Η Κίνα ακολουθεί τη μοίρα άλλων ανεπτυγμένων οικονομιών, καθώς αναζητάει με το μικροσκόπιο εργαζόμενους τεχνικής κατάρτισης, ειδικευμένους μηχανικούς και ηλεκτρολόγους κατά κύριο λόγο που θα απορροφηθούν στη βιομηχανία ηλεκτρικών οχημάτων, τη μεγαλύτερη και ταχύτερα αναπτυσσόμενη στον κόσμο. Το υπουργείο Βιομηχανίας της χώρας ήδη από το 2016 είχε προειδοποιήσει πως ο κλάδος θα χρειαζόταν 1,2 εκατ. εργαζομένους το 2025, ενώ η Κίνα διέθετε μόλις 170.000 ανθρώπους με τις απαιτούμενες δεξιότητες. Την ίδια στιγμή, ο αριθμός των εφήβων που επιλέγουν τεχνικά λύκεια μειώθηκε κατά 25% στο διάστημα 2010-2021, ενώ οι νέοι Κινέζοι περιφρονούν τις τεχνικές εργασίες στα εργοστάσια, ακόμη και αν αμείβονται πολύ καλά για τα κινεζικά δεδομένα με ετήσιους μισθούς τουλάχιστον 50.000 δολαρίων. Ο Σινγκ Γουέι, λόγου χάρη, αποφοίτησε από ένα επαγγελματικό λύκειο στη βορειοανατολική Κίνα το 2003 και έπιασε δουλειά ως ηλεκτρολόγος σε ένα εργοστάσιο ανταλλακτικών αυτοκινήτων. Κέρδιζε 1.150 δολάρια τον χρόνο, μοιραζόταν έναν κοιτώνα με τρεις συναδέλφους και δεν άνοιγε κλιματιστικό για λόγους οικονομίας. Σήμερα κερδίζει σχεδόν 60.000 δολάρια ετησίως και εργάζεται ως ανώτερος ηλεκτρολόγος στην κινεζική αυτοκινητοβιομηχανία Nio και πέρυσι αγόρασε ένα σπορ αυτοκίνητο Nio ES6 αξίας 52.000 δολαρίων.
Η φρενίτιδα κατασκευής και επέκτασης εργοστασίων ηλεκτρικών οχημάτων στην Κίνα έχει κάνει περιζήτητους τους ηλεκτρολόγους και τους ειδικούς στη ρομποτική. «Αν θέλετε να προσλάβετε άτομα με σχετική εμπειρία, υπάρχουν λίγα στον κλάδο», επιβεβαιώνει ο Σινγκ. Περισσότεροι από 1,5 εκατ. άνθρωποι εργάζονται τώρα σε δεκάδες εταιρείες ηλεκτρικών οχημάτων στην Κίνα και στους προμηθευτές τους. Η μεγαλύτερη από αυτές, η BYD, έχει 570.000 εργαζομένους, σε σύγκριση με τους 610.000 παγκοσμίως που απασχολούν και οι τρεις μεγάλες αυτοκινητοβιομηχανίες του Ντιτρόιτ στις ΗΠΑ (General Motors, Ford και Stellantis).
Η κινεζική βιομηχανία ηλεκτροκίνησης στρέφεται με ταχείς ρυθμούς στην αυτοματοποίηση για να αντιμετωπίσει την έλλειψη χεριών.
