Η ανεξαρτησία της κεντρικής τράπεζας έχει μια ακαταμάχητη απήχηση. Οταν η νομισματική πολιτική αποστασιοποιείται από την κυβέρνηση, οι πολιτικοί, που ζητούν την ψήφο των εκλογέων, δεν δύνανται να παρέμβουν για να επιτύχουν μια βραχυπρόθεσμη οικονομική κάλυψη. Ενόψει των φετινών προεδρικών εκλογών στις ΗΠΑ και στη Βρετανία, η φιλοσοφία αυτή θα τεθεί σε δοκιμασία. Ξεκινήστε με την Αμερική, όπου ο πρόεδρος Τζο Μπάιντεν είναι πιθανό να ταχθεί τον Νοέμβριο εναντίον του Ντόναλντ Τραμπ. Ο τελευταίος, όντας πρόεδρος, είχε χαρακτηρίσει τον πρόεδρο της Fed, Τζερόμ Πάουελ, «εχθρό της χώρας», διότι δεν μείωσε τα επιτόκια. Μέσα σε λίγους μήνες η COVID-19 είχε χτυπήσει, υποχρεώνοντας την τράπεζα ούτως ή άλλως να τα μηδενίσει. Ο Πάουελ είναι καλός και στην πολιτική. Οταν ανανεώθηκε το 2022 η θητεία του, έλαβε τη στήριξη των 80 από τους 99 γερουσιαστές που ψήφισαν.
Το 2024 μπορεί να φέρει μια λεγόμενη ήπια προσγείωση, όπου ο πληθωρισμός και τα επιτόκια θα χαλαρώσουν ομαλά. Αν, όμως, οι τιμές συνεχίσουν να ανέρχονται και τα επιτόκια να διατηρούνται υψηλά, εκατομμύρια Αμερικανοί, οι οποίοι επί του παρόντος έχουν χρέος ρεκόρ 1 τρισ. δολ. σε πιστωτικές κάρτες, θα υποφέρουν.
Το πρόβλημα είναι ότι η Fed έχει επίσης εισχωρήσει σε περιοχές οι οποίες, μιλώντας τουλάχιστον για τις ΗΠΑ, θεωρούνται «ναρκοθετημένες».
Η μία σχετίζεται με το πείραμα Πάουελ για μια νομισματική πολιτική «χωρίς αποκλεισμούς», ώστε να επέλθει μεγιστοποίηση της απασχόλησης για όλους τους Αμερικανούς και όχι κυρίως τους λευκούς.
Η άλλη αφορά την κλιματική αλλαγή. Τα μεγάλα πιστωτικά ιδρύματα των ΗΠΑ υποβάλλονται σε δοκιμασίες ακραίων καταστάσεων για το κλίμα, κάτι που προκαλεί οργή σε συντηρητικά μέλη του Κογκρέσου. Οι μεγάλες τράπεζες υποδαυλίζουν με κυνισμό την κατάσταση, υποστηρίζοντας ότι οι απεχθείς νέοι κανονισμοί θα ακριβύνουν τα πάντα, από τα αεροπορικά εισιτήρια μέχρι τα στεγαστικά δάνεια. Δεν είναι μόνο οι ΗΠΑ όπου οι εκλογές θα φέρουν άγχος. Ο διοικητής της Τράπεζας της Αγγλίας, Αντριου Μπέιλι, έσφαλε και αυτός στον πληθωρισμό. Ο ρυθμός αύξησης των τιμών στο Ηνωμένο Βασίλειο ανήλθε πρόπερσι τον Οκτώβριο στο 11%. Ο πρωθυπουργός Ρίσι Σούνακ απέφυγε να ασκήσει κριτική στην κεντρική τράπεζα, αλλά όχι και η Ανω Βουλή.
Οσον αφορά την πρόεδρο της ΕΚΤ, Κριστίν Λαγκάρντ, αυτή δεν λογοδοτεί σε καμία χώρα. Τα ανώτερα κλιμάκια της ΕΚΤ, βέβαια, είναι γεμάτα με εκπροσώπους των εθνικών κεντρικών τραπεζών, που συχνά μεταξύ τους διαφωνούν. Πάντως, τέλος, με τις επικείμενες εκλογές στο Βέλγιο, στην Αυστρία, στην Πορτογαλία και στο Ευρωκοινοβούλιο, μεταξύ άλλων, ο κίνδυνος ύφεσης και τα διαρκώς υψηλά επιτόκια θα μπορούσαν να καταστήσουν τη Λαγκάρντ στόχο επιθέσεων.
