Ως κατηγορία αξιών δημιουργήθηκαν στις αρχές της δεκαετίας του 1990 όταν ο τυφώνας «Αντριου» χτύπησε τη Φλόριντα προκαλώντας τόσες ζημιές, ώστε πτώχευσαν οκτώ από τις ασφαλιστικές που κλήθηκαν να τις αποζημιώσουν. Ουσιαστικά μεταφέρουν το ρίσκο από τις ασφαλιστικές ή τις επιχειρήσεις ή ακόμη και τις κυβερνήσεις στους επενδυτές και είναι πλέον συνυφασμένα με την κλιματική αλλαγή, καθώς σε μεγάλο ποσοστό στοχεύουν να διασφαλίσουν όποιον τα εκδίδει από τις ζημιές που προκαλούν τα ακραία καιρικά φαινόμενα. Ο λόγος για τα λεγόμενα ομόλογα καταστροφής, των οποίων η απόδοση αυξάνεται όσο δεν συμβαίνει η καταστροφή με την οποία είναι συνδεδεμένα, αλλά αν συμβεί αυτή η καταστροφή τότε οι επενδυτές χάνουν μεγάλο μέρος ή και το σύνολο των χρημάτων τους. Πρόκειται για μια αγορά αξίας 40 δισ. δολ. με ακόμη μία ιδιαιτερότητα, ότι οι επενδυτές που τα επιλέγουν διαθέτουν πολύ περιορισμένα δεδομένα και δύσκολα θα μπορούσαν να υπολογίσουν τις πιθανότητες να υποστούν ζημιά.
Εως τώρα τα εξέδιδαν κυρίως Αρχές που επιδίωκαν να θωρακιστούν έναντι της όποιας ζημιάς θα μπορούσαν να υποστούν από ακραία καιρικά φαινόμενα, όπως οι τυφώνες αλλά και οι σεισμοί. Δεδομένου, όμως, ότι γίνονται όλο και συνηθέστερες αλλά και πιο καταστρεπτικές οι κυβερνοεπιθέσεις, οι επιχειρήσεις έχουν αρχίσει να στρέφονται στα ομόλογα καταστροφής για να προστατευθούν έναντι κινδύνων για τους οποίους δεν υπάρχει ασφάλιση. Ετσι εμφανίζεται για πρώτη φορά η υποκατηγορία των ομολόγων καταστροφής, τα «ομόλογα κυβερνο-καταστροφής», που προσφέρουν ασφάλιση έναντι «ενός καταστρεπτικού γεγονότος στον κυβερνοχώρο», όπως επισήμανε η εταιρεία Long Walk Reinsurance που τα εξέδωσε. Η εν λόγω εταιρεία εξέδωσε ομόλογα καταστροφής αξίας 75 εκατ. δολ. ως ασφάλιση έναντι ενδεχόμενου καταστρεπτικού γεγονότος στον κυβερνοχώρο και η έκδοση υπερκαλύφθηκε δίνοντας στην Axis Capital, που χρηματοδότησε την έκδοση, τη δυνατότητα να αυξήσει την τιμή τους. Ετσι, από τον Ιανουάριο και για μια περίοδο δύο ετών τα εν λόγω ομόλογα προστατεύουν την Axis και τις θυγατρικές της από τυχόν πλήγματα συστημικής βαρύτητας στον κυβερνοχώρο. Ως αντάλλαγμα για το ρίσκο που παίρνουν, οι επενδυτές των εν λόγω ομολόγων θα λάβουν ετήσια απόδοση κατά 9,75% υψηλότερη από εκείνη του δεκαετούς ομολόγου του αμερικανικού δημοσίου.
Εως τώρα τα εν λόγω ομόλογα εξέδιδαν κυρίως Αρχές που επιδίωκαν να θωρακιστούν έναντι ακραίων καιρικών φαινομένων.
Η ευρύτερη κατηγορία των ομολόγων καταστροφής αποτέλεσε φωτεινή εξαίρεση τον Οκτώβριο όταν επικρατούσε μεγάλη αναταραχή στις αγορές χρέους, καθώς τα υψηλά επιτόκια, η ανησυχία για τα δημοσιονομικά ελλείμματα πολλών χωρών και οι προθέσεις των κεντρικών τραπεζών για περαιτέρω αυξήσεις του κόστους του δανεισμού είχαν οδηγήσει τα ομόλογα σε συντονισμένη πτώση. Με δύο πολέμους να βρίσκονται ήδη σε εξέλιξη, οι επενδυτές των ομολόγων καταστροφής ήταν ασφαλείς και αντλούσαν κέρδη ύψους 16%. Αυτή η κατηγορία τίτλων έχει μια ανοδική δυναμική που προσείλκυσε την προσοχή μεγάλου αριθμού διαχειριστών κεφαλαίων και ασφαλιστικών. Σύμφωνα με τον Αντι Πάλμερ, που διεκπεραιώνει συμφωνίες ομολόγων καταστροφής για λογαριασμό της ελβετικής αντασφαλιστικής Swiss Re σε Ευρώπη και Ασία, μέσα στους πρώτους εννέα μήνες του έτους οι εκδόσεις ομολόγων καταστροφής αυξήθηκαν κατά 27% σε σύγκριση με την αντίστοιχη περίοδο του 2022 και έφτασαν στα 10,2 δισ. δολάρια. Οι μεγάλες αντασφαλιστικές, όπως οι Swiss Re και Munich Re, αλλά και πολλές εταιρείες διαφόρων κλάδων στρέφονται όλο και περισσότερο στα ομόλογα καταστροφής, καθώς αυξάνεται η ανησυχία τους για τυχόν καταστροφές μεγάλης κλίμακας. Η Blackstone, για παράδειγμα, εξέδωσε ομόλογα καταστροφής για να προστατεύσει τα περιουσιακά στοιχεία της από ζημιές οφειλόμενες σε φυσικές καταστροφές. Επίσης η Alphabet, μητρική της Google, εξέδωσε ομόλογα καταστροφής για να προστατευθεί σε περίπτωση που οι επιχειρήσεις της στην Καλιφόρνια πληγούν από μεγάλο σεισμό. Σημειωτέον ότι η καταστροφή με την οποία είναι συνδεδεμένο το εκάστοτε ομόλογο καταστροφής ορίζεται με απόλυτη σαφήνεια και ακρίβεια τόσο ως προς τη σοβαρότητά της όσο και ως προς τον αντίκτυπο που θα έχει πάνω σε όποιον το έχει εκδώσει.
