Θετικά σχόλια για την κατάκτηση της επενδυτικής βαθμίδας, την αναπτυξιακή δυναμική της χώρας και τις δημοσιονομικές της επιδόσεις, αλλά και επιφυλάξεις –μεταξύ άλλων– για τη μείωση των κόκκινων δανείων και των ληξιπρόθεσμων οφειλών του Δημοσίου περιλαμβάνει η τρίτη μεταπρογραμματική έκθεση της Κομισιόν, που δόθηκε χθες στη δημοσιότητα.
Οι τεχνοκράτες της Ευρωπαϊκής Επιτροπής σημειώνουν ότι μετά την έντονη ανάπτυξη του 2022 (5,6%), η οικονομική δραστηριότητα μετριάζεται, αλλά παραμένει πάνω από τη μακροπρόθεσμη δυναμική της χώρας. Το ΑΕΠ θα αυξηθεί κατά 2,4% το 2023, πάνω από τον μέσο όρο της Ευρωπαϊκής Ενωσης και της Ευρωζώνης, 2,3% το 2024 και 2,2% το 2025, σύμφωνα με τις φθινοπωρινές προβλέψεις της Κομισιόν, ενώ η μακροπρόθεσμη προοπτική είναι θετική. Επισημαίνουν, πάντως, ότι το «κλειδί» θα είναι το Ταμείο Ανάκαμψης, στο οποίο στηρίζεται η πρόβλεψη για την ανάπτυξη. «Η αποτελεσματική και έγκαιρη εφαρμογή του Ταμείου Ανάκαμψης θα είναι κρίσιμη για την οικονομική ανάπτυξη», τονίζεται.
Η έκθεση ταυτίζεται με την πρόβλεψη της κυβέρνησης για πρωτογενές πλεόνασμα 1,1% φέτος, ενώ για το 2024 είναι πιο αισιόδοξη, βλέποντάς το στο 2,5% του ΑΕΠ, έναντι 2,1% του ΑΕΠ της κυβερνητικής πρόβλεψης και ακόμη πιο αισιόδοξη για το 2026, που το τοποθετεί στο 2,6%.
Αναδεικνύει, εξάλλου, ένα από τα νέα προβλήματα της ελληνικής οικονομίας, τις ελλείψεις στην αγορά εργασίας. Το ποσοστό απασχόλησης έφτασε σε ύψος – ρεκόρ 68,3% το β΄ τρίμηνο του 2023, ωστόσο κάποια τμήματα της αγοράς εργασίας, ειδικά στον τουρισμό, στη γεωργία και στις κατασκευές, καταγράφουν ελλείψεις απασχόλησης.
Στα αρνητικά σημεία που επισημαίνουν οι αξιολογητές είναι η άνιση, όπως την ονομάζουν, μείωση των ληξιπρόθεσμων οφειλών του Δημοσίου. Στις συντάξεις η πρόοδος είναι ικανοποιητική, ωστόσο στα νοσοκομεία και τα εκτός προϋπολογισμού ταμεία χρειάζονται διαρθρωτικές βελτιώσεις. «Το υψηλό απόθεμα των ληξιπρόθεσμων οφειλών στα νοσοκομεία εγείρει ανησυχίες», σημειώνεται. Το συνολικό απόθεμα των καθαρών ληξιπρόθεσμων οφειλών μειώθηκε, από 637 εκατ. ευρώ τον Ιανουάριο του 2023 σε 541 εκατ. ευρώ τον Ιούλιο του 2023, ωστόσο η απόκλιση από τον στόχο παραμένει σημαντική, στα 376 εκατ. ευρώ. Σε ό,τι αφορά τα εφάπαξ, υπάρχει επίσης καθυστέρηση και ο νέος στόχος για την εκκαθάρισή τους είναι πλέον ο Μάρτιος του 2024.
Αλλη αδυναμία που επισημαίνει η έκθεση αφορά τις τράπεζες. Ναι μεν η κερδοφορία τους είναι ενισχυμένη, αλλά η μείωση των μη εξυπηρετούμενων δανείων σταμάτησε το α΄ εξάμηνο του 2023, ενώ πολλά απ’ αυτά που πέρασαν στους servicers δεν έχουν καλές αποδόσεις. Οι προκλήσεις περιλαμβάνουν καθυστερήσεις στις δικαστικές διαδικασίες, μεγάλο ποσοστό άγονων πλειστηριασμών και ένα σχετικά χαμηλό ποσοστό εξωδικαστικών διευθετήσεων, αν κι αυτό αυξάνεται τελευταίως.
Η έκθεση περιλαμβάνει ανάλυση βιωσιμότητας χρέους, η οποία καταλήγει –όπως και στην προηγούμενη έκθεση– στο συμπέρασμα ότι βραχυπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα η χώρα είναι σε θέση να αντιμετωπίσει τους κινδύνους, αλλά μεσοπρόθεσμα είναι υψηλοί. Παρ’ όλα αυτά, η έκθεση καταγράφει το πολύ μεγάλο «μαξιλάρι» ασφαλείας που διαθέτει η χώρα και τη συνεχή πρόσβαση στην αγορά με επιτυχημένες δημοπρασίες ομολόγων.