Ο Κινέζος ηγέτης Σι Τζινπίγνκ ήδη από το 2014 είχε καλέσει τους αξιωματούχους της κυβέρνησης και του Κομμουνιστικού Κόμματος, καθώς και τις επιχειρήσεις, να «δημιουργήσουν εκατομμύρια εργάτες υψηλής ποιότητας και τεχνικό και εξειδικευμένο προσωπικό». Ο στόχος του όμως συγκρούστηκε με τις αυξανόμενες φιλοδοξίες των Κινέζων γονέων που δεν ήθελαν να στείλουν τα παιδιά τους σε επαγγελματικά λύκεια για να αποκτήσουν τεχνικές δεξιότητες. Ως αποτέλεσμα, ο αριθμός των εφήβων που εισήλθαν σε επαγγελματικά και τεχνικά λύκεια μειώθηκε κατά 25% μεταξύ 2010 και 2021. «Οι δουλειές στο εργοστάσιο θεωρούνται συχνά βρώμικες, επικίνδυνες και ταπεινωτικές», εξηγεί ο Μινούα Λινγκ, καθηγητής που ειδικεύεται στο σύστημα εκπαίδευσης της Κίνας στο Ινστιτούτο Διεθνών και Αναπτυξιακών Μεταπτυχιακών Σπουδών της Γενεύης. Οι νεότεροι Κινέζοι «το βρίσκουν υποτιμητικό. Δεν θέλουν να νιώθουν σαν μηχανές», τονίζει.
Οι εταιρείες στην Κίνα καθυστέρησαν σε σχέση με χώρες όπως η Γερμανία να δημιουργήσουν μακροπρόθεσμα προγράμματα μαθητείας για να εκπαιδεύσουν μελλοντικούς υπευθύνους εργοστασίων. «Η ζήτηση αυξήθηκε τόσο γρήγορα που το εκπαιδευτικό σύστημα δεν μπόρεσε να ακολουθήσει καθώς χρειάζονται χρόνια για να προετοιμαστούν και να εκπαιδευτούν επαρκώς κορυφαίοι τεχνικοί», τονίζει ο Τζέραρντ Ποστιλιόνε από το Πανεπιστήμιο του Χονγκ Κονγκ. Η απότομη μείωση του ποσοστού γεννήσεων προσθέτει στον επείγοντα χαρακτήρα της πρόκλησης. Ο αριθμός των νέων που γίνονται 18 ετών κάθε χρόνο στην Κίνα έχει μειωθεί κατά περισσότερο από 40% από τα μέσα της δεκαετίας του 1980. Με δεδομένα όλα τα παραπάνω η Κίνα και ιδιαίτερα η βιομηχανία ηλεκτρικών αυτοκινήτων στρέφεται με ταχείς ρυθμούς στην αυτοματοποίηση για να αντιμετωπίσει την έλλειψη χεριών. Σύμφωνα με τη Διεθνή Ομοσπονδία Ρομποτικής, οι επιχειρήσεις στην Κίνα εγκατέστησαν περισσότερα βιομηχανικά ρομπότ το 2022 από ό,τι ο υπόλοιπος κόσμος μαζί. Ξεπέρασε τους μεγαλύτερους ανταγωνιστές της στη βιομηχανία, την Ιαπωνία, τις Ηνωμένες Πολιτείες, τη Νότια Κορέα και τη Γερμανία. Μέχρι το 2027, η Nio σχεδιάζει να αντικαταστήσει τις μισές διευθυντικές της θέσεις με τεχνητή νοημοσύνη και το ένα τρίτο των εργαζομένων στο εργοστάσιό της με ρομπότ, δήλωσε ο αντιπρόεδρος της εταιρείας, κ. Τζι. Τα ρομπότ όμως μπορούν να καλύψουν μόνο μέρος της αυξανόμενης ζήτησης της Κίνας για τεχνικούς εργοστασίων. Η Volkswagen προσλαμβάνει κόσμο για ένα νέο ερευνητικό κέντρο κοντά στο Nio, στο Χεφέι, το οποίο θα στελεχώσει με 3.000 μηχανικούς και ετοιμάζεται να κατασκευάσει ηλεκτρικά αυτοκίνητα στη χώρα. Αυτό σημαίνει ακόμη μεγαλύτερη ζήτηση για ειδικούς όπως ο Σινγκ, ο οποίος ήδη δυσκολεύεται να συμπληρώσει τη δική του ομάδα ηλεκτρολόγων.
