαλάρωση των κανόνων που διέπουν την αγορά ακινήτων και τη χορήγηση οικονομικής στήριξης σε εργολάβους.
Οι εργολάβοι, που αντιμετωπίζουν σοβαρότατα προβλήματα ρευστότητας καθώς έχουν μειωθεί οι πωλήσεις και τα δάνεια, χρειάζονται 18,9 τρισ. γουάν, ποσό αντίστοιχο των 2,7 δισ. δολ., για να αποπληρώσουν βραχυπρόθεσμες υποχρεώσεις και να ολοκληρώσουν οικοδομές που έχουν μείνει ατελείς εξαιτίας έλλειψης ρευστότητας. Αυτό το κενό χρηματοδότησης αντιπροσωπεύει το 15% του κινεζικού ΑΕΠ και αναμένεται να παραμείνει στα ίδια επίπεδα και το 2024. Η Λαϊκή Τράπεζα της Κίνας επέκρινε μονίμως τις πολιτικές ποσοτικής χαλάρωσης και έχει επανειλημμένως δεσμευθεί πως θα διατηρήσει τη νομισματική της πολιτική στα «κανονικά» επίπεδα για όσο περισσότερο είναι δυνατό. Σημειωτέον ότι ο πρώην διοικητής της κεντρικής τράπεζας, Γι Γκανγκ, του οποίου η θητεία έληξε τον περασμένο Ιούλιο, έχει εκφράσει την άποψη ότι οι κεντρικές τράπεζες πρέπει όσο μπορούν να αποφεύγουν τις αγορές περιουσιακών στοιχείων, επειδή μακροπρόθεσμα «πλήττουν τη λειτουργία της αγοράς και υπονομεύουν τη φήμη της κεντρικής τράπεζας».
